به گزارش قدس آنلاین،حضرت زینب (س)دارای اوصاف مادرش حضرت فاطمه (س) بوده این بانوی با عظمت، افزون بر ویژگی هایی مانند عفت،عقیله بنی هاشم بودن،صبر،عالمه غیر معلمه وشریکة الحسین بودن نقش سرنوشت سازی در نهضت کربلا و حفظ این قیام عظیم بر عهده داشته است،در تکون شخصیت حضرت زینب(س)عامل وراثت و تربیت و محیط نقشی اساسی داشته است.به همین لحاظ در پی واقعه کربلا حضرت زینب مسئولیت سنگینی را عهده دار شدند امام حسین(ع)پدید آورنده نهضت بودند اما ادامه دهنده آن خواهرش حضرت زینب (س) است.
این بانو پس از شهادت امام حسین(ع )و یاران ایشان درکوفه و شام رسالت خود را به خوبی انجام داد و با استفاده از فرصتها ضربه های کاری بر دشمن وارد ساخت .با خطبه های آتشین خویش تبلیغات دروغین بنی امیه را خنثی ساخت .ایشان مردم کوفه را به خاطر پیمان شکنی از خواب غفلت بیدار ساخت و نیزهیاهوی تبلیغات دروغین یزید در میان مردم شام را برملا ساخت و زمینه انقلاب در کوفه وشام را فراهم نمود.از این رو در گفتگویی با سرکار خانم فرزانه حکیم زاده استاد پژوهشگر حوزه علمیه و استاد جامعة الزهرا ویژگی های شخصیتی حضرت زینب(س) و نقش برجسته ایشان در عاشورای حسینی را مورد بررسی قرار می دهیم.
-لطفا برای ورود به بحث و آشنایی بیشتر با حضرت زینب (س) مختصری ما را با زندگی ایشان آشنا بفرمایید؟
-حضرت زینب (س)دختر حضرت علی و فاطمه زهرا (علیهما السلام)درروز پنجم جمادی الاول سال پنجم هجرت در مدینه منوره دیده به جهان گشود.در پنج سالگی مادر خود را از دست داد و از همان دوران طفولیت با مصیبت آشنا گردید .در دوران عمر با برکت خویش مشکلات و رنجهای زیادی را تحمل نموده و از شهادت پدر و مادر گرفته تا شهادت برادران و فرزندان ، حوادث تلخی را پشت سر گذاشته است.تربیت ایشان در پاک ترین دامن ها نجام گرفته و بعد از شهادت مادر بزرگوارشان عهده دار تربیت خواهران و برادرانش می شود.این جنبه بالای تربیتی در زندگی ایشان جاری و ساری می شود تا در سن دوازده ساگی به ازدواج عبدا...بن جعفر طیارپسر عمویش در می آید.در زمان عقد ایشان شرط ضمن عقدی می گذارند که در صورت رفتن برادرشان امام حسین (ع) به سفر ایشان امام را به دلیل محبت فراوان به برادر همراهی کنند .این شرط عقد نشاند دهنده تربیت علمی و آگاهی ایشان از مسائل فقهی است که بیانگر این است که حضرت از آینده نگری و شخصیت علمی جامعی هم برخوردار بوده اند. در منزل همسر صاحب چهار فرزند می شوند ایشان در زمان خلافت امام علی (ع) در کوفه و در زمان حضورشان در مدینه برای بانوان کلاس تفسیر قرآن برگزار می کردند و پاسخگوی مسائل شرعی بوده اند که بیانگر شخصیت علمی و دینی ایشان بوده است.
-در میان وجوه مختلف شخصیتی با عظمتی که تاریخ از حضرت زینب گواهی داده به نظر شما کدام بخش ممتازتر و قابل طرح وبررسی می باشد؟
- با تاملی دقیق به واقعه عاشورامی توان زوایای مختلفی از زندگی حضرت زینب را در نظر گرفت. توجه به جنبه های حماسی،صبر،بردباری و مدیریت و تدابیری که ایشان داشته اند ازمباحث درخور توجه و تامل می باشد،اما مهمترین جنبه شخصیتی ایشان را می توان در توجه ایشان در مراحل مختلف قیام حضرت به نهضت حسینی مورد بررسی قرار داد.ایشان در اواخر سال 60ه.ق.همراه با امام حسین(ع) از مدینه به سمت مکه حرکت می کنند و برای اولین مرحله قیام که عدم بیعت با یزید می باشد با برادر خود همراه و هم عقیده می شود ایشان در این نهضت با دو پسرش امام را همراهی می کنند که همسرشان عبدا...بن جعفر در این سفر حضور ندارد و اینجا متوجه تیز بینی حضرت وشرط ضمن عقد سالهای پیش ایشان می شویم که با بصیرت می د انستند چنین روزهایی را برای دفاع از اسام در پیش روی خواهد داشت .در مرحله دوم قیام ایشان در کنار امام حسین (ع) به افشاگری پرداخته و مردم را با انحرافات بنی امیه آشنا می کنند و در کنار حضرت به شبهات و سئوالات پاسخ می دهند در مرحله سوم قیام که خروج از مکه و حرکت به سمت کوفه می باشد تاریخ گواهی داده که در مسیر اتفاقاتی رخ می دهد که در تمامی مراحل حضرت زینب (س) در کنار برادرو امامش بوده اند و شخصیت والای ایشان در تمامی مراحل قیام بیانگر عظمت روح و افکار متعالی ایشان بوده است.
- حضرت زینب (س) در بین اصحاب و یاران از چه جایگاهی برخوردار بوده اند؟
-در دومین روز از محرم سال 61ه.ق. که امام به کربلا می رسند یکی از کسانی که نام این سرزمین و علت توقف در آنجا را می پرسند حضرت زینب(س) بوده است . طبق برخی گزارشها در کتب تاریخی حضرت زینب با برادرشان گفت و گوهایی داشته اند که یکی از مهم ترین آنها در شب عاشورا رخ می دهد که نقل شده هنگامی که امام در تاریکی شب برای بازرسی منطقه از خیمه خارج می شوند یکی از یاران به نام ناف بن هلال متوجه حضرت شده و ایشان را همراهی می کندو وفاداریش را به امام اعلام می کند در هنگامه بازگشت امام به خیمه،اولین سئوال حضرت زینب از امام حسین(ع) این است که آیا شما یاران خود را امتحان نموده اید؟می دانید که فردا شما را در این معرکه عظیم یاری می نمایند.در پاسخ این سخن امام حسین(ع) می فرمایند:به خدا قسم یارانم را آزمایش کرده ام و آنها را دلاور مردانی یافته ام که اشتیاق آنها به مرگ و شهادت در راه حمایت از دین خدا و امامشان بیش از اشتیاق طفل به شیر مادر است.هنگامی که اصحاب امام از سئوال حضرت زینب مطلع می شوند همگی به پشت خیمه آن حضرت آمده و خطاب به ایشان اعلام می کنند:به خدا قسم اگرمجبور نبودیم تا صبح فردا صبر کنیم همین امشب به دشمنان امام حمله می کردیم و همگی جان هایمان را تقدیم ایشان و دین خدا می کردیم و ما سوگند خورده ایم تا شمشیرهایمان را بر سر دشمنان فرود نیاورده ایم هرگز آن را غلاف نکنیم.مسلما گفت و گوی اصحاب و اعلام وفاداری و دلگرمی که آنها به حضرت زینب نشان می دهند نشان از ارزش ایشان و شخصیت جامع و قابل احترامی است که همه اصحاب امام بالاتفاق به آن اذعان دارند زیرا می دانند حضرت زینب بانویی نیست که سخنانش از روی احساسات باشد بلکه ایشان خود یکی از ارکان قیام می باشند .
-برخی این سئوال را مطرح می کنند که اصولا امام حسین نباید زنان و کودکان را با خود در این قیام همراه می نمود و نقش حساس و سرنوشت ساز حضرت زینب را لطفا پس از روز عاشورا مورد بررسی قرار دهید؟
-برخی این شبهه را مطرح می کنند که زنان و کودکان نباید در میدان جنگ حضور داشته باشند به خصوص که آنها رابه اسارت ببرند و در طول راه متحمل سختی هایی شوند.پاسخ این است که امام از روزی که از مدینه خارج می شوند در اولین مرحله از قیام ایشان برای جنگیدن وحرکت نظامی از مدینه خارج نمی شوند بلکه برای حفظ جان خاندانشان مجبور به خروج از مدینه می شوند. در این حرکت مخالفت با یزید و عدم بیعت مد نظر امام قرار دارد و همچنین ایشان زنان و کودکان را به این خاطر با خود می بردند زیرا می دانند اگر در مدینه بمنند یزید ناجوانمردانه برای رسیدن به اهداف پلیدش ازآنها مایه می گذارد و برای فشار آوردن به امام حسین به آنها آسیب می رساند.بنابراین از ابتدای حرکت امام تا رسیدن به کربلا هنگامی که امام خانواده خود و زنان و فرزندان اصحابش را در کنار خود دارد این پیام را می رساند که امام کسی نیست که آغاز گر جنگ باشد و با هدف جنگ از مدینه خارج شده باشد.بلکه اینان با امام به جنگ برخواسته اند و امام در جایگاه دفاع از دین با آنها به مقابه می پرازد. بنابراین امام در حقانیت خود به دفاع از اسلام می پردازد و گرنه اگر قصد حمله می داشت یقینا با ساز و برگ جنگی از مدینه خارج می شدند.بنابراین در می یابیم مانند هر انقلابی ،نهضت امام حسین(ع) دو چهره دارد ،یکی قیام و جان فشانی و دیگری پیام رسانی و اهداف قیام.به این دلیل که آنها در منطقه ای دورتر از شهر و دیارشان اسیر سربازان ابن زیاد می شوند و مورد ظلم قرار می گیرند و دشمنان با این هدف که خاندان علی بن ابی طالب را در این جنگ از میان بردارند با نقشه ای از پیش حساب شده به جنگ با امام می روند.بنابراین هنگامی که حضرت زینب می بیند که یزیدیان آمده اند تا نسل علی بن ابی طالب (ع) را نابود کنند به اهمیت اطلاع رسانی و نقش پیام آوری خود در عاشورا واقف می باشد.اگر حضرت زینب در کربلا حضور نمی داشتند و آن وقایع رابا چشم خود نمی دیدند و آن شهادت ها و جانبازی ها و مظلومیت هار ا مشاهده نمی کردند یقینا کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود.آثاری که در طول قرنها از اردات و عشق و اهمیت شیعیان و مسلمانان و همه آزادمردان به امام حسین و نهضت اسلامی و قرآنی ایشان بر جای مانده مرهون روشنگری های حضرت زینب می باشد.پیامهای ایشان باعث جوشش خون ها و جنبش آزادگان در جهان شده است.همین رکن بودن و پیام رسانی حضرت زینب (س)منجر به حفظ خون سیدالشهداو اثبات حقانیت ایشان و رسوایی بنی امیه شده است .بنابراین برای درک درست واقعه کربلا می بایست کربلا را از زاویه دید حضرت زینب (س) و خطبه های ایشان مورد بررسی قرار داد و با شناخت کافی به عمق قیام امام حسین (ع) پی برد.
نظر شما