در روزهای اخیر وزیر امور خارجه به‌صراحت از ضرورت بازگشت شرایط برجامی به ماقبل ترامپ سخن گفته است. این اظهارنظرها در چارچوب دیدگاه اصولی نظام است، البته با این توضیح که بازگشت آمریکا به برجام به خودی خود موضوعیتی ندارد و آنچه برای ایران مهم است، همان‌طور که رهبر معظم انقلاب تأکید کردند، لغو تحریم‌ها آن‌هم در عمل و به تعبیر دقیق‌تر بازگشت شرایط به ابتدای اجرای برجام در دی ۹۴ است؛ چرا که دولت اوباما نیز در یک سال آخر خود به عنوان نخستین ناقض برجام، اقدام‌هایی چون قوانین کاتسا، آیسا و قانون محدودیت ویزایی را تصویب کرده بود که البته فرصت اجرای آن‌ها را نیافت و ننگ اجرای این قانون‌ها به دولت ترامپ رسید.
حقیقت این است که تروئیکای اروپایی در چهار سال یکه‌تازی ترامپ، همواره به اقدام‌های یک‌جانبه آمریکا استناد کرده و با اشاره به آنچه «اراده سیاسی خود برای حفظ توافق هسته‌ای» می‌نامند، از خود رفع تکلیف کرده‌اند. این وضعیت همان تبیینی است که رهبر معظم انقلاب در بیانات اخیر خود به آن پرداختند و از تعبیر «آویزان آمریکا بودن» یاد کردند. این در حالی است که طومار بدعهدی‌های سه کشور اروپایی (که به تازگی با وقاحت تمام از مذاکرات فرابرجامی سخن می‌گویند) به‌ویژه در دوران ترامپ، اصلی‌ترین ادعای آن‌ها یعنی «اراده سیاسی برای اجرای برجام» را زیر سؤال می‌برد. به‌طور مشخص محمد جواد ظریف در توییت روز یکشنبه خود به دو مصداق اجرایی نشدن اینستکس و بلوکه شدن اموال ایران در انگلیس اشاره می‌کند.
در واقع موضع قطعی جمهوری اسلامی، تکیه بر مفاد توافق هسته‌ای بی کم و کاست، اجرای متناظر تعهدات طرفین و نفی هرگونه زیاده‌خواهی جدید موشکی و منطقه‌ای است. در این نگاه، اظهارات دیپلماتیک مقامات کشورمان در کنار رزمایش‌های موشکی اخیر و تأکیدات فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران مبنی بر ابدی نبودن برد ۲هزارکیلومتری برای موشک‌های ایران و همچنین تصریح رهبر معظم انقلاب درباره تداوم حتمی کمک ایران به دوستان منطقه‌ای خود، معنا پیدا می‌کند.
مجموعه اقدام‌ها و اظهارات مقامات دیپلماتیک و نظامی کشورمان در روزهای اخیر و از همه مهم‌تر موضع‌گیری‌های صریح رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر، از آن جهت که تشکیل اجماع علیه ایران و هم‌افزایی با کشورهای اروپایی، اصلی‌ترین کارت بایدن در ماه‌های آینده خواهد بود، نوعی اتمام حجت با سه کشور اروپایی برای گرفتن یک تصمیم تاریخی است؛ اینکه اروپا همچنان می‌خواهد تابعی از سیاست‌های آمریکا باشد یا تکلیف خود را با یک‌جانبه‌گرایی افراطی آمریکا مشخص می‌کند.
نظر شما