شرکت‌های دولتی نقش مهمی در اقتصاد ایفا می‌کنند، زیرا اغلب مسئولیت مدیریت بخش‌های حیاتی مانند انرژی، زیرساخت‌ها و مخابرات را بر عهده دارند. با این حال، این شرکت‌ها در طول تاریخ با چالش‌های مرتبط با حاکمیت شرکتی، شفافیت و پاسخگویی مواجه بوده اند. در ادامه پیرامون اهمیت شفافیت در صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی با آقای دکتر حسین نجف دولابی کارشناس حوزه اقتصاد مالی و اثرات آن بر ایجاد شیوه‌های حاکمیت شرکتی مؤثر و اطمینان از بهبود عملکرد شرکت‌های دولتی و افزایش بهره‌وری و مولدسازی دارایی‌های دولتی گفتگو کردیم که خواهید خواند.

حسین نجف دولابی کارشناس حوزه اقتصاد مالی در رابطه با اقدامات اخیر وزارت اقتصاد در زمینه شفاف‌سازی تاریک خانه شرکت‌های دولتی گفت: وزارت اقتصاد در دولت سیزدهم، اقداماتی در راستای شفاف سازی تاریک خانه‌ مربوط به عملکرد شرکت‌های دولتی انجام داده است. در همین ارتباط، شاهد انتشار صورت‌های مالی این شرکت‌ها، تصویب آیین نامه انتظام بخشی و شفاف سازی عملکرد شرکت‌های دولتی و انتشار کتاب نگاهی بر عملکرد شرکت‌های دولتی هستیم. اگرچه شرکت‌های دولتی بیش از نیمی از بودجه‌ کشور را به خود اختصاص می‌دهند اما تا کنون نحوه‌ عملکرد آن‌ها از دید عموم پنهان بوده و بودجه‌ آن‌ها مورد بررسی دقیق قرار نمی گرفته است.

وی در ادامه اظهار کرد: صورت‌های مالی شفاف شرکت‌های دولتی را قادر می‌سازد تا منابع را به طور موثرتری تخصیص دهند. اطلاعات مالی دقیق به مدیران اجازه می‌دهد تا زمینه‌های ناکارآمدی یا هزینه‌های بیهوده را شناسایی کنند که منجر به صرفه جویی در هزینه و بهبود بهره وری می‌شود. این بهینه سازی تخصیص منابع به بهبود عملکرد کلی کمک می‌کند.

این کارشناس اقتصاد مالی در رابطه با اهمیت حاکمیت شرکتی در نظام جدید انتظام‌بخشی به شرکت‌های دولتی گفت: شفافیت یک اصل اساسی در حاکمیت شرکتی است و تضمین می‌کند که اطلاعات به آسانی در اختیار ذینفعان از جمله سهامداران، سرمایه گذاران، کارکنان و عموم مردم قرار می‌گیرد. صورت‌های مالی شفاف تصویری واضح از سلامت مالی و عملکرد یک شرکت ارائه می‌دهد و ذینفعان را قادر می‌سازد تا تصمیمات آگاهانه بگیرند. همچنین نظام ارائه پاداش و تنبیه نیز بر همین اساس خواهد بود و با شفافیت، میزان موفقیت و عملکرد مدیران دولتی و میزان پرداختی متناظر برای این عملکرد در معرض عمومی قرار خواهد گرفت که این موضوع به خودی خود، مسئله وقوع فساد و بسترهای رانت‌زا را منتفی خواهد کرد و از این نظر شفافیت و بستر اجرای حاکمیت شرکتی، علاوه بر بهبود بهره‌وری کلی شرکت‌های دولتی، زمینه را برای ارتقای نظام اداری و سلامت اداری مدیران دولتی کشور فراهم خواهد کرد

وی ادامه داد: شرکت‌های دولتی مسئول مدیریت و تخصیص منابع عمومی خود به شیوه ای کارآمد و موثر هستند. با این حال، بدون اطلاعات روشن در مورد نحوه استفاده از منابع، ارزیابی اینکه آیا شرکت‌های دولتی از منابع به مؤثرترین و کارآمدترین شکل ممکن استفاده می‌کنند یا خیر برای ذینفعان دشوار است. شفافیت عملکرد شرکت‌های دولتی می‌تواند به تخصیص بهینه منابع عمومی کمک کند. وقتی شرکت‌های دولتی در مورد عملکرد خود شفاف هستند، ذینفعان درک روشن‌تری از نحوه استفاده از منابع و مکان‌هایی که می‌توان بهبود داد، دارند. به عنوان مثال، اگر یک شرکت سهامی عام در مورد عملکرد مالی خود شفاف باشد، ذینفعان می‌توانند حوزه‌هایی را که می‌توان در آنها صرفه جویی در هزینه‌ها انجام داد و منابع را به طور مؤثرتری تخصیص داد، شناسایی کنند. به همین ترتیب، اگر یک شرکت سهامی عام شفاف باشددر مورد عملکرد ارائه خدمات، ذینفعان می‌توانند مناطقی را که منابع در آن استفاده ناکافی است شناسایی کرده و شرکت دولتی را تشویق به تخصیص مجدد منابع به مناطق بحرانی تر کنند.