به گزارش قدس آنلاین ،دین مقدس اسلام که برای تامین سعادت مردم از سوی خداوند متعال آمده همیشه دنیا و آخرت انسان را مد نظر قرار داده است،پیشوایان دینی ما نیز از یک سو مردم را با امور معنوی و عبادی و از سوی دیگر با عوامل تندرستی بهداشت و بهره برداری از لذایذ حلال و مشروع آشنا کرده اند،توجه به تغذیه مناسب که بتواند رشد جسمی و عقلی انسان را فراهم کند در آیات و روایات اسلامی مد نظر قرآن و بزرگان دین قرار گرفته است آنچه مشخص است تغذیه مناسب می تواند هم در رشد آدمی تاثیر گذار بوده و هم به اعتلای روح و دانایی و سلامت روان افراد منجر شود در گفت وگویی با دکتر زهرا حیدری دبیر کل جامعه گیاه درمانی ایران و متخصص تغذیه در روزجهانی غذا با دستورات اسلام درخصوص غذای مطلوب آشنا می شویم:

-مهم ترین مباحثی که در زمینه تغذیه اسلام به آن پرداخته چه مواردی می باشد؟

-غذا یکی از مهم ترین و حیاتی ترین نیازهای زندگی انسان می باشد،از بدو خلقت انسان یکی از مسائلی که توجه به آن برای رشد و ادامه حیات و بقای انسان یا هر موجود زنده ای مهم می باشد نوع تغذیه  و چگونگی آن است،حتی این تغذیه نه تنها در زمان حیات بلکه در لحظات جان سپردن و از دنیا رفتن انسان آنقدر مهم است که فردی که بنیه دارد به سهولت جان داده و به جهان باقی رهسپار می گردد،در تمامی ادیان الهی به غذا توجه شده است اما به جرات می توان گفت در هیچ دینی به اندازه دین اسلام به تغذیه و چگونگی آن توجه نشده است بالغ بر250 آیه در قرآن به روشها و مسائل مختلف نوع تغذیه را مورد بررسی قرار داده است ،اسلام به تاثیر غذا در جسم و روح انسان توجه کافی نشان داده و سلامت هر دو را در بهره مندی از یک تغذیه مناسب عنوان نموده است،از سویی در روایات دینی بر این مساله تاکید شده است که نوع غذا می تواند به خودی خود بر ماهیت ویژگی های رفتاری و خلق و خوی انسان تاثیرات بسزایی داشته باشد ،انسان با تغذیه خوب می تواند فردی سالم با خلقیات و روحیات مطلوب باشد یا در یک تغذیه ناسالم فردی بیمار و توام با رفتارهای خشن و قصی القلب باشد بنابراین اسلام ما را با چگونه خوردن آشنا می کند،به ما می آموزد که چه مقدار باید خورد،چه زمان باید خورد و چه غذایی را باید مصرف کرد؟ در قرن گذشته به دارو و مسائل درمانی دارو اهمیت داده می شد اما در قرن حاضر پزشکان سعی دارند با مکملهای غذایی دارو را کم کرده و غذای مناسب را به عنوان بهترین گزینه برای پیشگیری از انواع بیماری ها به مردم بشناسانند

-چه اصولی برای حفظ تندرستی در طب سنتی اسلامی مد نظر قرار گرفته شده است؟

-در طب سنتی 6 اصل ضروری برای حفظ بدن یا تندرستی آن مورد بررسی قرار گرفته است یکی از ارکان مهم آن توجه به نوع غذا می باشد،در قرآن و آیات و روایات به حلال و طیب بودن غذا بسیار اهمیت داده شده است،غذا به لحاظ فیزیکی و معنوی می بایست پاک و طیب باشد،در دستورات اسلامی همیشه پاکیزه و حلال بودن غذا مکمل هم بوده اند،آنچه در قرون گذشته اسلام به آن پرداخته امروزه در علم پزشکی از جایگاه ویژه ای برخوردار شده است،علم روز دنیا به اینجا رسیده که باید به نوع غذا اهمیت داد، زمانی فقط به ساختار غذا اهمیت داده می شد اما امروزه می گویند غذا باید با بدن سازگار باشد در عین حالی که به بدن آسیب نمی رساند شرایطی را فراهم کند که انسان از آن غذا بهترین بهره را ببرد،اما الان می بینیم که دنیا به سمتی پیش میرود که غذاهای کم کالری و مفید را توصیه می کند طبق سفارشات اسلام که همیشه برخوردن غذای سبک تاکید داشته است،در آیات قرآنی همواره بر استفاده از محصولاتی مانند عسل،شیر،زیتون ،خرما وانجیرو...تاکید شده است،تاکید اسلام براستفاده از گیاهان به نوعی با تاکیدات امروزی پزشکان که انسان را به بودن در طبیعت و گیاهخواری تشویق می کنند تناسب دارد ،اسلام به گیاه درمانی و گیاه دارویی در قرون پیش اهمیت داده و از توجه به میوه و استفاده از آن در تغذیه نام برده است

-رویکرد قرآن به مسائل تغذیه انسان چگونه بوده است؟

-قرآن کریم در فضای جاهلانه مردم آن زمان گیاهان را ارجمند دانسته از آنان به عنوان رزق و نعمت بزرگ یاد شده است،به منظور توجه دادن به آنها و با توجه به عصر نزول قرآن به برخی از آنان از جمله انجیر و زیتون قسم یاد کرده است (والتین والزیتون...)انجیر،زیتون،سرزمین مکه و کوه طور،تین و زیتون در زبان عرب معنی روشنی دارد،آیه متضمن چهار سوگند متناسب با هم و بیانگر دو نمونه از غذای جسم انسان است،با تامل در این قسم ها می توان دریافت  انسان موجودی است که از دو جزء جسم و جان تشکیل شده که هرکدام برای بقای خود نیاز به نوعی ماده حیاتی و غذا دارد و چنانچه انسان بدانها دست نیابد به نیستی می گراید دو سوگند اول بیانگر نمونه ای از غذای جسم و روح می باشد و بنابراین به جسم و جان و دنیا و آخرت توامان پرداخته شده است،سوگند به انجیر یکی از سوگندهایی است که در قرآن وجود دارد،این میوه سرشار از پتاسیم می باشد پتاسیم تامین کننده سلامتی کودکان ضعیف ،کم خون و بی اشتها می باشد،کلسیم موجود در انجیر هم سازنده خون و استخوان است و هم بر نیروهای اعصاب وعضلات می افزاید،آهن موجود در آن جهت تامین سوخت سلول ها و جذب اکسیژن و مقدار مناسب مواد ازت در آن در حفظ و تامین متعادل مواد پروتینی بدن نقش موثری دارد

-آیا درروایات اسلامی به زمان خوردن و میزان خوردن غذا نیز اشاره ای شده است؟

-در روایات مختلف  برخی خوردن صبحانه و شام و برخی صبحانه و نهار را جایز دانسته اند اما آنچه این میان مهم است کم خوری می باشد ،توصیه ای که اسلام و پیامبر و ائمه (علیهم السلام) بدان بارها اشاره کرده اند،و اینک در علم روز دنیا به آن توجه شده است تعدد غذاها و کم حجم بودن آنها بسیار مورد اهمیت قرار گرفته ،کم کردن حجم غذا و تعدد آن می تواند نقش مفیدی را در سلامت جسم ایفا کند امام علی (ع) دراین باره می فرمایند(عادت به پرخوری انواع دردها را به همراه دارد)پرخوری از نظر احادیث به شدت نکوهیده است پرخوری از سلامتی کاسته،بدن را بد بو می کند و زمینه انواع بیماری های جسمی و روحی را فراهم می کند ،پیامبر اکرم(ٌص) می فرماید:هیچ ظرفی را فرزند آدم پر نکرد که بدتر از ظرف شکم باشد در حالی که برای ادامه زندگی او چند لقمه کافی است)در حدیث دیگر می فرمایند(آن که غذا کم بخورد معده اش سالم می ماند وصفا می یابد و هر که پر خوری کند معده اش بیمار و قلبش سخت می شود)در روایتی باز هم فرموده اند(پرخوری و تیز هوشی با هم جمع نمی شوند)،نخستین رهنمود اسلام این است که آنچه انسان می خورد باید از راه مشروع تهیه شده و حلال باشد ،تدبر در این که خوراکیها چگونه در نظام هستی پدید آمده اند و اینکه در آغاز غذا خوردن دست ها شسته شده و غذا را با یاد و نام خالق نعمات آغاز کنند و با سبک ترین غذاها شروع کرده و پیش از سیر شدن کامل و در حالی که مقداری از اشتها باقی است رعایت حقوق دیگران در آنچه بر سر سفره قرار دارد اشاره شده است،اسلام به این مساله توجه نشان داده که در نظام آفرینش خوردن ابزاری است برای زندگی نه زندگی ابزاری برای خوردن،بسیاری از مردم سلامت و شادابی زندگی خود را فدای شکم می کنند از این رو توجه دین به این که چگونه و چه مقدار بخوریم و گرفتار انواع بیماری ها نشویم بسیار مهم می باشد،در قرآن کریم در آیه 24 سوره عبس آمده است(آدمی به قوت و غذای خود مانند چشم خود بنگرد)در آیه 172سوره بقره آمده است(ای اهل ایمان روزی حلال و پاکیزه ای که ما نصیب شما کرده ایم بخورید و شکر خدا را به جا آورید،بهترین غذاها از نظر روایات اسلامی غذایی است که از دسترنج فرد تهیه شده و خانواده آن را دوست داشته باشد،در خوردن غذا اعتدال را باید رعایت کرد،قرآن کریم در این زمینه در آیه 31سوره اعراف می گوید:از نعمت های خدا بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که خداوند مسرفین را دوست ندارد)زیرا پرخوری مکروه است و چه بسا زیاده روی در خوردن حرام نیز باشد ،آن گاه که موجب رساندن ضرر به بدن شود،با توجه به این که میزان نیاز افراد به غذا بستگی به اندام و مقدار فعالیت آنها دارد نمی توان برای همه افراد یک برنامه غذایی تعیین کرد اما تعالیم اسلام برنامه غذایی مناسب برای همه طبقات مردم تعیین نموده است ،مثلا پیامبر اکرم(ص)فرموده (در حالی غذا بخور که اشتها داشته باشی و هنگامی دست از غذا بکش که هنوز اشتهایت باقی است)

-با توجه به اینکه اسلام به استفاده از غذای حلال در راستای سلامت جسم و روح تاکید فراوانی داشته آیا امروزه در سطح جهان غذای حلال از جایگاهی برخوردار شده است؟

-در حال حاضر غذاهای حلال در بسیاری از کشورها شناخته شده است که ریشه ی اصلی آن در خاورمیانه و آسیا می باشد،در اروپا و آمریکا و استرالیا این مورد هم به تازگی مشاهده می شود ،همچنین تولید غذای حلال در رستوران های پیشرفته غیر اسلامی نیز مورد توجه قرار گرفته است در حال حاضر اکثر مسلمانان جهان  به دنبال استاندارد های حلال می باشند و به احتمال زیاد این میزان در آینده افزایش می یابد نکته ی مهم این است که اقلام غذایی که به طور صحیح و پیشرو به عنوان حلال ارائه می شود اطمینان مصرف کننده را جلب خواهند کرد در واقع نشان یا گواهی حلال خود یک بیمه یا اطمینان بیشتر برای کالا خواهد بود.