به گزارش قدس آنلاین، نگارنده این گزارش متولد اواخر دهه هفتاد است، هم نسلی‌های من حتما برنامه‌های کودک آن زمان را به یاد می‌اورند. برنامه‌ها شاید زرق وبرق چندانی نداشتند اما ما و حتی والدینمان را پای تلویزیون می‌نشاندند. حتی به خاطر دارم در "روز جهانی کودک و تلویزیون" برخی شبکه‌ها یک روز کامل به برنامه‌های کودک اختصاص داده می‌شدند. اما حالا علی رغم گسترش امکانات و منابع، مدت‌هاست که نه خبری از فیلم‌های کودک جذاب هست و نه برنامه‌های تاثیرگذار تلویزیونی . اما این کمبودها چه تاثیری بر سیر رشد و تربیت این نسل می‌گذارد؟ نسلی که گویا از سبد فرهنگی سینما و تلویزیون درحال حذف شدن است!
در این رابطه با یک معلم دبستان و مربی تربیتی گفت‌وگو کردیم که سابقه فعالیت در تئاتر کودک هم دارد.
فریبا مختاری ، درمورد ضرورت تولید فیلم کودک گفت: برخی از مطالب و مفاهیم درسی که در مدرسه به بچه‌ها ارائه می‌شود شاید درحالت عادی کاربرد و جذابیت لازم را برای رشد و تربیت آن‌ها نداشته باشد؛ برای مثال دروسی مثل مطالعات اجتماعی یا دین و زندگی که در دبستان با نام هدیه‌های آسمان تدریس می‌شوند، شامل مفاهیم بنیادی و اساسی لازم برای پایه ریزی شخصیت کودک هستند اما اغلب به علت تدریس نامناسب و فضای آموزشی یکنواخت، آنطور که باید بر بچه‌ها تاثیر گذار نیستند. اما اگر همین مفاهیم در قالب فیلم و انیمیشن مخصوص کودک برای بچه‌ها به نمایش گذاشته شود، تاثیر به مراتب بیشتری در یادگیری و نهادینه شدن مسائل در شخصیت آن‌ها خواهد داشت.
وی افزود: یک فیلم یا انیمیشن خوب می‌تواند بایدها و نبایدها، اخلاق خوب و بد و دیگر مفاهیم پایه را برای بچه‌ها تفهیم و تصویرسازی کند؛ یک فیلم خوب نقش مهمی در شکل‌گیری ، تصحیح و تخریب عقاید کودک ایفا می‌کند.
این مربی تربیتی و آموزشی در خصوص تاثیر فیلم‌ها بر افکار کودکان گفت: کودکان هنگام تماشای یک فیلم، آن را چیزی جز واقعیت نمی‌بینند. درواقع نمی‌توانند بین دنیای فیلم و واقعیت تفکیکی قائل شوند؛ بنابراین آنچه که در فیلم‌های کودک به تصویر کشیده شود ناگریز جزوی از واقعیت زندگی کودک خواهد شد که قطعا بر آینده او تاثیر خواهد داشت. کودکان با فیلم‌هایی ارتباط برقرار می‌کنند که به دنیای آن‌ها نزدیک باشد؛ یک فیلم کودک علاوه بر بعد اموزشی و تربیتی، باید جنبه سرگرمی هم داشته باشد. استفاده از موسیقی، عناصر هیجان انگیز و خنده‌دار و ترسیم فضایی شاد و رنگارنگ با شخصیت‌های زیبا، برای کودکان بسیار جذاب خواهد بود.
وی درمورد اثرات منفی تماشای فیلم بزرگسالان بر کودکان بیان کرد: اگر روند ساخت فیلم کودک به همین منوال ادامه پیدا کند، کودکان چاره‌ای جز تماشای فیلم‌های بزرگسالان یا انیمشن‌های غربی نخواهند داشت؛ انیمشن‌هایی که به لحاظ محتوا و ساختار تناسبی با فرهنگ و زیست ما ندارند و در نتیجه، کودکان با فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی روز به روز غریبه‌تر خواهند شد. تماشای فیلم و سریال بزرگسال نیز برای کودکان بسیار مضر است. بارها و بارها در محیط مدرسه و کلاس مشاهده کردم که بچه‌ها با هیجان از سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای یا همین شبکه نمایش خانگی خودمان صحبت می‌کنند و از مفاهیمی حرف می‌زنند که اصلا نباید به آن وارد شوند. تصاویر خشونت‌آمیز، الفاظ رکیک، مفاهیمی مثل طلاق، خیانت و... مفاهیمی هستند که کودکان نباید به این شکل با آن‌ها مواجه شوند.
وی ادامه داد: همین چندوقت پیش یکی از دانش‌آموزانم دچار اضطراب شدید و مشکلات بی‌خوابی شده بود؛ سرکلاس هم تمرکز کافی نداشت و مدام به فکر فرو می‌رفت. بعد از مراجعه به مشاور، مشخص شد که وقتی کودک در حال تماشای سریالی با والدین خود بوده، به طور اتفاقی یک صحنه خشن از یک قتل نمایش داده می‌شود؛ تصویری که در ذهن کودک حک شده و بر روحیات او اثر عمیقی گذاشته بود. باعث تاسف است که برخی خانواده‌ها در این رابطه بی‌مبالاتی می‌کنند و هیچ کنترلی بر آنچه فرزندشان تماشا می‌کند ندارند. اما اگر فیلم‌ها و آثار باکیفیتی در ژانر کودک تولید شود، خانواده‌ها نیز به آن‌ها روی می‌آورند.
علاوه‌بر این، یک فعال سینمایی در حوزه کودک و نوجوان نیز در گفت‌وگویی اعلام کرده بود که اساسا چیزی دیگر تحت عنوان سینمای کودک باقی نمانده که بخواهد درمورد آن حرف بزند!
چندی پیش مدیرعامل بنیادی فارابی نیز عنوان کرده بود که به انقراض سینمای کودک نزدیک می‌شویم!
جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان نیز امسال دوره کم‌رمقی را پشت سر گذاشت، دوره‌ای که بدون نمایش فیلم جدید برگزار شد!
باید دید مسئولین و متولیان فرهنگ و هنر چه برنامه‌ای برای این ژانر مهم و اثرگذار در نظر دارند. آیا قرار است تنها به هشدار دادن و تاسف خوردن ادامه بدهند یا یک اقدام اساسی انجام خواهند داد!؟
خبرنگار: محدثه مودی
نظر شما