به گزارش قدس آنلاین به نقل از فارس،چندی قبل زنده یاد سید محمدعلی قاضی‌نیا، فرزند مرحوم مغقور، عارف بالله سید‌علی قاضی طباطبایی به رحمت ایزدی پیوست ورهسپار سفر ابدی گشت. به همین مناسبت جناب سید محمدصادق قاضی طباطبایی که از اعضای این خاندان و مبارزان نهضت اسلامی می‌باشند،یادداشتی در اختیار ما نهاند که درپی می‌آید:

سیدمحمد صادق قاضی طباطبایی فرزند عارف نامی آیت الله سید حسین قاضی طباطبایی و از فعالان و مبارزان دیرین انقلاب اسلامی است.

به بهانه وفات مرحوم استاد محمدعلی قاضی‌نیا، یکی از فرزندان عارف بی‌بدیل سید علی قاضی طباطبایی مدفون در وادی‌السلام نجف اشرف که در سن 86 سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت، بر آن شدم یادی کنم از دودمان سادات جلیل‌القدر و صحیح‌النسب قاضی طباطبایی، به‌ویژه از سید العرفا و المجتهدین میرزا علی قاضی که به قول حضرت امام خمینی:«قاضی کوهی بود در مقام توحید!».

سید علی قاضی طباطبایی

شهید آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی اولین امام جمعه تبریز و نماینده امام بود که به دست عوامل گروه فرقان ترور شد. او در باره خاندان قاضی طباطبایی چنین می‌نگارد که: این خاندان از خاندان‌های قدیمی و تاریخی ایران است که در کتب تاریخ و رجال مورد اعتنا قرار گرفته و مورخین ایرانی با نظر عظمت و بزرگی به این خانواده توجه کرده‌ و در اظهارات‌شان از آنها به عنوان خاندان سادات عبدالوهابیه نام برده‌اند و از آل امیر عبدالوهاب طباطبایی هستند. آل امیر عبدالوهاب از بزرگ‌ترین خانواده‌ای هستند که در ایران، به‌ویژه در آذربایجان سکونت اختیار کردند و از چند قرن پیش، اصل آن شجره علوی در این مملکت شاخ و برگ انداخت و به اصالت، نجابت، صحت نسب، شرافت و بزرگی مشهور و به جلالت و عظمت معروف شدند. این خاندان از ذریه حضرت امام حسن مجتبی(ع) از نسل حسن مثنی و اولاد ابراهیم طباطبا هستند.

شهید آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی اولین امام جمعه تبریز و نماینده امام بود

جد اعلای اسوه العارفین حاج میرزا علی قاضی، جد اعلای علامه طباطبایی و جد اعلای آیت‌الله سید حسین قاضی طباطبایی -که اخیراً کتاب شیدای گمنامی در جلالت شأن ایشان به چاپ رسیده است - و نیز جد اعلای شهید محراب آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی با چند واسطه به شخصیت بلند مرتبه سید میرزا محمدتقی قاضی طباطبایی متولد 1322ق. می‌رسد.

مرحوم آیت‌الله سید علی قاضی طباطبایی، فرزند مرحوم آیت‌الله سید حسین قاضی از اکابر تلامذه مرحوم میرزای شیرازی بزرگ است. تولد ایشان در 13 ذی‌الحجه سال 1282ق. در تبریز اتفاق افتاد. آن مرحوم از ابتدای جوانی تحصیلات خود را نزد پدر بزرگوارش و مرحوم میرزا موسی تبریزی و مرحوم میرزا محمدعلی قراچه‌داغی و مرحوم حجت‌الاسلام نیّر خواند و در سن 26 سالگی عازم نجف اشرف شد. مرحوم پدرش به فرزند می‌گوید پس از اتمام تحصیل به تبریز برگرد و در نجف نمان. مرحوم حاج میرزا محمدعلی نمی‌خواست از اطاعت پدر سرپیچی کند، با آنکه آن زمان با مشقات بسیار به نجف رفته بود.به هرحال وسایل امروزی نبودند و با حیوان و یا پیاده طی طریق می‌کردند. هنگامی که به نجف وارد می‌شود، به مولای‌اش حضرت علی(ع) عرض می‌کند«« مولا جان! آمدم. دل‌ام می‌خواهد تا پایان عمر کنار شما باشم». به هنگام تحصیل در نجف، پدر در تبریز به رحمت ایزدی می‌پیوندد و جنازه‌اش را برای مدتی در مسجد مقبره که همه خاندان قاضی طباطبایی در آنجا مدفون‌اند،به امانت می‌گذارند و سپس به نجف انتقال می‌دهند و در وادی‌السلام دفن می‌شود.

یکی از اطرافیان معروف حاج میرزا علی قاضی که وصی معنوی ایشان نیز بود، مرحوم آیت‌الله شیخ عباس قوچانی می‌فرماید:« من وقتی در نجف ملتفت شدم قبر پدر آقای قاضی در وادی‌السلام است، به آقای قاضی گلایه کردم چرا قبر پدرتان را که در وادی‌السلام است به من نشان نداده‌اید تا کنار تربت‌شان بروم». آقای قاضی فرمودند: «ظرف ده روز آینده قبر پدر را به شما نشان می‌دهم» قبل از ده روز آقای قاضی از دنیا رفتند! تعجب کردم ایشان قبر پدر را به من نشان ندادند و فوت کردند. هنگامی که ایشان را غسل دادم و نیز تشریفات لازم را انجام دادم، جنازه ایشان را با شکوه فراوان تشییع و در صحن مطهر علوی(ع) نماز میت به‌وسیله جمال‌السالکین حضرت آیت‌الله سید جمال گلپایگانی خوانده شد. در حین تدفین در وادی‌السلام دیدم قبر پدر بزرگوار ایشان در آنجاست! متوجه شدم اینکه ایشان فرمود: من ظرف ده روز آینده قبر پدر را به شما نشان می‌دهم! منظور اعلام وفات‌شان بود.

اساتید علمی، عملی و عرفانی آقای قاضی که جملگی از بزرگان و نوادر ایام بودند عبارت‌اند از: آیت‌الله فاضل شربیانی، شیخ محمدحسن ممقانی، میرزا فتح‌الله شریعت، آخوند ملاکاظم خراسانی، حاج میرزا حسین خلیلی و عارف کامل امامقلی نخجوانی و در سیر و سلوک عرفان نظری و عملی آیت‌الله شیخ محمد بهاری و آیت‌الله سید احمد کربلایی معروف به واحدالعین که هر دو از شاگردان ممتاز و برجسته عالم ربانی حاج ملا حسینقلی شوندی درجزینی همدانی که مدفن شریف‌اش داخل صحن مبارک سیدالشهدا جنب باب سدره مقابل ضریح قتلگاه حضرت حسین بن علی(ع) است و به دیواره صحن سنگ مزارش نصب است. مرحوم ملا حسینقلی همدانی هم درک محضر پر فیض آیت‌الله سید علی شوشتری را کرده و مرحوم شوشتری هم از محضر مولا جولا که ظاهراً مدفن شریف‌اش در دزفول است، بهره‌مند بوده‌اند.

من به اختصار نام بردم، و گرنه شرح حال هر یک از این بزرگواران،نیازمند کتاب تحقیقی است که بعضی بحمدالله به زیور طبع آراسته شده‌اند و بعضی خیر!

و اما شاگردان و تربیت‌یافتگان محضر آقای سید علی قاضی که هر یک موجب فخر و مباهات عالم تشیع هستند.بارزترین چهره ایشان حضرت آیت‌الله علامه سید محمدحسین طباطبایی فیلسوف، فقیه و مفسر بزرگ قرآن که تفسیر گران‌سنگ و بی‌نظیر المیزان ایشان فخر عالم شیعه است و به قول حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج سید ابوالقاسم خویی:« آقای طباطبایی مرجعیت را رها و تفسیر را انتخاب کرد. اگر به سوی مرجعیت می‌رفت از همه آقایان قم جلوتر بود» و مرحوم آقای طباطبایی مکرر فرمود:« ما هرچه داریم از آقای قاضی داریم، چه در حیات و چه در ممات!». تأمل بفرمایید «چه در ممات» خیلی پرمغز و جای تفکر دارد! معلوم می‌شود روح بلند مرحوم قاضی در حیات علامه طباطبایی مددرسان بود.

مرحوم طباطبایی اهل سیر و سلوک و عارفی به تمام معنی بود، لیکن به قول آیت‌الله حسن‌زاده آملی:« آقای طباطبایی بسیار کتوم بودند برخلاف برادرشان آیت‌الله سید محمدحسن الهی طباطبایی که ایشان بذول بودند». مرحوم علامه حسینی طهرانی می‌فرمود:« ما در جوانی که در قم به تحصیل اشتغال داشتیم، شنیده بودیم شخصی به نام طباطبایی در علوم و فنون صاحب‌نظر و بی‌نظیر است. مشتاق دیدار ایشان بودیم. روزی یکی از دوستان به من گفت آقای طباطبایی از مشهد آمده است بهانه خوبی داریم به دیدن ایشان برویم و رفتیم. انتهای کوچه یخچال قاضی و در مجاورت منزل امام خمینی در زدیم و وارد منزل بسیار محقری شدیم که دو اتاق داشت. دیدم اینکه همان سیدی است که هر روز او را با لباس کرباس و پای بدون جوراب و عمامه سبز رنگ در خیابان می‌بینم. پس از ادای احترام اجازه گرفتم یک درس خصوصی بفرمایند. با گشاده‌رویی پذیرفت و جزو شاگردان ایشان شدم و آنگاه بود که فهمیدم به اقیانوسی از علم پا نهاده‌ام و تا پایان عمر رهای‌اش نکردم».

اجمالاً تمام شاگردان مرحوم سید علی قاضی از اجله علما، فقها، عرفا و منشاء آثار و خیر و برکت در همه بلاد بودند. «رحمه‌الله علیه رحمه واسعه و علی آبائه الکرام». ناگفته نماند مرحوم سید محمدعلی قاضی‌نیا مترجم کتاب آیت‌الحق در دو جلد که شرح حالی از سید علی آقای قاضی است و توسط اخوی گرامی‌شان به عربی نگاشته شده و با نام الاعلام فی تاریخ النجف است و مرحوم قاضی‌نیا متولد 1308 در نجف اشرف و استاد دانشگاه بودند که در دی ماه سال 1394 به دیار حق شتافتند.