سرور هادیان/

امروز از دیوارنگاره سردار صبور پاسدار «شهید محمدحسین بصیر» رونمایی می‌شود.

این نخستین دیوار نقاشی ایثار و شهادت در بولوار وکیل آباد مشهد است که در مهم‌ترین شریان ارتباطی غرب مشهد، میزبان دیوارنگاره فرمانده گردان کوثر است تا از این پس در تقاطع بولوار جلال‌آل‌احمد به بولوار وکیل آباد شاهد تصویر نقش‌بسته سردارشهید محمدحسین بصیر بر دیواری بزرگ باشیم.

• بزرگ‌ترین دیوارنگاری دفاع مقدس

نقاش این دیوارنگار در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در محدوده بولوار وکیل‌آباد که یکی از اصلی‌ترین بولوارهای شهری مشهد محسوب می‌شود هم زائران آقا امام رضا(ع) که به سمت بزرگراه می‌روند و هم مجاوران از این محل تردد زیادی دارد، این نقاشی به عنوان اولین نقاشی دیواری این بولوار اجرا شده که در کشور بی نظیر است، زیرا تلفیقی از حماسه دفاع مقدس با نقاشی‌های ایرانی و حماسی است که خوشبختانه توانسته قرابت خوبی را ایجاد کند.

احمد منصوب می‌افزاید: سعی کردیم بین نقاشی ایرانی و هنر حماسی امروز که همان شهدای ایران اسلامیمان هستند، تلفیقی هوشمندانه با ظرافت‌های خاص خودش را انجام دهیم که نتیجه آن برای بینندگان خوشایند و زیبا باشد و بتواند پیام خوبی برای معرفی و حماسه‌سازی کسی باشد که از دلبستگی‌های دنیا چشم پوشید و خودش را برای کشور و دینش فدا کرد.

• تلفیق تصویر شهید با نگاره‌های ایرانی

وی تلفیق تصویر شهید و گنجینه ارزشمند نگاره‌های ایرانی را برای اولین بار از ویژگی‌های این نقاشی دیواری اعلام می‌کند و می‌افزاید: این دیوارنگاری با تأثیر از سبک و نقاشی نگارگری ایرانی انجام شده که دارای رنگ‌های پرتحرک، حساب شده و شاد است. همچنین نخستین دیوارنگاره دفاع مقدس است که ابعاد آن ۱۰ در ۱۸ متر و حدود ۱۸۰ مترمربع است. به نوعی ما زندگی شهید را با توجه به قابلیت‌هایی که نقاشی ایرانی دارد از سه منظر نشان داده‌ایم.

• پیگیری‌ها، حمایت‌ها

این نقاش شهرمان تأکید می‌کند: این کار با همت بالای کانون فرهنگی شهید بصیر به‌خصوص آقای جنگی که بیش از دوسال پیش پیگیری‌های او آغاز شد، به ثمر نشست و استاد غلامرضا خلیلی که مشاوره‌های خوبی را به ما ارائه داد و نیز دوستان و همرزمان شهید بصیر که ما را یاری دادند. حمایت‌های مالی این کار را شهردار مشهد و سپاه امام رضا(ع) انجام دادند. حمایت‌های معنوی نیز توسط بنیاد شهید صورت گرفت.

• از منظر خانواده

احمد منصوب درباره این نقاشی دیواری متفاوت بیان می‌کند: این دیوارنگاری از سه منظر به زندگی سردار شهید بصیر می‌پردازد. بخشی اشاره به زندگی خانوادگی شهید دارد و نشان‌دهنده آن است که این شهید عزیز و همه شهدا دلبستگی و علاقه به زندگی، خانواده، همسر و فرزندانشان داشتند، اما جانشان را برای خانواده بزرگ ایران فدا کردند.

این هنرمند شهرمان ادامه می‌دهد: در قسمتی از این دیواره‌نگاری به فرماندهی و مدیریت این سردار شهید می‌پردازیم که در حال توجیه نیروهایش نسبت به نقشه عملیاتی است که از جمله تصویر یکی از معاونانش، شهید مهدی خاوری را به تصویر کشیدیم که با تکنیک خاص نقاشی ایرانی انجام شده است.

• پرواز در هورالعظیم

وی اظهار می‌کند: در سوی دیگر کار و در سمت راست آن فضاسازی خوبی اتفاق افتاد که توانستیم نمادی از هورالهویزه محل و منطقه عملیاتی بدر را نشان دهیم که شهید بصیر در جاده‌ای موسوم به جاده خندق به شهادت رسیده است و نیزارها و آب‌های فراوانی که در لابه‌لای نیزارها بود و قایقی که حامل رزمندگان گردان کوثر بوده و او فرماندهی گردان را برعهده داشته است که با تکنیک نقاشی ایرانی آن را اجرا کردیم. همه این تصاویر براساس واقعیت است و در این نگاه جانمایی شد و خدا را شکر که با کیفیت خوبی هم به اجرا رسیده است.

وی درباره مدت زمانی که ترسیم این دیوارنگاری به طول انجامید، بیان می‌کند: به صورت پیوسته حدود دو ماه با روزی بیش از پنج ساعت این نقاشی انجام شد، زیرا نگارگری ایرانی واجد جزئیاتی است که زمان، دقت و ظرافت زیادی را می‌طلبد و این در حالی است که کیفیت کار برای ما بسیار مهم بود.

این نقاش شهرمان خاطرنشان می‌کند: این دیوارنگاری توسط تیم دو نفره‌ای که هستیم، انجام شد و من در این کار از همراهی و همکاری ناصر علی‌آبادی بهره‌مند بودم.

• حمایت یک شهروند

وی با یادآوری این نکته که این دیوارنگاری بر دیوار منزل مسکونی یک شهروند به نام آقای پورحسن که دبیر و فرهنگی است، انجام شد، از مساعدت او تشکر کرده و می‌گوید: او در حمایت یاد و خاطره شهدا ما را یاری کرد و می‌توانست از این دیوار برای آگهی و تبلیغات تجاری استفاده کند، اما با مناعت طبع ما را یاری کرد و این کار جای سپاسگزاری دارد.

وی در ادامه تأکید می‌کند: مسئولان فرهنگی و هنری شهر به ویژه خانه هنرمندان باید توجه به کیفیت آثار داشته باشند. متأسفانه به‌تازگی شاهد نقاشی دیواری‌هایی از شهدا هستیم که واجد کیفیت لازم نیستند و گاه از رنگ‌هایی استفاده کرده‌اند که مورد استقبال قرار نمی‌گیرند.

• رونمایی از دیوارنگاری

نماینده کانون شهید بصیر در گفت‌وگو با قدس درباره مراسم رونمایی این دیوارنگاری می‌گوید: در این مراسم توضیحاتی درباره این پروژه بیان می‌شود، همچنین از سخنان سرهنگ نعمتی و سرهنگ خویشاوندی؛ معاون هماهنگ‌کننده سپاه امام رضا(ع) بهره خواهیم برد، سپس با حضور خانواده سردار شهید بصیر و با اجرای سرود توسط گروه سرود شهید بصیر از این دیوارنگاری به صورت نمادین رونمایی خواهد شد.

محمود جنگی می‌افزاید: طرح دیوار شهید بصیر از فروردین سال گذشته زده شد و مدتی نیز برای پیدا کردن دیوار مناسب انجام این پروژه و تأمین بودجه زمان صرف شد که مبلغ قابل توجه هزینه این پروژه را شهردار مشهد تقبل کرد و بخشی از آن نیز توسط سپاه امام رضا(ع) و قسمتی از این هزینه نیز توسط مردم تأمین شد.

• نخستین دیوارنگاری تلفیقی کشور

مدیر پروژه دیوارنگاری تأکید می‌کند: این اولین دیوار نقاشی در کشور است که با تلفیق هنر ایرانی و با اشعار حماسی فردوسی با مضمون دفاع مقدس اجرا شده است.

همه هدف ما این بود که یادآور شویم شهدای ما برای وطن، انقلاب و اسلام رفتند.

• ارادتی از جنس متفاوت

وی درباره علت انتخاب این شهید بزرگوار برای دیوارنگاری، بیان می‌کند: او دارای ویژگی‌های اخلاقی بسیاری بود تا جایی که نسل به نسل برای این شهید احترام قائلند و حتی نسل جدید هم به او ارادت دارند.

ویژگی‌های خاص سردار شهید بصیر

جنگی می‌افزاید: شهید بصیر باوجود تمکن مالی زندگی در منطقه محروم را انتخاب کرد و در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و انقلابی فعالیت‌های خودش را ادامه داد. حتی او در لشکر ۲۱ امام رضا(ع) به نام صبور معروف بوده و مهربانی و شجاعت او زبانزد همه است.

• زندگی سردار شهید بصیر

لازم به ذکر است که سردار شهید محمدحسین بصیر، اولین پسر و دومین فرزند خانواده بصیر بود. او در آذر سال ۱۳۳۷ در شهر ری متولد شد. در ۶ سالگی به دبستان امام حسن عسکری(ع) این شهر رفت و تا کلاس چهارم آنجا تحصیل کرد، سپس به همراه خانواده به مشهد آمد. کلاس پنجم را در چهارراه میدان بار به پایان رساند. از هشت سالگی نماز می‌خواند و در حد توان روزه می‌گرفت. به اجرای فرایض دینی‌اش اهمیت می‌داد و در جلسات مذهبی و دوره‌های قرآن شرکت می‌کرد. دوره راهنمایی را به صورت شبانه سپری کرد. از صبح تا غروب در پارچه‌فروشی به پدر کمک می‌کرد و بعد از کار، در کلاس درس حاضر می‌شد. جوانی معاشرتی و در برخورد با دیگران بسیار مؤدب بود. با روحانیون و افراد مذهبی همنشین و اخلاقش متأثر از اخلاق آن‌ها بود. سال سوم راهنمایی بود که از طریق جلسات مذهبی با انقلاب آشنا شد و امام را شناخت و در جلسات سیاسی و مذهبی آیت الله خامنه‌ای و شهید هاشمی‌نژاد شرکت می‌کرد.

• نقش فعال در انقلاب

در پخش اعلامیه‌ها و نوارهای حضرت امام نقشی فعال داشت. در اعتصابات، تحصن‌ها و درگیری‌ها حضور داشت و پیش از اینکه انقلاب اوج بگیرد، سعی داشت افراد خانواده و دوستان مشتاق به ایجاد تحول را با انقلاب آشنا کند و از امام و انقلاب برای ایشان صحبت می‌کرد.

تا سوم دبیرستان، درس را در کلاس‌های شبانه ادامه داد. در ۲۰ سالگی همزمان با سال ۱۳۵۷ در مبارزات مردمی علیه رژیم، مجروح شد. یک بار در محدوده چهارراه خسروی سربازی را مشاهده کرد که یک روحانی را مورد ضرب و شتم قرار داده است، جلو رفت و به سرباز اعتراض کرد. سرباز تیری شلیک کرد که گلوله به ناحیه گیجگاه وی برخورد کرد. او را به بیمارستان امام رضا(ع) منتقل کردند. ۹ روز بیهوش بود و سرانجام به هوش آمد. در روز فرار شاه، ازدواج کرد و ثمره این ازدواج دو دختر است. با تشکیل بسیج، عضو پایگاه مسجدالجواد، واقع در خیابان جهانبانی شد و نیز به عضویت پایگاه مسجد ولیعصر(عج) در شهرک شهید مطهری درآمد. همچنین پایگاه شهید محمدی را تأسیس کرد. در سال ۱۳۵۸ به سپاه پیوست. اوقات فراغت خود را در مسجد به آموزش بسیجی‌ها می‌گذراند و قرآن تلاوت می‌کرد. به کتاب‌های مذهبی و سیاسی علاقه‌مند بود و نهج‌البلاغه می‌خواند. شهید بصیر پس از طی یک دوره آموزش نظامی در سپاه مشهد، عازم کردستان شد و ۴۵ روز به مبارزه با ضد انقلابیون پرداخت. با شروع جنگ تحمیلی عازم جبهه شد و به همراه تیپ ۲۱ امام رضا(ع) در جبهه‌های غرب و جنوب کشور حضور داشت. بارها مجروح شده بود که در بیشتر موارد سرپایی درمان و دوباره بر اثر جراحات به بیمارستان منتقل می‌شد. یک بار در منطقه غرب بر اثر انفجار مهمات از ناحیه پشت به سوختگی سختی دچار شد که مدتی در بیمارستان صحرایی بستری و سپس به مشهد منتقل شد و در بیمارستان ۱۷ شهریور تحت عمل جراحی قرار گرفت و تحت درمان بود. بار دیگر از ناحیه سینه هدف گلوله قرار گرفت و در بیمارستان امام رضا(ع) مشهد بستری شد. شهید بصیر، فرماندهی گردان کوثر را برعهده داشت و از گردان فلق پشتیبانی می‌کرد.

• شهادت در ۲۶ سالگی

هنگام عملیات بدر در حالی که به بهترین وجه نیروهای خود را هدایت می‌کرد، در جزیره مجنون از ناحیه صورت مورد اصابت ترکش قرار گرفت و روز ۲۰ اسفند ۱۳۶۳ به آرزوی دیرینه‌اش که شهادت بود، رسید. او را بنا به وصیتش در بهشت رضا و در کنار سایر شهیدان دفن کردند.