ابتلا به شپش سر در کودکان بسیار رایج است. با توجه به اهمیت موضوع آموزش و اسیب پذیری بیشتر کودکان از لحاظ روحی در دوران مدرسه و مهدکودک توجه به راهکارهای پیشگیری از انتقال شپش بسیار اهمیت دارد. والدین و معلمان باید این بیماری را به خوبی بشناسند و به مسائل پیرامون آن اشراف داشته باشد.

به نقل از داروخانه انلاین داروچی اولین موضوع بار منفی اجتماعی ابتلای شپش سر در محیط مدرسه است. از آنجایی که احتمال ابتلا در کودکان بسیار بالاست بهتر است در مورد اینکه شپش یک بیماری وابسته به طبقه اجتماعی خاص یا ضعیف نیست روی طرز فکر کودکان کار شود.

راه‌های انتقال شپش سر

تماس مستقیم و انجام فعالیت‌های نزدیک با همدیگر از جمله عوامل اصلی انتقال شپش هستند. این انتقال احتمال موفقیت زیادی دارد و نتیجه آن ابتلای فرد سالم به شپش سر از طریق فرد همجوار خویش است.

با توجه به گستردگی فعالیت در کودکان و از طرفی بدون علامت بودن شپش قبل از رسیدن به مرحله شدیدتر سبب گسترش شپش سر می‌شود.

 راه‌های پیشگیری از ابتلا به شپش سر در کودکان

استفاده از برخی فراورده‌هایی که ماده سرم برای ممانعت از نزدیک شدن شپش سر ساخته شدن می‌تواند به پیشگیری از ابتلا کمک کند.اولین فراورده که برای منظور ساخته شده اسپری ضد شپش بونزیل از دسته محصولات اسپری ضد شپش است.فرآورده بعدی اسپری جلوگیری از انتقال شپش نلا یا لایس استاپ نلا است که برای پیشگیری از شپش سر کاربرد دارد.

رعایت فاصله مناسب و عدم شرکت در فعالیت‌های دسته جمعی در دوره هم گیری شپش سر می‌تواند از عود مجدد بیماری جلوگیری کند. یعنی هنگامی که کودک به طور موفقیت آمیز درمان می‌شود احتمال دارد پس از درمان دوباره از طریق یکی از همسالان خود به شپش سر مبتلا شود.

البته یکی از راه‌های تشخیص زودرس شپش سر معاینه فیزیکی است.تشخیص زودهنگام سبب افزایش احتمال درمان موفقیت‌آمیز است.

 چرا کودکان بیشتر از افراد بالغ در خطر ابتلا به شپش سر هستند؟

فعالیت بیشتر و به طور دسته جمعی در کودکان عامل اصلی شیوع شپش است. کودک هر روز  به مدرسه رفته و در تیم ورزشی مدرسه فعالیت می‌کند.

 تأثیر محیط روی انتقال شپش سر

 برای انتقال شپش سر شرایط محیط بیشتر وابسته به شرایط دمایی است. آنچه که امروز ثابت شده شپش سر در فصول بهار و تابستان اوج می‌گیرد.

اگر شپش ۸ ساعت نتواند از میزبانش تغذیه کند احتمال از بین رفتن شپش بسیار زیاد است. یعنی اگر از میزبان جدا شود و تا ۸ ساعت موفق به تغذیه نشود به احتمال زیاد فعالیتش بسیار کاهش می‌یابد در حدی که نمی‌تواند به بقای خود ادامه دهد. با اینکه طول عمر شپش بسیار کوتاه است اما سرایت پذیری شپش مهم‌ترین عامل در حفظ بقای آن می‌باشد.

راه‌های پیشگیری از شپش سر در مدارس

 آموزش

اولین و مهم‌ترین گام این است که  به کودکان و والدین آنها در مورد اینکه شپش سر چیست، چگونه پخش می‌شود و چه اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از ابتلا می‌توان انجام داد، آموزش داد.

 بررسی‌های دوره‌ای

به طور مرتب در مدارس بررسی شپش انجام دهید. اگر کودکی با شپش سر پیدا شد، باید با دستورالعمل‌های درمانی برای والدین به خانه فرستاده شود.

 اقدامات بهداشت فردی

کودکان را تشویق کنید که وسایل شخصی مانند شانه، کلاه، هدفون، لوازم جانبی مو و غیره را به اشتراک نگذارند. شپش می‌تواند به راحتی از طریق این وسایل از یک سر به سر دیگر منتقل شود. 

 محیط تمیز

مکان‌های مشترک مانند کتابخانه‌ها، کلاس‌های درس و اتوبوس‌های مدرسه را مرتب تمیز کنید. اقلامی که مستقیماً با سر در تماس هستند، مانند هدفون یا کلاه ورزشی، باید تمیز شوند یا به اشتراک گذاشته نشوند.

 اقدام فوری

در صورت شیوع، مهم است که اقدامات فوری برای جلوگیری از گسترش بیشتر آن انجام شود. کودکان مبتلا به شپش باید تا درمان کامل آلودگی از دیگران جدا نگهداری شوند.

 ارتباط منظم

ارتباط منظم با والدین در مورد وضعیت آلودگی به شپش در مدرسه را حفظ کنید. اقدامات انجام شده برای کنترل آن را به آنها اطلاع دهید و از آنها برای بررسی و درمان شپش کودکانشان در خانه درخواست همکاری کنید. 

 رهنمودهایی را ارائه دهید

دستورالعمل‌های روشنی را برای والدین در مورد نحوه درمان آلودگی به شپش و زمان ایمن بودن بازگشت فرزندشان به مدرسه ارائه دهید.

اقدامات اصلاحی برای پیشگیری از ابتلا به شپش

موهای کوتاه یا گره خورده را تبلیغ کنید

دانش آموزان را تشویق کنید، به ویژه آنهایی که موهای بلند دارند، موهای خود را کوتاه یا بسته نگه دارند. این کار می‌تواند شانس تماس سر به سر را کاهش دهد که از طریق آن شپش می‌تواند گسترش یابد.

ترتیبات کلاس درس

سعی کنید تا آنجا که ممکن است تماس نزدیک رو به رو را محدود کنید. برنامه های نشستن و فعالیت های کلاس درس را تنظیم کنید تا تماس نزدیک و انتقال احتمالی را به حداقل برسانید.

استفاده از محصولات شپش دافع

شامپوها یا اسپری های ضد شپش را می توان به عنوان اقدامات پیشگیرانه استفاده کرد. با این حال، استفاده از آنها باید با والدین در میان گذاشته شود زیرا ممکن است برخی از آنها حاوی مواد شیمیایی باشد که می تواند در برخی از کودکان واکنش های آلرژیک ایجاد کند.

تشخیص زودهنگام

تشخیص زودهنگام می تواند از هجوم کامل جلوگیری کند. به کودکان و والدین بیاموزید. که علائم اولیه آلودگی به شپش (خارش، شپش قابل مشاهده یا نیش در مو) را شناسایی کنند.

آموزش کارکنان مدرسه

کارکنان مدرسه خود را آموزش دهید تا علائم آلودگی به شپش سر را تشخیص دهند و در صورت مشکوک شدن به آنها اقدامات لازم را انجام دهند.

اطمینان از رازداری

با تمام موارد شپش سر محرمانه رفتار کنید تا دانش آموزان را از شرمساری یا انگ احتمالی محافظت کنید. هنگام اطلاع دادن به والدین از شیوع شپش، ضروری است که هویت کودکان مبتلا را فاش نکنید.

با اجرای این اقدامات، مدارس می توانند تا حد زیادی از بروز و انتشار شپش سر بکاهند. مهم است که به یاد داشته باشید که هر کودکی ممکن است به شپش سر مبتلا شود و این بازتابی از پاکیزگی یا تربیت فرزند نیست. برای مدیریت موثر و جلوگیری از آلودگی به شپش سر، فضای تفاهم و همکاری را تشویق کنید.