دکتر جواد نظری مقدم، یکی از مولفه های تاثیرگذاز در امر توسعه پایدار را سرمایه اجتماعی دانست و اظهار کرد: اگر سرمایه اجتماعی در جامعه ای وجود داشته باشد، آن جامعه امکان رشد و توسعه بیشتر را پیدا می کند.
وی وضعیت سرمایه اجتماعی را در ساحات مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متفاوت دانست و افزود: در شرایط خاص کشور و دنیا که با همه گیری ویروس کرونا مواجه هستیم، نقش و جایگاه سرمایه اجتماعی برای مدیریت این بحران بهداشتی و تا حدودی اجتماعی و اقتصادی بیش از پیش احساس می شود.
این دکترای فرهنگ و ارتباطات، با بیان اینکه هر اندازه سرمایه اجتماعی بالاتری در جامعه وجود داشته باشد امکان برون رفت از بحران راحت تر و سریع تر است، گفت: هرچقدر روابط اجتماعی در یک جامعه تقویت شود و مردم حس اعتماد عمومی نسبت به یکدیگر و نسبت به حاکمیت داشته باشند، شرایط عبور از بحران برای همه افراد تسهیل می شود.
نظری مقدم، با اشاره به تجربه تاریخی جامعه ایرانی در عبور از بحران ها با تکیه بر حس همگرایی اجتماعی و وفاق ملی، یادآور شد: در بسیاری از مواقع شاهد وجود سرمایه اجتماعی در جامعه هستیم؛ البته این سرمایه اجتماعی در برخی از عرصه ها شدت و ضعف دارد و گاهی شاهد کمرنگ شدن اعتماد عمومی هستیم، اما آن حس همگرایی اجتماعی و وفاق ملی به وضوح دیده می شود.
وی با بیان اینکه حاکمیت و سیستم مدیریتی می تواند از این حس همگرایی اجتماعی در جامعه اجتماعی برای عبور سریع تر از بحران کرونا استفاده کند، ادامه داد: تجربه مردم ایران در بحران های سیاسی و اجتماعی قبل از شیوع کرونا به ویژه در دوران جنگ تحمیلی می تواند به شرایط امروز جامعه کمک کند که یکی از مصادیق آن ایجاد شبکه های مردمی جهت کمک رسانی به افراد آسیب دیده از کروناست. در واقع مردم براساس همان حس همگرایی اجتماعی منتظر حاکمیت نیستند و خودشان وارد عرصه کمک رسانی می شوند.
این جامعه شناس، با تاکید بر لزوم همراهی فضای رسانه ای با سرمایه اجتماعی، عنوان کرد: متاسفانه در ایام عید شاهد نوعی رهاشدگی در رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی مردم بودیم که بخشی از آن وابسته به تصمیم سازی های نادرست مدیریتی بود.
وی طولانی شدن دوران همه گیری و خستگی ناشی از رعایت پروتکل های بهداشتی و پیامدهای اقتصادی آن را موجب کاهش سرمایه اجتماعی در ساحت بهداشتی دانست و تصریح کرد: یکی از مهمترین مولفه های تقویت سرمایه اجتماعی، اعتماد است، یعنی مردم باید نسبت به حاکمیت اعتماد داشته باشند و این اعتماد با شفافیت همراه است.
نظری مقدم، بیان آمارهای دقیق و شفاف کرونایی و عدم القای شرایط عادی به مردم را یکی از روش های جلب مشارکت عمومی در امر مدیریت کرونا دانست و اضافه کرد: اگر مردم با آمارهای کرونایی کمتر از واقعیت رو به رو شوند، وضعیت بحرانی را درک نمی کنند و با عادی انگاری موجب تشدید بحران می شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، با بیان اینکه تعارضات و اختلافات سیستم مدیریتی نیز به اعتماد عمومی خدشه وارد می کند، گفت: تقویت گروه های مردمی در کنار حاکمیت می تواند فرصت خوبی برای کاهش خسارت های اجتماعی و اقتصادی بحران ها باشد. در واقع شخصیت های اثرگذار و مرجع و گروه های مردمی با استفاده از ظرفیت شبکه های اجتماعی می توانند به افزایش حس همگرایی اجتماعی کمک کنند.
وی خواستار نقش آفرینی افراد دارای سرمایه اجتماعی بالا در مدیریت بحران کرونا شد و اظهار کرد: شخصیت ها و گروه های مرجع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مذهبی و حتی ورزشی می توانند سرمایه های اجتماعی را به سمت اهداف مورد نظر هدایت کنند و به ویژه در روزهای کرونایی فرایند رعایت پروتکل های بهداشتی و درمانی جهت قدردانی از پزشکان و پرستاران و کمک رسانی به اقشار آسیب پذیر را تسریع ببخشند.
این دکترای فرهنگ و ارتباطات، همچنین از مدیران خواست در مواجهه با سرمایه اجتماعی صداقت را سرلوحه خویش قرار دهند و متذکر شد: مردم اگر صداقت را در رفتار و گفتار مدیران ببینند، نه تنها قدردان آنان خواهند بود، بلکه حس اعتماد عمومی در آنان تقویت می شود.
نظری مقدم، با بیان اینکه در ایام کرونا باید ذهنیت جامعه را به سمت گروه های آسیب پذیر و آسیب دیده معطوف کنیم، گفت: تنها با همکاری و همراهی و اعتماد و صداقت می توانیم منافع جمعی را بر منافع فردی ارجح بدانیم و از شرایط سخت و بحرانی جامعه امروز عبور کنیم.
انتهای پیام
نظر شما