به گزارش قدس آنلاین، با گشایش نماد روبل-ریال در بازار متشکل ارزی، مسکو در فهرست شرکای اولویتدار کشورمان قرار گرفت تا در آوردگاه تحریم‌های چندجانبه با همراهی یکدیگر بتوانیم گره از مراودات بانکی خویش باز کنیم.

ازاین‌پس قرار است با پیمان پولی دوجانبه که بین ایران و روسیه منعقد شده است، این دو کشور آب به آسیاب دلار نریزند و به‌مرور فرصت دادوستد از این ارز را گرفته و تجارت بین دو کشور را به ارزهای محلی خود یعنی روبل و ریال بسپارند.

روبل ارزی است که در کشورهای حاشیه خزر و کشورهای مشترک‌المنافع که شامل ۱۲ کشور می‌شود ارز رایج محسوب می‌شود. با توجه به حجم صادرات و تبادلات مالی کشورمان به این کشورها، روبل ارز مهمی برای ایران به شمار می‌رود به خاطر اینکه هم فعالان اقتصادی و تجار و هم مسافران در حوزه کشورهای مشترک‌المنافع می‌توانند از روبل استفاده کنند.
مقام‌های مسئول همچنین امیدوارند این نظام مالی جدید تسویه با روسیه را گسترش دهند و ارزهای سایر شرکای تجاری نظیر لیر ترکیه، روپیه هند و درهم امارات را به این نظام وارد کنند.

ارزهای محلی راه خنثی کردن فشارهای تحریمی

حجت‌الله فرزانی، کارشناس حوزه پولی و بانکی در گفت‌وگو با قدس با اشاره به اینکه ارزهای جهانروا همچون دلار ابزار فشار کشورهای سلطه‌گر بر دیگر کشورها شده است، می‌گوید: استفاده از ارزهای محلی و پیمان‌های پولی دو و چندجانبه وسیله و راه‌حل مناسبی برای خنثی کردن فشارهای تحریمی است و در همین زمینه امروز شاهد انعقاد پیمان پولی دوجانبه ایران و روسیه هستیم.

وی با اشاره به اینکه قرار است حجم و اثرگذاری دلار را در معاملات خویش کاهش دهیم، یادآوری می‌کند: به‌زودی سبد ارزی متنوعی از سایر ارزها که تقاضای واقعی برای آن‌ها وجود دارد خواهیم داشت که در آینده روی تابلو بازار خواهند بود البته این امر به میزان پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه‌ای که بین کشور ما و دیگر کشورها بسته خواهد شد برمی‌گردد.

روبل رقیب نمادهای معاملاتی دلار و یورو

این کارشناس امور مالی و بانکی با اشاره به اینکه بازار متشکل ارزی با هدف اصلی کشف قیمت ارز در بازار ایران راه‌اندازی شده است، می‌گوید: تا پیش‌ازاین تنها نماد معاملاتی دلار آمریکا و یورو در آن فعال بود و صادرکنندگان ایرانی می‌توانستند ارز خود را بی‌واسطه در این بازار الکترونیکی عرضه کنند. حال با گشایش نماد معاملاتی روبل صادرکنندگان ایرانی از طریق بانک‌ها و صرافی‌های عضو بازار متشکل ارز کشور می‌توانند همانند اسکناس دلار و یورو، روبل را با ‎نرخ توافقی در این بازار عرضه کنند.

ضرورت حفظ تراز تجاری دو کشور مبدأ و مقصد

فرزانی با یادآوری اینکه کشورهای آمریکایی و اروپایی دسترسی ایران یا روسیه را به منابع ارزی محدود کرده‌اند و استفاده از ارزهای محلی یکی از راهکارهای دور زدن تحریم‌هاست، تأکید می‌کند: انعقاد پیمان پولی دوجانبه موجب تسهیل صادرات، واردات، تسریع در ارائه خدمات بانکی، برداشتن موانع انتقالات ارزی، کاهش هزینه انتقال ارز در روابط تجاری و تجارت ارزان‌تر بین دو کشور خواهد شد. ولی باید توجه داشت تراز تجاری دو کشور مبدأ و مقصد همواره حفظ‌ شده و واردات و صادرات نیز دوطرفه باشد. همچنین ارزهایی که در پیمان دوجانبه استفاده می‌شود باید پشتوانه داشته باشد و کاهش ارزش پول ملی روی آن‌ها اثرگذار نباشد چراکه تمایل به استفاده از ارزهای دو کشور را کم می‌کند.

تجارت ارزان بین دو کشور با پیمان پولی دوجانبه

معمولاً برای انتقال پول بین دو کشور باید دو مرحله تبدیل ارز صورت گیرد، ابتدا ریال به دلار و درنهایت دلار به روبل تبدیل می‌شود که در این حالت، دو مرحله پرداخت کارمزد لازم است. آن‌طور که فرزانی می‌گوید چنانچه از پیمان پولی دوجانبه استفاده شود، تجارت دو کشور ارزان‌تر خواهد بود و این می‌تواند در بحث مراودات طرفین خیلی خوب باشد.

این کارشناس ارشد حوزه بانکی با اشاره به شکل‌دهی یک شبکه مالی به‌موازات سوئیفت و مبتنی بر ارزهای ملی دو کشور می‌گوید: «میر» نخستین سیستم گسترده پرداخت جهانی است که در ایران به‌صورت رسمی، خدمات خود را عرضه خواهد کرد. این کارت توسط روسیه به‌منظور برقراری تراکنش‌های مالی
در صورت قطع ارتباط کارت‌ها با سیستم‌های پرداخت بین‌المللی ایجاد شده و حالا قرار است ایران و روسیه از این سیستم مبادلات مالی به‌جای سوئیفت بهره ببرند، سیستم ویژه‌ای که مشابه سوئیفت عمل کرده و بدون محدودیت‌های خاص آن خواهد بود.

راه‌اندازی شبکه مالی شبیه سوئیفت بین دو کشور

فرزانی با اشاره به اینکه همکاری ایران و روسیه در اتصال به شبکه میر را می‌توان در راستای همکاری‌های تجاری دو کشور توضیح داد، می‌افزاید: در پیمان دوجانبه‌ای که بسته‌ شده است یک حسابی ما نزد روسیه داریم و یک حسابی روسیه نزد بانک مرکزی ما دارد که حساب و ‌کتاب روبل در مقابل ریال مشخص باشد. ازاین‌رو برای انجام تراکنش لازم است حتماً بتوانیم به کریدور شبکه بانکی کشور مقصد در روسیه یعنی میر وصل باشیم. اگر استفاده‌کنندگان از روبل و کشورهای دیگر که مقاصد صادراتی و مبادی واردات ما هستند نیز از این شبکه مالی استفاده کنند بخش زیادی از تراکنش‌های ما با همسایگان به‌علاوه با روسیه را گسترش خواهد داد.هم‌اکنون در کنار کشورهایی نظیر ترکیه، ویتنام، ارمنستان، ازبکستان، بلاروس، قرقیزستان، تاجیکستان، قزاقستان، اوستیای جنوبی و آبخازیا که در حال ارائه خدمت به دارندگان کارت میر هستند، کشورهای کوبا، امارات و کره‌جنوبی هم ارائه خدمات به دارندگان کارت‌های اعتباری میر را آغاز کرده‌اند.

گفتنی است با توسعه‌ همکاری‌های بانکی بین ایران و روسیه حساب‌وکتاب کردن به دلار، دیگر جایی نخواهد داشت. این رویکردی است که گفته می‌شود با اجرایی شدن آن و تحقق تسویه مبادلات تجاری با روبل و ریال؛ بستر لازم به منظور کاسته شدن تقاضا برای دلار را دست‌کم به میزان سالانه ۳میلیارد دلار فراهم می‌کند.

خبرنگار: زهرا طوسی