به مرور مردم کشورمان دیدند که اعتیاد چه بلایی سر خانواده ها اورد اما از انسو نیز دستهایی که از قاچاق سودهای فراوانی میبردند هم تلاش میکردندو همین باعث شد تا هرگز این بلیه از جامعه ایرانی پاک نشود . سالها پس ازانکه دیگر مرزهای کشور برای قاچاق مواد مخدر مسدود شده و انتظار میرفت با تلاشهای فرهنگی اعتیاد کاهش یابد اما بلایی دیگر که سهمناکتر از مواد مخدر سنتی بود نازل شدو مواد مخدر صنعتی که هم تبعات به مراتب زیانبارتر و هم ترک دشوارتر داشت از سوی گروههای سودجو عرضه شد .

این مواد دیگر نه بوی انچنانی داشت که معتادان را رسوای خاص وعام کندو نه زمان زیادی برای مصرفش لازم بود که فرد را از کار وزندگی بیاندازدو تبلیغات برایش چنان هوس انگیز بود که هرجوانی را به وسوسه میانداخت برای یکبار هم شده مصرف کند.

و اینگونه بود که دیگر خانواده ها هم توانایی کنترل بر فرزندانشان را نداشتندو این مواد مخدر که تهیه انهم بسیار راحتتر از گذشته بود هر روز بیشتر از گذشته در میان نسل جوان توزیع شد تا جایی که اکنون باید درمدارس سراعش را گرفت.

***افزایش مصرف هر روزه

درهمین حال گزارش های رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان می دهد، اکنون یک درصد دانش آموزان تجربه مصرف انواع مواد مخدر را دارند و چهار دهم درصد آنان نیز معتاد به شیشه هستند.

بر اساس گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر، در سال 86 میزان مصرف موادمخدر صنعتی سه درصد بوده و اکنون به 26 درصد افزایش یافته، و این عارضه رو به افزایش است، زیرا قشر دانش آموز دسترسی راحتی به مصرف این مواد دارد.

حدود 70 درصد از دانش آموزانی که شروع به استفاده از مواد مخدر کرده اند، دور از انتظار والدین بوده و آنها باور نمی کردند که فرزندشان آلوده شده باشد.

کارشناسان حوزه اعتیاد بر این باورند که پایین بودن اعتماد به نفس، عدم پذیرش ارزش های سنتی، پرخاشگری، اختلال حواس، افسردگی، روانپریشی، اخراج از مدرسه، نابسامانی خانواده، اصرار دوستان، نیاز شدید به استقلال فردی و مورد آزار و اذیت قرار گرفتن از دوران کودکی از مهمترین عواملی است که دانش آموزان را به مصرف مواد مخدر سوق می دهد.

پژوهشگر حوزه اعتیاد و مدرس دانشگاه در این زمینه می گوید: مهاجرت و گرایش مردم به سمت شهرنشینی باعث شده که والدین به فرزندانشان آزادی بیش از حد دهند و کاری به رفت وآمد آنان ندارند، این بی اهمیتی، زمینه های گرایش دانش آموز به مواد مخدر را به راحتی فراهم می کند.

«سامان فراهانی» ادامه می دهد: متاسفانه مصرف مواد مخدر در محلات، فضاهای سبز، مراکز تفریحی و حتی مدارس علنی شده که این زنگ خطری برای جامعه است.

فراهانی می گوید: آزادی بیش از حد نوجوانان، عدم مراقبت و هدایت آنان در ساعات فراغت و بیکاری، مهیا نبودن وسایل تفریحات سالم و ورزش، ضعف در آموزش و پرورش، عدم نظارت بر تکوین شخصیت کودکان، آشنا نبودن افراد به مضرات مواد مخدر، کمبود محبت، دردهای عصبی و ناراحتی های جسمی از دیگر عوامل گرایش به اعتیاد در دانش آموزان است.

وی با بیان اینکه تبلیغات فریبنده نیز دانش آموزان را جذب مواد مخدر می کند، ادامه می دهد: آنان در اثر تبلیغات حساب شده، اعتیاد پیدا می کنند و در حقیقت خود را در معرض بسیاری از آسیب های اجتماعی دیگر قرار می دهند، باید با جایگزین کردن اقدامات فرهنگی از جذب نوجوانان به سمت این تبلیغات جلوگیری کرد.

آنچه مسلم است، افزایش مصرف مواد مخدر صنعتی میان دانش آموزان هر روز نگران کننده تر می شود، رشد مصرف شیشه در حالی افزایش می یابد که عوارض این نوع مواد مخدر به مراتب بیشتر از مواد افیونی طبیعی مانند تریاک است.

بیش از 12 میلیون دانش آموز در مقاطع مختلف تحصیلی درس می خوانند و موضوع ابتلا به اعتیاد و دیگر آسیب های اجتماعی همواره مورد توجه آسیب شناسان اجتماعی قرار داشته، اگر این واقعیت تلخ را پنهان کنیم، مشکل حل نمی شود زیرا با پاک کردن صورت مساله نمی توان مانع از گسترش یا تخریب های اعتیاد در نسل جوان شد.

دراین حال نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: از زمان تصویب قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات در کشور نه تنها به اهداف مذکور در قانون نرسیده‌ایم، بلکه شاهد افزایش مصرف قلیان و کاهش سن مصرف کنندگان در کشور بودیم که این نشان از ضعف در نظارت‌ها دارد.

عبدالرحمان رستمیان با بیان این که قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات در کشور از سال 1385 به تصویب رسید، افزود: قانونی که در بیشتر کشورها وجود دارد و یک قانون بین المللی و قابل اجراست، چرا که بسیاری از بیماری‌ها از جمله قلب و عروق، سرطان و کاهش طول عمر افراد به دلیل مصرف مواد دخانی است، پس چه کاری مهم تر از جلوگیری از مصرف سیگار و قلیان.

*** مصرف تفننی مواد مخدر توسط یک درصد دانش‌آموزان

درهمین حال  مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران گفت:‌ حدود یک درصد از دانش‌آموزان دوره متوسطه به صورت تفننی مصرف مواد مخدر را تجربه کرده‌اند. اخراج دانش‌آموزان معتاد در دستور کار نیست مگر در مواردی که منجر به گسترش اعتیاد در مدرسه شود.

اسفندیار چهاربند درخصوص اعتیاد دانش آموزی اظهار داشت: یکی از راهبردهای وزارت آموزش و پرورش که با همراهی ستاد مبارزه با مواد مخدر پیگیری می‌شود مبارزه با سوء مصرف مواد مخدر و توانمند کردن خانواده‌ها، دانش‌آموزان و کارکنان مدارس برای مقابله با این پدیده است.

وی افزود: با اقداماتی که سال گذشته انجام شد حدود 5هزار و 300 کارگاه آموزشی برای والدین در تهران برگزار شد و دوره‌های متنوع آموزشی برای کارکنان مدارس به منظور دانش افزایی آن‌ها را داشتیم تا از طریق این موارد شاهد کنترل و محدود کردن دامنه شیوع مصرف مواد مخدر توسط دانش‌آموزان باشیم و محیط مدارس امن باشد.

مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران ادامه داد: طبق بررسی‌ها و شناسایی‌های انجام شده مشخص شدحدود یک درصد از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه به صورت تفننی مصرف مواد مخدر را تجربه کرده‌اند بنابراین پیشگیری لازم،‌ ارائه آگاهی و مراقبت‌های لازم با همکاری خانواده‌ها در حال برنامه‌ریزی است تا این روند کاهش یابد.

چهاربند درخصوص اخراج دانش‌آموزان معتاد گفت:‌اخراج دانش‌آموزان در دستور کار نیست چرا که با اخراج مشکلی حل نمی‌شود. بعد از شناسایی این دانش‌آموزان از طریق ارجاع آن‌ها به کلینیک مشاوره و هماهنگی با خانواده‌ها برای درمان آن‌ها تلاش می‌کنیم. با اخراج موضوع حادتر می‌شود مگر این‌که خانواده‌‌ای همکاری نکند و مورد خاصی باشد که ستادهای مناطق تشخیص بدهند حضور دانش‌آموز در مدرسه منجر به گسترش پدیده اعتیاد می‌شود.

وی گفت: روال اصلی در برخورد با پدیده اعتیاد دانش‌آموزی شناسایی و ارائه مشاوره و خدمات درمانی است.

** *مسئولان هوشیار باشند

درهیمن حال یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با انتقاد از رشد تمایل دانش‌آموزان به مصرف دخانیات و مواد مخدر، گفت: پایین بودن سطح آگاهی افراد و نبود امکانات لازم برای پر کردن اوقات فراغت از علل اصلی تمایل دانش‌آموزان به مصرف مواد مخدر است.

محمود نگهبان‌سلامی ٬ با یادآوری اظهارات قائم مقام دبیر ستاد مبارزه با مواد مخدر مبنی بر آغاز 60 درصد اعتیادها از دوران مدرسه با پراهمیت و حساس خواندن دوران نوجوانی، گفت: متاسفانه ضعف آگاهی‌دهی به جوانان و نبود امکانات و تفریحات کافی از علل اصلی گرایش قشر نوجوان و جوان جامعه به استعمال موادمخدر است.

نماینده مردم خواف و رشتخوار در مجلس شورای اسلامی٬ با بیان اینکه دوره نوجوانی و جوانی به ویژه مقاطع راهنمایی و دبیرستان دوران هویت‌یابی افراد است، افزود: در این دوران فرد تمایل به تجربه موارد جدید دارد که اگر آموزش‌های لازم و فضای کافی به او داده نشود بی‌شک استعمال مواد مخدر و سیگار را تجربه خواهد کرد.

وی با تاکید بر اینکه ارایه آموزش‌های لازم در مدارس و همچنین فراهم کردن شرایط برای رشد نبوغ نوجوانان و جوانان با شناسایی استعدادهای آنان کاهش تمایل به مصرف مواد مخدر را در پی دارد، گفت: رفتار صحیح با نوجوانان چه در منزل از سوی والدین و چه در مدارس از سوی مربیان از راهکارهایی است که از گرایش جوانان به استعمال مواد مخدر برای اثبات وجودشان جلوگیری می‌کند.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه رواج استعمال مواد مخدر بین دانش آموزان زنگ خطری برای سلامت و رشد علمی کشور در آینده نه چندان دور است، افزود: به طور حتم باید آموزش و پرورش، سایر نهادها و رسانه‌های مختلف اطلاع رسانی خوبی به اولیاء، مربیان و کسانی که با دانش آموزان سروکار دارند داشته باشند تا از رشد آمار معتادان در کشور کاسته شود.

وی ادامه داد: پاک سازی و سالم سازی محیطی که افراد در آن تحصیل می‌کنند نیز از اولویت‌هایی است که باید مدنظر مسئولان برای کاهش آمار معتادان جامعه قرار بکیرد.

نگهبان سلامی در تشریح راهکارهای کاهش تمایل دانش آموزان به مصرف سیگار و مواد مخدر، گفت: ایجاد فضای شادی و نشاط در مدارس به ویژه در اوقات فراغت دانش آموزان و همچنین پرکردن ساعات آن ها از طریق امکانات، وسایل وتجهیزات ورزشی٬‌ پرورشی و برگزاری اردوها می‌تواند در روحیه دانش‌آموزان تاثیرات مثبتی داشته باشد.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: چرایی رشد مصرف مواد مخدر در بین دانش آموزان از مواردی است که کمیسیون آموزش مجلس با دعوت از مسئولان و صاحب‌نظران مورد بحث و بررسی قرار خواهد داد.

***درخواست برای ارایه آماراعتیاد

دراین حال رئیس کمیته آموزش عالی مجلس، از آغاز بازدید‌های میدانی از مدارس غیرانتفاعی برای بررسی میزان شیوع اعتیاد خبر داد و گفت: آمار دقیقی درباره گسترش اعتیاد در مدارس در دست نیست لذا از مرکز پژوهش‌های مجلس درخوست خواهیم کرد تا نسبت به میزان مصرف سیگار در مدارس بررسی‌هایی انجام دهند.

عطاالله سلطانی صبور در گفت وگو با خانه ملت،‌ درباره شیوع اعتیاد بین دانش‌آموزان و کاهش سن مصرف بین دانش‌آموزان 8 الی 9 سال،‌ افزود: متاسفانه امروزه بروز اعتیاد در برخی مدارس به ویژه مدارس غیرانتفاعی مساله‌ساز شده که بدون‌شک ادامه این روند معضلات زیادی را در جامعه پدید می‌آورد.

نماینده مردم رزن در مجلس شورای اسلامی، درباره برخی اظهارنظرها مبنی بر استعمال سیگار بین دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی در حضور مدیران آموزشی، ادامه داد: با وجود آنکه در برخی مدارس غیر انتفاعی اصول و ضوابط رعایت شده است اما متاسفانه شاهد هستیم که تعدادی از این مدارس با زیرپاگذاشتن قوانین و ضوابط منجر به شیوع مصرف سیگار در بین دانش‌آموزان شده‌اند؛ اقدامی که با بی‌توجهی مدیران آموزشی در مدارس غیرانتفاعی صورت می‌گیرد و لازم است برخورد قاطعی با آنها  شود.

این نماینده مردم در مجلس نهم،‌ تصریح کرد: البته ناگفته نماند که مدارس غیرانتفاعی نیز وجود دارند که کاملا با رعایت قانون، مانع از مصرف سیگار بین دانش‌آموزان شده و ضوابط آموزشی را به خوبی رعایت می‌کنند.

سلطانی صبور با بیان اینکه به طور کلی تاکنون هیچ تحقیقی مبنی بر مشخص شدن میزان مصرف سیگار در بین دانش‌آموزان صورت نگرفته است، تاکید کرد: متاسفانه اکنون آماری از این آسیب‌ها در دست نیست و با وجود تلاش‌ها و پیگیری‌های کمیسیون آموزش و تحقیقات مبنی بر مشخص شدن میزان اعتیاد و مصرف مواد مخدر در بین دانش‌آموزان بازهم نتوانستیم به نتیجه مطلوب دست یابیم.

وی یادآور شد: سال گذشته نیز از آموزش و پرورش درخواست کردیم تا آماری را به مجلس ارایه کند اما متوجه شدیم این وزارتخانه خود نیز آمار دقیقی ندارد زیرا به هیچ‌وجه در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام نداده، لذا هرگونه آماری که ارایه می‌شود دور از واقیعت بوده و همه در قالب حدس و گمان است.

رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی، درباره ورود کمیسیون آموزش و تحقیقات نسبت به این معضل، گفت: به طور حتم بعد از آغاز به کار مجلس بازدیدهای میدانی از مدارس غیرانتفاعی را از سرخواهیم گرفت و در این میان از مرکز پژوهش‌های مجلس نیز می‌خواهیم تا بررسی‌هایی در این زمینه انجام دهد.

*** اعتیاد در کشور بحرانی‌تر از تصور است

درعین حال یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر ضرورت پرداختن به بحث پیشگیری از اعتیاد در طرح تحول سلامت، گفت: با توجه به گسترش تولید مواد مخدر شیمیایی که بسیار خطرناک‌تر از مواد مخدر گیاهی است ضرورت دارد وزارت بهداشت در بحث پیشگیری از اعتیاد نگاه جدی‌تری داشته باشد.

عابد فتاحی در گفت وگو با خانه ملت، درباره ضرورت توجه به بحث اعتیاد در طرح تحول نظام سلامت، افزود: بدون‌شک وزارت بهداشت وظیفه بهداشت، درمان‌ و نظارت بر سلامت مردم را برعهده دارد و در مورد اعتیاد نیز باید به این سه وظیفه عمل کند به گونه‌ای که ابتدا با سیاست‌گذاری‌های درست اقدامات پیشگیرانه‌ای نسبت به شیوع اعتیاد داشته باشد و در صورت بروز اعتیاد در افراد، درمان ونظارت بر سلامت را مدنظر قرار دهد.

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: کمیسیون بهداشت و درمان مجلس طی 6 ماه اخیر جلسات متعددی با مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر برگزار کرد و اخیرا نیز وزیر کشور در جلسه غیرعلنی مجلس درباره فجایع ناشی از اعتیاد در سطح کشور توضیحاتی ارایه کرد که معضل بروز اعتیاد در جامعه را نشان می داد.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه بحث پیشگیری از اعتیاد در طرح تحول نظام سلامت خالی است، یادآور شد: پرداختن به این امر تنها در حیطه وظایف وزارت بهداشت است و باید مساله پیشگیری از اعتیاد به عنوان یک آسیب و قتل عام اجتماعی بیان و پیگیری شود.

فتاحی با یادآوری اینکه در بحث اعتیاد نباید تنها حوزه درمان را مدنظر قرار داد، تصریح کرد: معالجه بیماران به تنهایی فایده ندارد و باید حوزه پیشگیری نیز در کنار آن مورد توجه واقع شود زیرا در بهترین شیوه مطالعاتی تنها 10 درصد از معتادان بهبود یافته سالم باقی می‌مانند و 90 درصد از آنها دوباره بازگشت به اعتیاد را خواهند داشت.

وی با تاکید بر ضرورت ریشه کن کردن اعتیاد در کشور، افزود: متاسفانه امروزه راه برای گرایش جوانان به سمت اعتیاد باز است درحالی که باید این راه‌ها بسته شود زیرا وضع کشور از لحاظ شیوع اعتیاد بحرانی‌تر از آن است که مشاهده می‌کنیم.

نماینده مردم ارومیه در مجلس نهم،‌ یادآور شد: امروزه در بحث اعتیاد مواد شیمیایی تولید می‌شود که بسیار خطرناک‌تر از مواد مخدر گیاهی است و حتی به راحتی نیز تولید می‌شود.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، افزود: پرداختن به معضل اعتیاد در حیطه حوزه سلامت است و وزارت بهداشت باید به طور جدی به آن ورود کند البته دستگاه‌هایی مانند نیروی انتظامی یا وزارت کشور نیز باید باهماهنگی‌های لازم و کافی مانع ورود موادمخدر به کشور شوند.