سهمی که بازار داخلی ما از صنایع‌دستی دارد سهم بالایی نیست، اعلام کرده بودید که بازار سوغات مشهد فقط 5 درصد تولید داخل هست و بقیه وارداتی؟
این آمار مربوط به زمانی بود که کار را شروع کرده بودیم الان وضعیت بهتر شده است و گزارش‌ها 20 درصد را نشان می‌دهد. اوضاع رو به بهبود است.
از نظر قیمت، صنایع‌دستی ما نسبت به کالای مشابه خارجی آن گران است؟
موضوع قیمت، کمی پیچیده است. از یک طرف قیمت صنایع‌دستی ما بخصوص قیمت تولیدی ما در عرصه جهانی خیلی زیاد نیست. در اغلب موارد قیمتی رقابتی است. این مسأله در سوغات زیارتی ثابت شد. کالاهایی که از اقصی نقاط کشور به مشهد می‌آمد، باعث تعجب فروشندگان در بازار سوغات مشهد شده بود چون قیمتشان بالا نبود. از سوی دیگر، قیمت‌های صنایع‌دستی داخلی ما نسبت به کالاهای خارجی بالا نیست چون اغلب اجناس خارجی، کالاهای شبه صنایع‌دستی هستند و صنایع‌دستی اصیل و کاملی نیستند.
پس چرا کالای داخلی کمتر خریداری می‌شود؟
این از مشکلات جامعه ماست که مردم شّم خودشان را در تشخیص جنس اصلی از دست داده‌اند و آن هم به دلیل ضعف نهادهای آموزشی، رسانه‌ای و فرهنگ‌ساز است که متأسفانه وظایف خودشان را انجام ندادند و مردم آن شناختی را که قبلاً درباره صنایع‌دستی داشتند، از دست داده‌اند. در گذشته به فرش نگاه می‌کردند متوجه بودند که کیفیتش چطور است. بنظرم قیمت‌ها، بخصوص قیمت‌های تولیدی زیاد نیست.
کالاهای شبه صنایع‌دستی خارجی، قیمتشان پایین است چون اصلی نیستند. البته در دولت گذشته، به دلیل افزایش قیمت حامل‌های انرژی به تولیدکنندگان ضربه‌های اساسی وارد شد. ما بیش از اینکه مشکل قیمت داشته باشیم، مشکل شبکه‌های تجاری توزیع داریم. شبکه‌های ما خوب عمل نمی‌کنند، صنایع‌دستی را از روستاها تهیه نمی‌کنند تا در اختیار عموم قرار دهند.
رهبرمعظم انقلاب در سخنانی نسبت به ولنگاری فرهنگی و ورود کالاهای فرهنگی به کشورمان تذکر دادند، به نظر شما واردات صنایع‌دستی از دیگر کشورها، نوعی ولنگاری فرهنگی به شمار نمی‌رود؟
مشکل ما با واردات از گذرگاه‌های رسمی این است که هیچ نوع استعلامی از ما برای ورود کالاها نمی‌کنند. گمرک با ما که حوزه صنایع‌دستی را مدیریت می‌کنیم، هیچ مشورتی نمی‌کند که مشخص شود ورود چه کالاهایی به کشور خوب است و چه کالاهایی نه. اصلاً از ما نمی‌پرسند که چه حجمی از چه کالایی لازم است که وارد شود.
واردات بی رویه از گذرگاه‌های غیررسمی هم که حرف تازه‌ای نیست. مقام معظم رهبری بارها تذکر داده‌اند که چرا کالای قاچاق وارد مملکت می‌شود وقتی که یک میلیارد تومان از محل فروش کالاهای صنایع‌دستی موجب می‌شود که بیش از100 نفر هنرمند صنایع‌دستی مشغول به کار شوند؟ براساس آماری که رئیس مجلس داده است 20 میلیارد دلار کالای قاچاق در کشور وجود دارد؛ حساب کنید چند صد هزار نفر به واسطه کالاهای قاچاق در کشورمان بیکار شده‌اند. هنرمندان صنایع‌دستی گله‌مند هستند که چرا کالاهای قاچاق وارد کشوری می‌شود که به صلابت و مرزهای مستحکم شهرت دارد. مملکتی که در اقیانوس ناآرام خاورمیانه به کشتی آرام تشبیه می‌شود، چرا باید کالای قاچاق وارد آن شود؟. هنرمندان صنایع‌دستی می‌خواهند که پاسداران مرزی ما هشیاری و حساسیت بیشتری داشته باشند و نگذارند که با فرصت‌های شغلی جوانانمان بازی شود. جوانان ما به دلیل بیکاری با مشکلات زیادی مواجه شدند.
از نظر فرهنگی هم دچار آسیب می‌شویم؟
بله، نه فقط اشتغال جوانان ما دچار مخاطره می‌شود بلکه فرهنگ ما هم به خطر می‌افتد. وقتی که کالاهای فرهنگی بدون توجه وارد می‌شود چرا روی آن تبلیغ می‌کنیم؟ وقتی شهرداری تهران در هفته صنایع‌دستی به جای تبلیغ صنایع‌دستی کشورمان که اشتغالزایی می‌کند، فضای تبلیغات شهری را در اختیار نگارخانه‌ای قرار می‌دهد که کالاهای اروپایی و آمریکایی عرضه می‌کند و برند این شرکتها روی بیلبوردهای شهر جا می‌گیرد چه انتظاری می‌توان داشت؟ اقتصاد مقاومتی این نیست. ورود کالای قاچاق باعث می‌شود که هم فرصت‌های شغلی جوانانمان را از دست بدهیم و هم فرهنگ خودمان را.
چرا واردات رسمی صنایع‌دستی مدیریت نمی‌شود؟
واردات صنایع‌دستی از گذرگاه‌های رسمی یک دهم صادرات هم نیست و مشکلی با آن نداریم. ما کشور صنایع‌خیز دنیا هستیم و مشکل اصلی ما واردات از گذرگاه‌های غیررسمی است.
پس چیزهایی که در بازار می‌بینیم عموماً قاچاق هستند؟
بله همین طور است. صادرات ما حدود 200 میلیون دلار است و وارداتمان 20 میلیون دلار هم نیست. این نشان دهنده این است که حجم واردات نسبت به صادرات یک دهم هم نیست.
در این باره موازنه درستی داریم اما متأسفانه وقتی اعلام رسمی می‌شود که 20 میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور شده است، بخشی از این واردات هم صنایع‌دستی است.
نظر شما