نمایش شماره ی 91913 به کارگردانی آیدین الفت از ۱۱ شهریور ۱۳۹۳ تا۳۱ شهریور ۱۳۹۳ در سالن حافظ شهر تهران به روی صحنه رفته است . این نمایش روایت یک زندانی از روزهای در بند بودن اوست . در این نمایش برای اولین بار در کشور از سیستم طراحی صوت فراگیر یا super) surround 26.4 system ) استفاده شده است . به بهانه ی اجرای این نمایش با کارگردان این اثر نمایشی به گفتگو پرداختیم .

در ابتدا اسم این نمایش 91913 یعنی چه و از کجا آمده است ؟

زندانی ها هنگام ورود به یک زندان با شماره ای شناسایی می شوند . به جای اسم و فامیل آنها با این شماره شناسایی می شوند . ما هم این شماره را به عنوان شناسایی این زندانی انتخاب کردیم و هویت فرد را مشخص کردیم .

چطور به سمت اجرای چنین ایده ای با یک بازیگر رفتید ؟

متن را سال 86 در قالب یک فیلمنامه نوشتم و پس از آنکه دانش خودم را در زمینه صدا و صدا برداری طی دوره ی کارشناسی ارشد در آمریکا بالا بردم . به این نتیجه رسیدم که این متن قابلیت تبدیل به یک نمایشنامه را دارد و به جای تعداد زیاد شخصیت های فیلم می توان صدای آنها را استفاده کرد به نحوی که تماشاچی احساس کند صدا پیشه ها در سالن حضور دارند . تلاشمان این بود که با استفاده از تکنیک های صدابرداری تخیل تماشاچی را به چالش بکشیم .

تعداد زیاد صداپیشگان این نمایش که عموما ً از خانواده ی تئاتر هستند ، جمع کردن و کار کردن با آنها برای شما مشکلی ایجاد نکرد ؟

اتفاقا ً بر عکس . وقتی شما بخواهید همه ی این بازیگران را دور هم برای یک پروژه ی مثلا ً سینمایی جمع کنید بسیار پر هزینه خواهد بود . همچنین امکان تقابل سلیقه ها و افکار بوجود بیاید . اما وقتی صدا پیشگان به صورت جداگانه دعوت شوند وارد استدیو می شوند و کار خود را به تنهایی انجام میدهند . نه تلاقی افکار و سلیقه ای پیش می آید نه اختلافی . فقط از یک نفر که کارگردان باشد دستور گرفت و کار به خوبی پیش می رود . این موضوع برای من ساده تر بود چرا که اگر قرار بود همین کار به عنوان یک فیلم کوتاه یا بلند ساخته شود بسیار پر هزینه و چالش میشد . این دوستان بدون هیچ چشم داشت مالی وارد این کار شدند و در حقیقت به من و گروه نمایشی لطف بسیاری داشتند .

برای استفاده از این تکلونوژی دستگاه خاصی وارد ایران کردید یا از امکانات موجود استفاده کردید ؟

چند میکسیر دیجیتال که قابلیت استفاده در سالن دارد را وارد کردیم اما هوش مصنوعی و مغز اصلی اجرای این سیستم توسط خودم و در داخل ایران طراحی و ساخته شد .

این روزها شرایط نمایش نسبت به سابق شرایط مناسبی نیست . برای رونق این هنر چه عملی باید انجام شود ؟

ما دو معضل بزرگ در سیستم مدیریتی نمایش داریم . اولین و مهم ترین آن به نظر من نبود برنامه ریزی و مدیریت مناسب است . یعنی نمایش هایمان آثاری است که نهایتا ً یک یا دو ماه روی صحنه هستند و به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد . نمایش اگر قرار باشد دیدنی و مخاطب پسند باشد حداقل به 6 ماه تا یک سال زمان احتیاج دارد . مسلما ً یک یا دو ماه اجرا برای گروه توجیه اقتصادی ندارد . فکر می کنم ابتدا باید این تفکر را تغییر دهیم . نمایش ها می توانند یک یا دو سال در حال اجرا باشند . مشکل دوم متأسفانه محدودیت سالن است . در حال حاضر نمایش های بزرگ در دنیا نه تها یک یا دو سال بلکه چند دهه روی صحنه هستند و تلاش بزرگ دست اندرکاران پشت صحنه به صرفه اقتصادی می رسد . ما باید در تئاترمان برای حرفه ای شدن و بهره گیری اقتصادی تکنیک را وارد کنیم . غیر از آنکه شالوده ی احساسی اش را حفظ می کند باید تکلونوژی و هر آنچه به ابزار فنی صحنه بر میگردد را وارد کارهایمان کنیم . متأسفانه سالهاست بخش نور نمایشی کشورمان متوقف شده است و در بخش صدا سعی می کنم که سلیقه ها را تغییر دهم .

تئاتر یک مقوله ی فرهنگی است . برای تأثیر آن بر مردم باید چه تصمیمی و توسط چه نهادی اتخاذ شود ؟

بر اساس اصل 44 قانون اساسی خصوصی سازی مسئله ای است که همه سالهاست روی آن تأکید دارند . ابتدا قرار بر این بود که امور اضافه بر سازمان نیروهای دولتی را به بخش خصوصی واگذار کنیم و از آن حمایت کنیم . موضوع بسیار ساده است . به جای آنکه از مردم و صاحبان صنایع و سرمایه مالیات اضافه بگیریم و بودجه به تئتر اختصاص دهیم ؛ از نهادهای صاحب سرمایه بخواهیم در نهاد های فرهنگی سرمایه گذاری کنند و در ازای آن معافیت مالیاتی دریافت کنند . این مسأله در تمام دنیا مرسوم است . همین کار فرهنگ و هنر ما را یک شبه دچار تحول عظیمی خواهد کرد و ابزار هم در اختیار همگان است . اگر متولیان از این سیستم دست بردارند بخش خصوصی کارش را به خوبی بلد است .

وظیفه هنرمندان در این میان چیست ؟

بیش از 20 سال است که هنرمندان از طریق خانه هنرمندان و انجمن نمایش سعی بر گنجاندن این معافیت مالیاتی دارند . تا زمانی که متولیان دولتی پذیرای این موضوع نباشند چنین اتفاقی رخ نمی دهد .

به عنوان آخرین سوال برای اجرای نمایش شما در مشهد چه شرایطی باید به وجود آید ؟

ببینید یکی از مشکلات بزرگ این نمایش حتی در تهران سالن است . یک اجرا نیاز به یک سری لوازم دارد و اولین لازمه سالن نمایش است . خب ما به لحاظ امکانات صوتی تقریبا ً در هیچ کدام از سالن های کشور امکان اجرا نداریم . در تهران هم با کمک بخش خصوصی توانستیم در سالن حافظ این نمایش را روی صحنه ببریم . از لحاظ نوری هم بسیار ضعیف بود منتها ما تأکید خاصی بر روی آن نداشتیم . صحنه ی این نمایش معلق است و مسلما ً اگر سالنی در خارج از تهران چنین امکاناتی داشته باشد برایمان بسیار خوشحال کننده خواهد بود