در گفت‌وگوی بین ادیان در دوره جدید، جمهوری اسلامی ایران سهم بسیار قابل توجهی دارد. تقریباً بیش از یک دهه تهران سالیانه محل اجتماع و گفت‌وگوی رهبران ادیان بوده است. سال ۱۳۹۶ آستان قدس رضوی تصمیم گرفت سهمی در این گفت‌وگوها داشته باشد. این تصمیم بسیار مهم بود، زیرا امام رضا(ع) مبتکر گفت‌وگوی ادیان است، آن هم در روزگاری که جنگ ادیان در میان بود. امام رضا(ع) از طریق مناظرات با رهبران دینی، خدمت بزرگی به ادیان کرده است.
اسناد خوبی در دست داریم که نشان می‌دهد چه مناظراتی توسط آن حضرت(ع) و با چه افرادی صورت گرفته است. این مناظرات برای ما از نظر روش، شکل، محتوا و... اهمیت بسیاری دارد. وقتی امام رضا(ع) مناظرات بین ادیانی را با ابتکار عمل خود تقویت و ایجاد کرد، ما هم که خادمان آن حضرت هستیم باید بتوانیم آستان قدس رضوی را به پایگاه علمی گفت‌وگوی ادیان درآوریم.
با این هدف، نخستین همایش امام رضا(ع) و گفت‌وگوی ادیان در سال۱۳۹۷ برگزار شد و دبیرخانه‌ای تشکیل و در نهایت برای همایشی در سال ۱۴۰۲ برنامه‌ریزی شد. این همایش از سال۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرد و پیش‌نشستی بسیار باشکوه در خردادماه با حضور تولیت محترم آستان قدس رضوی و رهبران ادیان برگزار شد. پس از آن در سراسر کشور به نام مبارک امام رضا(ع) گفت‌وگوهای ادیان به صورت پیش‌نشست‌ها و سخنرانی‌ها برنامه‌ریزی و انجام شد. در نهایت پایان این هفته، چهارشنبه و پنجشنبه، ۲۷ و ۲۸ دی ماه اجلاسیه پایانی آن برگزار می‌شود.
به نظر می‌رسد با اینکه جهت‌گیری همایش، جهت‌گیری نخبگانی است و اساتید تراز اول در موضوعات مربوط به کنگره و دین‌پژوهی از سراسر جهان جمع خواهند شد و به گفت‌وگو خواهند پرداخت اما این فرصت بسیار مناسبی است برای حضور طلاب سطح ۳ و ۴، محققان و پژوهشگران و دانشجویان دکترا و ارشد و علاقه‌مندان به این حوزه تا بتوانند با حضور در پنل‌های متعدد امکان گفت‌وگو را در ابعاد مختلف افزایش داده و از دیدگاه‌های اساتید و بزرگواران استفاده کنند.
موضوع همایش دارای چندین بخش است. یکی روش‌شناسی گفت‌وگوی ادیان است که می‌خواهد از طریق ارتقای کیفیت روش‌های گفت‌وگو، گفت‌وگوی بین ادیان توسعه و ارتقا یابد و در تلاش است الگوهای مؤثرتر گفت‌وگوی ادیان معرفی شود. اینکه گفت‌وگو عین فهم است و می‌تواند هم در مورد مسائل مورد اشتراک و هم در مسائل مورد اختلاف باشد؛ اینکه گفت‌وگوی ادیان می‌تواند ظرفیت جهانی برای ادیان ایجاد کند؛ اینکه در جهان پرتلاطم امروز و در جهان دین‌ستیزی امروز، هم‌سرنوشتی برای ادیان پیش آمده و درک این هم‌سرنوشتی، ضرورت گفت‌وگوها را بیش از پیش کرده است.
موضوع دوم، بحث خانواده است. یکی از مهم‌ترین نقش‌های ادیان در جهان، حمایت از تعالی خانواده است. سلامت، مراقبت، معنویت و شکوفایی خانواده و... بحث‌های بسیار مهمی است. آن هم در روزگار امروز که عده‌ای از جریان‌ها سعی می‌کنند با تعریف‌های انحرافی از خانواده و با ازدواج نامیدن ارتباط‌هایی که در نهایت نسل بشر را روی زمین قطع می‌کند، مفهوم مقدس خانواده را از بین ببرند. این ادیان هستند که می‌توانند در این راه نقش مهمی ایفا کنند. به همین دلیل این دو موضوع مورد اهتمام جدی مقالات و سخنرانی‌های همایش خواهد بود.
نکته سوم که در برنامه‌ریزی اولیه آن را پیش‌بینی نکرده بودیم زیرا وجود خارجی نداشت ولی اکنون به آن حساس شده‌ایم، بحث‌های مربوط به غزه است. متأسفانه رژیم صهیونیستی با یاری ظالمان همپیمانش در پوشش یهودگرایی؛ نسل‌کشی، کودک‌کشی و نژادپرستی را رواج می‌دهد و هر روز از کودکان معصوم و خانواده‌ها قربانی می‌گیرد. ظرفیت گفت‌وگوی ادیان می‌تواند با این نسل‌کشی و کودک‌کشی مقابله جدی داشته باشد. به همین دلیل در گفت‌وگوی ادیان، بخشی از گفت‌وگوها با رهبران دین یهود است. انتظار داریم با بحث‌هایی که خواهد شد، این همایش در نهایت به بیانیه‌ای در دفاع از حقوق مردم غزه بینجامد.
می‌دانیم امروز در فلسطین نه تنها مسلمانان، بلکه مسیحیان و نه تنها بزرگسالان که حتی خردسالان هم قربانی می‌شوند. این بحثی نیست که در گفت‌وگوی ادیان شود از کنار به سادگی عبور کرد و نسبت به آن موضعی نداشت.
نظر شما