ریاکاری، تخریب کننده فضایل اخلاقی و عاملی برای پاشیدن بذر رذایل در روح و جان انسانهاست. ریاکاری، اعمال را تو خالی و انسان را از پرداختن به محتوا و حقیقت عمل باز میدارد.
بنابراین یکی از ابزارهای مهم شیطان برای گمراه کردن انسانها ریاکاری است.
امام خمینی(ره) در کتاب شرح چهل حدیث می فرمایند: «ریا عبارت است از نشان دادن چیزی از اعمال حسنه یا خصال پسندیده و یا اعمال حقه به مردم، برای منزلت پیدا کردن در قلوب آنها و اشتهار یافتن نزد آنها به خوبی و صحت و امانت و دیانت بدون قصد صحیح الهی».
درمان ریا
برای درمان صفت رذیله ریا راههای گوناگونی بیان شده است که به اختصار بیان می شود:
الف) درمان علمی
۱. از بین بردن روحیه جاه طلبی و مقام خواهی: برای درمان ریا لازم است انسان توجه داشته باشد که رغبت آدمی به هر چیزی برای آن است که خیال میکند خیری در آن بوده و سودی در حال و یا آینده نصیب او میگردد. ولی اگر بداند کاری که مورد نظرش می باشد، لذتی کنونی است و در آینده زیان و رنجی را به همراه دارد، به آسانی میتواند از آن کار صرف نظر کند.
۲. تقویت ایمان و رسیدن به مرحله یقین: به طور کلی درمان ریا و دیگر بیماریهای قلبی، تقویت ایمان و کوشش برای رسیدن به درجه یقین است. چنانچه اگر کسی به درجه یقین برسد، همان نور یقین، تاریکیها و آلودگیهای قلب او را اصلاح میکند و کسی که خدا را در همه حال حاضر و ناظر میبیند، چگونه میتواند در حضور او عبادت را به منظور مخلوق انجام دهد.
یکی از سالکان حقیقی الهی در درمان رذایل اخلاقی(بویژه درمان ریا) پس از بیان اینکه سرچشمه تمام رذایل را ضعف شناخت خداوند میداند، فرموده است: «همه رذایل را انس گرفتن با خداوند در عبادت، رفع و دفع میکند و اگر انسان بداند که خداوند متعال در همه حالات و زمانها از هر خوبی، خوبتر است، از انس با او منصرف نخواهد شد».
ب. درمان عملی
۱. مخفی کردن عبادت: به گفته شهید دستغیب تا آنجا که میتوانید اعمال خود را پنهانی انجام دهید و آن قدر بر این عمل مداومت داشته باشید که نفستان به پنهان داشتن عادت کند و به علم و اطلاع خداوند قناعت ورزد و طمعی به دیگران نداشته باشید.
۲. مداومت بر اخلاص عمل: مرحوم فیض کاشانی نیز بیان میکنند که فرد باید در اعمال خود دقیق شود و از نفس خود در هر عملی که انجام میدهد، حساب بکشد و ببیند که آیا این کار را برای خدا انجام داده یا غیر. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است: خداوند می فرماید: من بهترین شریک هستم. هرکس در عملی که انجام میدهد، دیگری را شریک کند، تمام اعمال او را نمیپذیرم، جز عملی که خالص برای من باشد.
منابع:
کتاب قلب سلیم- عبدالحسین دستغیب شیرازی
کتاب فریادگر توحید: نگاهی به زندگی عارف کامل حضرت آیت الله العظمی بهجت
کتاب شرح چهل حدیث – امام خمینی (ره)
مخاطبان گرامی میتوانند پرسشهای دینی خود را به شماره 300072309 پیامک کنند.
نظر شما