در راستای مشارکت مردم مسلمان ایران در تعیین سرنوشت خویش، امام خمینی(ره) در نهم اردیبهشت ماه 1358، فرمان تاریخی را مبنی بر تشکیل شوراهای اسلامی صادر فرمودند. پس از این پیام مهم بود که
دستگاه های ذیربط بی درنگ آیین نامه اجرایی شوراها را برای اداره امور شهر و روستا در سراسر ایران تهیه کردند و پس از ابلاغ به دولت این قانون بلافاصله به مرحله اجرا درآمد.
این اقدام از آن جهت بسیار مهم و تأثیرگذار بود که مشورت در اداره امور و پرهیز از خودرأیی از مؤکدترین کارها در دین اسلام است. اصولاً پایه و اساس تشکیل شوراها در کشور از باب مشاوره مناسب با افراد صاحب تخصص و کاربلد است، به طوری‌که در بسیاری از امور مدیریت شهری و یا روستایی نمی توان بدون مشاوره کارشناسی و یا تخصصی و علمی به فعالیت های عمرانی که اقدام بسیار مهمی در توسعه شهر و یا روستا محسوب می شود پرداخت. در اصل، امر شورا و شوراهای اسلامی شهر و روستا که مظهر مشارکت مردمی است و برای ایجاد تسهیل در زندگی مردم پدید آمده است، از بارزترین نمونه‌های همفکری و خرد جمعی است.
رسیدن به یک نقطه عطف در اجرای پروژه های شهری و روستایی و جلب مشارکت مردمی برای رسیدن به شهر و روستای توسعه محور و همچنین حضور در عرصه های مختلف برنامه ریزی شهری و روستایی  نشانگر آن است که شوراها، موتور محرک اصلی کشور برای یک جهش اقتصادی همه جانبه محسوب می شوند که از این پس نباید از آن غفلت شود.  اما به گفته کارشناسان تا رسیدن شوراها به جایگاه واقعی و اصیل خود راه بسیاری مانده که این جایگاه تنها با ترویج تفکر شورایی قابل حصول است. بنابراین شوراها نیز برای جلب رضایت مردم و همچنین تلاش برای شناسایی آسیب‌های درون شهرها و روستاها باید با تهیه آیین نامه‌های اجرایی و جامع برای اداره امور شهر، روستاها و محلات که نقاط مهم در توسعه یک منطقه به حساب می‌آیند تلاش کرده و در تسریع این اقدامات و اجرای برنامه و طرح‌ها و ارایه نواقص و کاستی‌های دیگر به دولت و رفع آن‌ها نهایت توان خود را به کار گیرند.