۲۸ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۶:۱۸
کد خبر: 747773

یادداشت

راه‌های کسب سعادت دنیوی و اخروی در ماه مبارک رمضان

حجت‌الاسلام ابراهیم بهاری استاد حوزه و کارشناس معارف دینی

قدس آنلاین: ماه مبارک رمضان ماه رسیدن به خدا و بستر سازی برای جلب محبت خدا و ساختن فردای آخرت خود است چرا که خدای متعال محتاج به ما نیست، بنابراین آن چه به ما می‌دهد از سر کرامت است «وَکَلَنِی إِلَیْهِ فَأَکْرَمَنِی». خدای متعال ما را به خودش واگذار کرده و کریمانه ما را اداره می‌کند، آنقدر هم کریمانه ما را اداره می‌کند که ما همه را می‌بینیم جز خود او را! ما خیلی که کریمانه ببخشیم، بالاخره کاری می‌کنیم که خود طرف بفهمد که ما گرهش را باز کرده‌ایم، اما خدای متعال به گونه‌ای می‌بخشد که متأسفانه ما همه را می‌بینیم جز او را! البته او هیچ کم نمی‌گذارد، در دعای ماه رجب آمده است که «یَا مَنْ‌ یُعْطِی‌ مَنْ سَأَلَهُ یَا مَنْ‌ یُعْطِی‌ مَنْ لَمْ یَسْأَلْهُ وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْه»، یعنی اصلا دست او را نمی‌بینند، «تُحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَة»، واین بخششی هم که خدای متعال به کسی می‌کند از سر محبت و رأفت است. خدای متعال ما را به خودش واگذار کرده و ما به احدی غیر از واگذار نشدیم، اگر بنا بود دیگران ما را اداره کنند حتما دست رد به سینه ما می‌زدند. به ظاهراین است که ما محتاج به پدر، مادر، همسر، خورشید، ماه و زمین واین وسایط هستیم، ولی حقیقت‌این است که ما محتاج به او هستیم واینها فقط وسایط فیض او هستند. حتی اگر مادر به ما محبتی می‌کنداین محبت خداست،‌این محبتی که در دل مادر است و از لطیف ترین محبت‌های معنوی است،‌این محبت خداست؛ ‌اینطور نیست که مادر به فکر بچه‌اش باشد چون‌این مادر چند ماه قبل که ‌این فرزند را نداشت‌ این محبت در او نبود و بعدها هم ‌این محبت از او گرفته می‌شود «یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ * وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ * وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ» (عبس/۳۴-۳۶)، انسان در قیامت از فرزندش هم فرار می‌کند، پس ‌این محبت از او نیست،‌این محبت از جنود خداست که خدای متعال در دل مادر گذاشته است. لذا خداوند خودش دارد ما را اداره می‌کند و اگر او ما را اداره نکند نه زمین برای ما می‌رویاند، نه آسمان بر ما می‌بارد و نه خورشید می‌تابد؛ اوست که «وَکَلَنِی إِلَیْهِ فَأَکْرَمَنِی وَ لَمْ‌ یَکِلْنِی‌ إِلَی النَّاسِ فَیُهِینُونِی»، او دائما ما را اداره می‌کند.

بنابراین همه سیر ما دراین دنیااین است که اضطرارهای خودمان را بفهمیم، بفهمیم فقیریم و سپس بفهمیم فقیر به او هستیم، حضرت فرمودند: «خدای متعال شما را از عالم ارواح با آن همه صفا و نزاهت و نورانیتی که داشت در عالم دنیا آورد و گرفتاراین بدن و الزامات‌این بدن کرد تا فقر خودتان را به خدا بفهمید»؛ گرسنه بشوید، محتاج به دوست و همسر و رفیق و همه مشاغل بشوید تا خدا را پیدا کنید. ما در عالم دنیا بناست که به خدا برسیم و از شرک، انانیت نفس، استکبار و توجه به خود و خود پرستی نجات پیدا کنیم. حضرت فرمودند: «شما اگر در آن عالم ارواح می‌ماندید، نزاهت خودتان موجب می‌شد که فقرتان را به خدا نفهمید»، خداوند شما را در عالم دنیا آورد تا فقرتان را به شما نشان دهد و شما بفهمید که فقیر هستید و توهم غنا نکنید «کلاَّ إِنَّ الْانسَانَ لَیَطْغَی * اَن رَّءَاهُ اسْتَغْنی» (علق/۶-۷)، توهم غنا در انسان طغیان می‌آورد. شما باید دراین دنیا فقر خودتان را به خدای متعال بفهمید تا از شرک و بت پرستی و بندگی نفس آزاد شوید «أَ فَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ» (جاثیه/۲۳). البته اولیاء خدا حسابشان جدا است، معصومین در عالم انوار هم که بودند جز عبادت و بندگی و توحید و اخلاص چیزی از آنها سر نزده است؛ در روایت آمده است که حضرت فرمود: «قبل ازاین که خدای متعال عوالم را خلق کند ما مشغول عبادت بودیم و بعد که خدا عالم ملائکه را آفرید ما را گرد عرش قرار داد تا ملائکه از تسبیح ما، تسبیح را یاد گرفتند و از توحید ما توحید را یاد گرفتند.

رزق‌های ظاهری و باطنی 

سیر ما در عالم دنیا برای نجات از پرستش اولیاء طاغوت و نجات از پرستش آتش است، آتش پرستی، نفس پرستی و پرستش اولیاء طاغوت است، در روایات آمده است که فرمود: «وَلَایَةُ عَدُوِّ آلِ‌ مُحَمَّدٍ هِیَ النَّار» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‌۲۴، ص: ۳۲۱) ولایت دشمنان اهل بیت نار است. آنها و شیطان ما را دعوت به آتش می‌کنند و آن چه در جهنم روزی‌این افراد است «وَ لا طَعامٌ إِلاَّ مِنْ غِسْلین» (حاقه/۳۶) چرک و خون و شجره زقوم است، در همین دنیا هم آن کسانی که رزق حرام می‌خورند از شجره زقوم می‌خورند، منتهی در آن عالم حجاب‌ها کنار می‌رود و انسان می‌بیند که واقعا آن چیزی که می‌خورده همین بوده است. مومنین هم دراین دنیا از شجره طوبی می‌خورند.

وجود مقدس رسول الله (ص) فرمودند: «اگر کسی می‌خواهد وارد آن بهشتی بشود که «وَعَدَنِیهَا رَبِّی» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‌۱، ص:۲۰۹)، خداوند متعال آن را به من وعده داده است، اگر می‌خواهید از آن درختی تناول کنید که «غَرَسَهُ رَبِّی بِیَدِه»، خود خدای متعال غارس‌این درخت است و ملائکه در آن واسطه نیستند «فَلْیَتَوَلَّ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع وَ أَوْصِیَاءَهُ مِنْ بَعْدِه»، موالی به ولایت امیرالمومنین و ائمه باشد. معنای روایت‌این است که آن شجره‌ای که خدای متعال به دست خودش غرس کرده، وجود مقدس امیرالمومنین است و هیچ واسطه‌ای هم ندارد. «مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَه» (ابراهیم/۲۴)،‌ایشان آن درخت پاکی است که خدای متعال خودش غرس کرده و پرورش داده است تا مومنین دراین دنیا از آن بهره مند شوند. حضرت در ماه شعبان فرمود: «السَّلَامُ‌ عَلَی‌ شَجَرَةِ طُوبَی‌ وَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَی» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‌۹۷، ص: ۳۰۶)،‌این شجره طوبی‌ای که شاخه‌های خودش را فرو آورده امیرالمومنین است، پس در ماه شعبان سعی کنید از ثمرات‌این درخت تناول کنید.

بنابراین الان هم در دنیا همین گونه است؛ آنهایی که اهل بندگی و توحید و ولایت هستند «قُلُوبُهُمْ‌ فِی‌ الْجِنَانِ‌ وَ أَجْسَادُهُمْ فِی الْعَمَل» (نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: ۳۰۲)، قلبشان در بهشت است و از میوه‌های بهشتی تناول می‌کنند. البته رزق در دنیا و آخرت ظاهر و باطن دارد، ظاهر نعمت‌های بهشتی حور است، نهر شراب و عسل است؛ ولی باطنش یک حقایق دیگریست، فرمود: «أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبینَ» (محمد/۱۵)، در بهشت متقین ازاین خمر که هیچ سکری در آن نیست می‌خورند و غرق در لذت می‌شوند، ولی باطن‌این نهر «فَإِنَّهُ عِلْمُهُمْ‌ یَتَلَذَّذُ مِنْهُ‌ شِیعَتُهُمْ» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‌۲۴، ص: ۳۲۱)، علم الامام است. در دنیا هم همین گونه است، در دنیا هم یک عده‌ای «قُلُوبُهُمْ‌ فِی‌ الْجِنَانِ‌ وَ أَجْسَادُهُمْ فِی الْعَمَل»، بدنشان کار می‌کند ولی قلبشان در بهشت است و طبیعتا متنعم در بهشت است. یک عده دیگری هم هستند که بدنشان در دنیا کار می‌کند و قلبشان در جهنم است.‌این رزق‌ها فقط رزق معده نیست، رزق عقل و قلب و روح هم است، یا انسان از دست امیرالمومنین می‌گیرد یا از دست اولیاء طاغوت. آنهایی که در محیط ولایت امیرالمومنین اند رزق قلبشان یقین، رضا، صبر، توکل،‌ایمان، خشوع و زهد است، آنهایی هم که در ولایت دیگران هستند رزق قلبشان کبر، نخوت، حب الدنیا، حرص، حسد و بخل، واین رزق‌ها خیلی مهمتر است. همه لذت‌های ما به رزق‌های قلبی مان بر می‌گردد؛ لذت آن کسی که مومن شد با آن کسی که مومن نیست متفاوت است، یعنی همه رزق‌های ما به رزق‌های روحی مان بر می‌گردد، اگر حرامی‌را جلوی انسان مومن موحد بگذارند اصلا لذت نمی‌برد و بعکس، من تلقیم‌این است آنهایی که اهل دستگاه باطلند از رزق حلال لذت نمی‌برند 

بنابراین در همین دنیا هم انسان یا در بهشت است یا در جهنم، نمی‌خواهیم بهشت و جهنم آخرت را منکر بشویم، نه‌اینها همه در جای خودش محفوظ است؛ ولی دراین دنیا رزق‌هایی که به ما می‌رسد یا از شجره طوبی است و یا از شجره زقوم. آن کسی که بنده خدا است آن چه از عالم بالا برای او می‌آید همه از دستگاه نبی اکرم است، و آن کسی که در حال استکبار و شیطنت است آنچه بر او وارد می‌شود از دستگاه شیطان و اولیاء طاغوت است.‌این‌ایه قرآن به نظر من همین را با لطافت گفته است «اللَّهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّور» (بقره/۲۵۷)، بعضی در همین دنیا رزقشان رزق نورانی است و در وادی نور سیر می‌کنند، «وَ الَّذینَ کَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُماتِ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فیها خالِدُون»، بعضی دیگر دائما رزقشان رزق ظلمانی است و سیرشان در وادی ظلمات است،‌این‌ها هم صحبت آتش و مستقر در آتش هستند.  

درجات بهشت به اندازه‌ایات قرآن است، حضرت موسی بن جعفر (ع) فرمودند: «مومن اگر موفق نشده باشد که قرآن را بیاموزد در عالم برزخ آن را به او تعلیم می‌کنند، چون درجات بهشت به اندازه درجات قرآن است؛ بعد به او می‌گویند: «اقْرَأْ وَ ارْقَهْ» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‌۲، ص:۶۰۱). درجات بهشت درجات نورانیت اهل بیت است که وادی ضیافت خدای متعال است، کسی که وارد محیط ولایت و محیط قرآن می‌شود الان وارد بهشت شده است، او دیگر در دارالدنیا نیست، در دارالآخره است. در قرآن می‌فرماید دار دنیا دار لهو و لعب است و دار آخرت «وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوان» (عنکبوت/۶۴)، دار حیات است؛ انسان‌هایی که دراین دنیا، در همین طبیعت زندگی می‌کنند عده‌ای در دار لهو و لعب اند و دائم مشغول بازیگری‌اند.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.