به گزارش قدس آنلاین به نقل از ایکنا،دستگیری بی‌مورد و بدون دلیل زائران ایرانی در عربستان، حمله به زائران ایرانی و بی‌احترامی به آنها در شهرهای مقدس مکه و مدینه، تعرض به دو نوجوان ایرانی در مناسک عمره و مشخص نبودن حکم دادگاه عربستان برای مجازات دو مأمور خاطی، بی‌دقتی مسئولان عربستانی در تأمین امنیت مسجد الحرام و سقوط جرثقیل که موجب کشته شدن ۱۰۷ زائر از جمله ۱۱ زائر ایرانی شد و در نهایت فاجعه غم بار منا که در آن ۴۶۱ زائر ایرانی کشته شدند، بخشی از موضوعاتی بود که حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ را با نگرانی مواجه می‌کرد.
اما از آنجا که حج امری واجب و جزو فروع دین است و فقط در شرایط ویژه و خاص و بر اساس فتوای مراجع عظام تقلید و در صورتی که راه سفر به حج بسته باشد و یا خطر مسلم جانی وجود داشته باشد، می‌توان آن‌را تعطیل کرد، حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ امری قطعی به نظر می‌رسید اما اتفاقات سیاسی که پس از فاجعه منا رخ داد پیش بینی‌های قبلی را تغییر داد.
به شهادت رسیدن شیخ نمر باقر النمر، مجتهد شیعه عربستانی اعتراض شیعیان جهان از جمله ایران را در پی داشت. با بالا گرفتن این اعتراض‌ها در ایران و وارد شدن صدمه به سفارت و کنسولگری عربستان در ایران (شنبه ۱۲ دی ۱۳۹۴ )، وزیر امور خارجه عربستان روز ۱۳ دی ۹۴ اعلام کرد که عربستان روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده است و از هیئت دیپلماسی ایرانی خواست تا ظرف ۴۸ ساعت خاک این کشور را ترک کنند.
قطع روابط شامل حج نمی‌شود
یک روز پس از اعلام قطع رابطه عربستان با ایران، عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی، در این باره توضیح داد که این قطع رابطه شامل پایان یافتن تمامی مناسبات تجاری و هم‌چنین لغو پروازها بین دو کشور می‌شود اما مسئله سفر ایرانیان به مراسم حج را در بر نمی‌گیرد.
در پی این اتفاق گمانه زنی‌های زیادی در خصوص مسئله حج مطرح شد اما همه چیز به دیدار مسئولان حج ایران و عربستان که قرار بود بهمن ماه برگزار شود (بر اساس دعوت رسمی مسئولان حج عربستان از ایران) موکول شد. دیداری که با عدم صدور ویزای هیئت ایرانی توسط عربستان با سه ماه تأخیر مواجه و قرار است فردا، ۲۶ فروردین ماه، صورت گیرد.
ویزای حج ۹۵ را چه کسی صادر می‌کند؟
سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت پیش از سفر به عربستان اعلام کرد که در این دیدار تکلیف حج ۹۵ روشن خواهد شد. اما مشخص شدن تکلیف حضور یا عدم حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ منوط به مشخص شدن تکلیف نحوه صدور ویزای زائران ایرانی است.
صدور ویزای حج با استفاده از نرم افزار مشخصی صورت می‌گیرد و بسیار زمان‌بر بوده و نیازمند حضور افراد مطلع در این خصوص است. کشور ثالث (سوئیس) تجهیزات لازم و نرم افزار مورد نظر در این خصوص را ندارد و این کار نیازمند حضور افراد مطلع است. صدور ویزای ۶۴ هزار زائر که قبلاً در کنسولگری و سفارت ایران در مشهد و تهران صورت می‌گرفت چه قدر زمان‌بر خواهد بود؟ آیا سفارت سوئیس در ایران توان انجام چنین کاری را دارد؟
تکلیف پروازهای حج چه خواهدشد؟
قطع پروازهای بین دو کشور ایران و عربستان یک سؤال بزرگ مطرح می‌کند، تکلیف پروازهای حج چه خواهدشد؟ در حج سال گذشته ۴۴۱ پرواز رفت و برگشت برای انتقال حجاج بین دو کشور صورت گرفت. آیا پروازها بین دو کشور برقرار می‌شود؟ آیا زائران از کشور دیگری به عربستان سفر خواهند کرد؟ هزینه چنین سفری چه قدر بر هزینه حج خواهد افزود؟ از یاد نبریم که ۱۰ روز قبل (۱۶ فروردین ماه) دولت عربستان ممنوعیت ورود هواپیمایی ماهان به این کشور را اعلام کرده بود و این در حالی است که در حج گذشته ۲۵ درصد زائران توسط هواپیماهای این شرکت به عربستان سفر کردند.
اقلام مصرفی حجاج چگونه تأمین خواهد شد؟
بخش قابل توجهی از اقلام تدارکاتی حج و اقلام مصرفی حجاج در عربستان از ایران تأمین می‌شد. این رقم در سال گذشته به ۶۰ قلم و حدود ۵۰ درصد اقلام مصرفی حجاج رسید. آیا در صورت حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ باز هم اقلام مصرفی از ایران تأمین خواهدشد؟ در صورت مخالفت عربستان تأمین این اقلام از عربستان چه تأثیری بر هزینه حج خواهد داشت؟
هر ساله حدود ۸۰ تا ۱۰۰ تن دارو از ایران به عربستان منتقل و مورد مصرف زائران عمره و حج ایران قرار می‌گرفت. ایران در سال تنها یک بار اجازه انتقال دارو به عربستان را داشت که در حج ۹۴ با کارشکنی عربستان یک بار داروهای ارسالی به عربستان به کشور بازگشت خورد و دوباره داروها فرستاده شد. اگر چه با توجه به تعطیلی عمره، بخش زیادی از داروهای ارسالی حج ۹۴ هنوز در انبارهای ایران در عربستان است، اما آیا عربستان اجازه انتقال داروهای مورد نیاز جدید به عربستان را خواهد داد؟
آیا امنیت حجاج تأمین خواهدشد؟ چگونه؟
با توجه به اتفاقات حج سال گذشته و نیز تبلیغات بسیار منفی که بر علیه ایران در کشور عربستان صورت گرفته است، آیا امنیت زائران ایرانی در حج تأمین خواهدشد؟ چگونه؟
با توجه به تأخیر صورت گرفته برای انعقاد قراردادهای حج ۹۵ ، کیفیت هتل‌هایی که ایران امکان اجاره آنها را خواهدداشت چگونه است؟ آیا مانند سال‌های گذشته هلال احمر ایران بیمارستان‌های ایرانی را در مکه و مدینه دایر خواهدکرد؟
اینها و ده‌ها سؤال دیگر مسائلی هستند که باید منتظر ماند و دید که نتیجه دیدار مسئولان حج ایران و عربستان چه خواهدشد، اما مسئله‌ای که مشخص است این است که همانند سال‌های گذشته (البته این بار با شدت بیشتر) با نزدیک شدن به مناسک حج، دوباره فضای مجازی از مطالب مخالف حضور ایران در مناسک حج پُر خواهد شد و گروهی به نام خیر اندیشی از مردم خواهند خواست که به جای رفتن به حج (که امری واجب است)، پول خود را به فقرای کشور خودمان بدهند!
اگر چه این افراد هرگز به ایرانیانی که پول خود را خرج سفر به کشورهای عرب منطقه همانند دبی و امارات می‌کنند و یا به ترکیه، مالزی، هند، کشورهای اروپایی و ... می‌روند، توصیه نمی‌کنند که پول خود را به فقرا بدهند و یا خودشان پول سفرهای خود را خرج فقرا نکرده و فقط بدون هیچ اندیشه‌ای به دیگران چنین توصیه‌ای می‌کنند اما باید به مسئله حضور ایران در حج عمیق‌تر اندیشید.
هر کشور اسلامی بر اساس جمعیت خود سهمیه حج دارد. در صورت از دست دادن این سهمیه آیا عربستان دوباره سهمیه حج ایران را پس خواهد داد؟ آیا می‌توان یکی از فروع دین را از مذهب تشیع حذف کرد؟ آیا عدم حضور ایران به عنوان کشوری مسلمان و شیعه در حج به نفع شیعیان جهان و اهل بیت(ع) است؟
نظر شما