م ظرافتی/ و نوشته: «وقتی برای هر یک میلیون ایرانی تقریباً یک منطقه آزاد تجاری درست کرده‌ایم تا آنان را از بسیاری قید و بندها معاف کرده باشیم، چرا برای ۶ میلیون ایرانی مهاجر یک منطقه آزاد سیاسی ایجاد نمی‌کنیم تا با استفاده از برخی معافیت‌ها و بگو و بشنوها و گرفت و گیرها به آن منطقه بیایند و خویشاوندان خود را ببینند و هوای وطنشان را نفس بکشند و زبان مادری‌شان را بشنوند و چهره هموطنان خود را ببینند و آداب و رسوم و کسب‌وکار و گفت و شنود ایرانی را از نزدیک تجربه کنند، بدون آنکه کسی از بابت دلایل مهاجرت، آنان را مورد عتاب و خطاب قرار دهد و البته پیداست پس از یک هفته آنان برخواهند گشت به غربت‌سرای معهود، اما با دلی آسوده».

ته‌دیگ
خب البته که ما جرئت نداریم برای ۶ میلیون ایرانی مهاجر، حق و حقوق دیدار خانواده و کشورشان و نفس کشیدن در هوای وطن را قائل نباشیم. با پیشنهاد این روزنامه قلیل یا کثیرالانتشار هم اصلاً مخالف نیستیم. اولاً کمی به عنوان «منطقه آزاد» حالا چه سیاسی چه اقتصادی و تجاری حساسیت داریم. ثانیاً مگر با تشکیل مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری، چه گلی به سر اقتصاد و تجارتمان زدیم که حالا بخواهیم به سر سیاست هم بزنیم؟ ثالثاً مگر قرار است سیاست ما مثل تجارت ما باشد و تجارتمان مثل سیاستمان که این پیشنهاد محترم این دو مقوله‌مان را با هم مقایسه و بلکه به هم تشبیه می‌کند؟
رابعاً آمدیم و منطقه آزاد سیاسی را هم راه انداختیم، از کجا معلوم از بغلش هزارجور رانت سیاسی و اقتصادی درنیاید؟ از کجا معلوم یک عده آدم معلوم‌الحال داخلی غیرمهاجر نروند داخل این مناطق آزاد و آنجا در کنار مهاجران مجهول‌الحال وارداتی، از آزادی‌های سیاسی سوءاستفاده نکنند؟ مثل سوءاستفاده‌های اقتصادی و غیراقتصادی که الان خیلی‌ها در مناطق آزاد تجاری می‌کنند؟ خامساً اگر هدف این مناطق ورود و واردات آزاد مهاجران باشد از کجا معلوم فردا و به جای واردات مهاجر، به منطقه‌ای برای صادرات آزاد و بیشتر مهاجر تبدیل نشود؟ مگر هدف مناطق آزاد اقتصادی ما صادرات و واردات آزاد نبود و بعد معلوم شد چند برابر صادرات داریم واردات انجام می‌دهیم؟ خلاصه گفته باشیم که ایجاد منطقه آزاد سیاسی خوب است ولی فردا حکایت «چه فکر می‌کردیم و چه شد» نشود.