به گزارش قدس آنلاین، جواد رستمی: آیت الله سبحانی در ادامه مباحث بررسی مبانی فکری ابن تیمیه و وهابیت پس از بیان تاریخچه وهابیت و اقسام توحید در ادامه به بحث کلیدی مرزبندی عبادت و پرستش که لغزشگاه وهابیت است، پرداخته است که در ادامه ارایه می‌شود.
باطل با لباس و لعاب حق است که در جامعه رواج پیدا می‌کند، وهابیت در ابتدا با علم مبارزه با بدعت و خرافات وارد شد؛ چنانکه امیرمحمدبن اسماعیل یمانی مؤلف کتاب «سُبُل السلام فی شرح بلوغ المرام» محمدبن عبدالوهاب را در ابتدای نهضتش با قصیده‌ای ستود، اما در ادامه با آشکار شدن عقاید و بروز در اعمال و رفتارش پشیمان شد و در قصیده‌ای دیگر به اشتباه خود اعتراف کرد.
پیامبران بر اصل پرستش خدا برانگیخته شدند، تبیین معنی توحید در عبادت اختلاف را حل می‌کند؛ زیرا تمام مسلمین بر پرستش فقط خداوند اتفاق نظر دارند، سخن در مواردی مانند «بوسیدن ضریح»«توسل به دعای بندگان صالح» و... است که آیا این اعمال تکریم است یا پرستش؟
حقیقت پرستش بر دو پایه استوار است؛ خضوع که امرقلبی و مظهر آن رکوع و سجود است، دیگر اعتقاد خاص انسان نسبت به آنکه برایش خضوع می‌کند. انگیزه خداپرستان از عبادت این است که خدا را خالق، مدبر و مدیر و خود را نیازمند او می‌دانند، اما انگیزه بت پرستان زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله) به گفته وهابیت فقط شفیع نمی‌دانستند، بلکه به فرمایش قرآن در خالقیت موحد بودند، اما در ربوبیت مشرک شدند؛ زیرا تدبیر جهان یا بخشی از آن را در دست بتها می‌دانستند و خدایی غیبی و دست نیافتنی برای خود در نظر داشتند که او امورشان را به بتها واگذار کرده بود. آیات 81 مریم، 74 یس و 165 بقره بر شرک ربوبی بت پرستان عصر رسالت برخلاف عقیده وهابیت تاکید دارد.
سرچشمه شرک در عبادت بت پرستان شرک در ربوبیت بود. آن‌ها کارگردانی جهان را به دست بتها می‌دانستند، از این رو بت‌های مختلف برای کارهای مختلف در نظر داشتند، تعظیم و تکریم در مقابل بتها عنوان شرک در عبادت به خود می‌گرفت. به نقل ابن هشام، عمرو بن لُحَىّ نخستین فردی است که بت پرستی را وارد مکه کرد؛ بعد از برگشت از سفر شام و سوریه در منطقه «بلقا» بت پرستان را دید و تحت تأثیر قرار گرفت. بت «هُبَل» را هدیه گرفت و در مکه بر بالای کعبه نصب کرد و از آن پس شرک در پرستش به همراه عقیده بر ربوبیت بتها وارد مکه شد.
آیات 34 لقمان، 135 آل عمران و44 زمر در رد انگیزه شرک بت پرستان واکنش نشان داده است. وهابیت سعی دارد، مشرکان را از شرک در ربوبیت پاک نگه دارد تا با بیان شرک در عبادت میان مسلمانان و آن‌ها تشبیه برقرارکند که هردو معتقدند، محبوبشان شفیع عندالله است. به آیه یک زمر استدلال می‌کنند که حرفی از ربوبیت نزده است، پاسخ می‌دهیم که اولاً یک آیه را فقط در نظر دارید و به آیات دیگر توجه ندارید، حال آنکه آن‌ها بت‌های خود را «آلهه» می‌خواندند. در حالی که پیامبر(صلی الله علیه و آله) به اله واحد دعوت می‌کرد، آیه 5 سوره صاد اشاره دارد که آن‌ها بتها را خدایان می‌دانستند، نه شفیع و از سوی دیگر در ادامه همین آیه مورد استدلال وهابیت آیه 3 اظهار عقیده مشرکان را توصیف به کذب و کفر می‌کند که در مقابل دلایل کوبنده مسلمین عقیده خود را کتمان و به دروغ بتها را شفیع می‌خواندند و افزون بر آن کفر نعمت خدا می‌کردند و بتها را شکرگزار بودند. آیه 98 شعرا عقیده وهابیت را مخالفت با صریح قرآن اثبات می‌کند.
واضح است که اگر مسلمان در برابر ضریح رسول خدا(صلی الله علیه و آله) اشفع لناعندالله می‌خواند و بت پرستان بت را شفیع نزد خدا می‌خواند، این دو با هم تفاوت بسیار دارد؛ زیرا مسلمان پیامبر(صلی الله علیه و آله) را بنده مخلص و مقرب خدا می‌خواند، نه اله و رب که سرنوشت جان یا بخشی از آن در دست او باشد، اما بت پرست بت را آلهه و رب و کارگردان جهان آفرینش می‌داند که حداقل بخشی از سرنوشت انسان را به دست دارد. ضمن آنکه میزان نیت افراد است، نه ظاهر اعمالی که انجام می‌شود.
نظر شما