اما دراین راستا همه مطالب ارایه شده از سوی رسانه ها صرفا مفیدنیستند ؛ این روزها ماهواره به بیشتر خانه های شهر وحتی روستاها نفوذ کرده است ؛ این درحالی است که دراین رسانه ها تبلیغاتی درباره درمان برخی بیماریها منتشر میشود که نه تنها با واقعیت سازگار نیست که گاه ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی هم شود ، درمان دیابت با جراحی و داروهای لاغری یا ترک اعتیاد یا بیماریهای صعب الاعلاج از این جمله است که جادارد دراین ایام نسبت به آنها اطلاع رسانی شود.

*** کاهش سن دیابت به زیر ۱۵ سال

دراین راستا رئیس پژوهشکده غدد و متابولیسم گفت: در ایران ۴ میلیون نفر به دیابت مبتلا هستند و ۴ میلیون نفر نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. سن ابتلا به دیابت نیز در ایران به زیر ۱۵ سال رسیده است.

فریدون عزیزی افزود: دیابت به طور کلی به دو نوع که شامل دیابت نوع اول و دیابت نوع 2 است دیده می‌شود. بیشترین موارد ابتلا به این بیماری دیابت نوع 2 است که 95 درصد مبتلایان را تشکیل می‌دهد.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: زمینه اصلی ابتلا به دیابت ژنتیک است اما این طور نیست که همه افراد در معرض خطر باشند بلکه بسیاری از عوامل ثانوی مانند چاقی، اضافه وزن، افزایش مصرف غذاهای پرکالری، کم شدن فعالیت بدنی، تغذیه نامناسب و مشکلات دوران بارداری می‌تواند زمینه‌سازی بروز این بیماری باشد.

وی گفت: صنعتی شدن و افزایش شهرنشینی و متعاقب آن تحرک کمتر و مصرف بیشتر فست‌فودها عامل اصلی گسترش این بیماری است.

وی اضافه کرد: حدود 4 میلیون نفر در ایران به بیماری دیابت مبتلا هستند همین تعداد نیز افرادی هستند که در مرحله قبل از دیابت قرار دارند. به این ترتیب حدود 8 میلیون نفر که بیش از یک دهم جمعیت کشور هستند، افراد مبتلا به دیابت یا در معرض این بیماری هستند.

عزیزی گفت: مبتلایان به دیابت و افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند بیش از دیگران در معرض بیماری‌های قبلی- عروقی و سکته هستند و تعداد قابل توجهی از آنان هر سال به کوری، قطع عضو به خصوص قطع پا مبتلا می‌شوند.

وی گفت: بیماری دیابت به خصوص در شهرهای بزرگی مانند تهران به سرعت در حال افزایش است. در تهران هر سال یک درصد به جمعیت مبتلایان به این بیماری اضافه می‌شود و حدود 14 درصد از مردم تهران به این بیماری مبتلا هستند.

عزیزی گفت: یکی از مهمترین عوامل گسترش دیابت مصرف بیش از حد شیرینی و مواد قندی است به خصوص اینکه مصرف مواد قندی و نشاسته‌ای در کشور ما از همه کشورهای دنیا بیشتر است و هر ایرانی سالانه 24 کیلوگرم شیرینی مصرف می‌کنند.

رئیس پژوهشکده غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: علاوه بر افزایش شیوع دیابت در ایران سن ابتلا به این بیماری به سرعت در حال پایین آمدن است و به زیر 15 سال کاهش یافته است. علت اصلی این مسئله نیز تغذیه نامناسب،‌ کم تحرکی و به ویژه نشستن‌های طولانی کودکان جلوی کامپیوتر و تلویزیون است که چاقی رادر بین کودکان افزایش داده است.

وی در پاسخ به سؤال فارس درباره هزینه‌های دیابت در ایران گفت: برآورد کاملا صحیحی در مورد هزینه دیابت نداریم اما سالانه حدود 4 هزار میلیارد ریال هزینه‌ای است که عوارض این بیماری در کشور ایجاد می‌کند. ضمن اینکه با عوارضی مانند کوری وقطع عضو به طور متوسط 5 تا 8 سال از عمر این بیماران کاسته می‌شود.

عزیزی درباره میزان از کار افتادگی بیماران دیابت گفت: حدود 30 درصد افراد مبتلا به دیابت دچار یکی از عوارض این بیماری می‌شوند و حدود 5 درصد آنها قطع عضو می‌شوند که در واقع به از کارافتادگی دچار می‌شوند.

رئیس پژوهشکده غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره لزوم اقدامات جدید وزارت بهداشت برای کنترل دیابت گفت: وزارت بهداشت در سال‌های اخیر اقداماتی در زمینه کاهش چربی‌های مضر و جامد و افزایش چربی های مایع و آموزش مصرف صحیح روغن انجام داده به طوری که طی این سال‌ها میزان چربی‌های مضر یا LDL کاهش یافته و میزان مصرف چربی‌های مفید یا HDL افزایش پیدا کرده است.

وی گفت: با این حال باید آموزش‌های بسیار گسترده‌ای برای کاهش مصرف فست‌فودها و غذاهای مضر، استفاده از فست‌فودهای مفید و افزایش تحرک و فعالیت بدنی در کشور انجام شود.

عزیزی افزود: یکی از اثراتی که باعث گسترش بیماری دیابت می‌شود مصرف زیاد برنج در وعده‌های غذایی ما ایرانیان است. به خصوص در رستوران‌ها که پرس‌های غذا حاوی برنج زیادی است که باید میزان مصرف برنج در هر وعده غذایی کم شود. همچنین مصرف چربی‌های مضر در شیرینی‌پزی‌ها باید کاهش پیدا کند و وزارت بهداشت باید بر این موارد نظارت کند.

وی گفت: یکی از نگرانی‌های ما تبلیغات مواد غذایی مضر، چرب و شیرین در صدا و سیما است که باید حتما در این زمینه اصلاحات جدی صورت گیرد.

رئیس پژوهشکده غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: آموزش، تغذیه صحیح و افزایش تحرک باید از دوران کودکی و مدرسه آغاز شود. خانواده‌ها باید این آموزش‌ها را به فرزندان خود منتقل کنند البته ابتدا باید خودشان فرهنگ صحیح ورزش و تغذیه را رعایت کنند تا الگویی برای فرزندانشان باشد.

وی گفت: از نظر داروهای بیماران دیابتی مشکل چندانی در کشور نداریم اما داروهای جدید و موثری وجود دارندکه معمولا بیمه‌ها از پوشش آن خودداری می‌کنند و این مسئله هزینه بیماران مبتلا به دیابت را افزایش داده است.

***تبلیغات ماهواره ای درمان دیابت

دراین راستا مشاور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: برخی شبکه های تلویزیونی ماهواره‌ای مرجع اصلی تبلیغات کالاها و خدمات غیراستاندارد پزشکی هستند.

محمدعلی نیلفروش زاده مشاور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به تبلیغات غیرواقعی پزشکی در برخی از شبکه های ماهواره ای، اظهار کرد: این تبلیغات غیرواقعی تا حدی است که به تازگی در خصوص درمان دیابت تیپ 2 در کشور ترکیه مطالبی خلاف واقع ارائه می شود که جنبه تجاری داشته و به تمام بیماران دیابتی توصیه نمی شود.

وی بیان کرد: علی رغم اینکه روش استانداردی در درمان بیمارن دیابتی که چاق هستند محسوب می شود ولی در درازمدت اثربخشی آن کاهش یافته و بیمار به درمان قبلی بر می گردد، همچنین این روش بیش از 20 سال است در دنیا انجام می شود و در ایران نیز توسط پزشکان حاذق در تهران و برخی شهرستان ها انجام می شود بنابراین لزومی به صرف هزینه هنگفت برای مسافرت و انجام جراحی نیست.

وی تصریح کرد: در این شرایط از مراکز علمی و تحقیقاتی کشور انتظار می رود پاسخ مناسبی به این نوع جریانات غیر علمی دهند و خدمات و توان علمی بالای خود را در سطح کشور و منطقه معرفی کنند.

مشاور معاون علمی و فناوری‌ ریاست جمهوری با تاکید بر بالا بودن توان علمی پزشکان ایرانی خاطرنشان کرد: فناوری های سلامت و مهارت های بالینی پزشکان ایرانی در سطح بسیار بالایی است به طوری که در بسیاری از رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی به عنوان مرجع در سطح منطقه مطرح هستند به طوریکه بر اساس آخرین طبقه بندی اسکوپوس رتبه ایران در پزشکی چهار پله بالاتر از کشور ترکیه است.

نیلفروش زاده همچنین بیان کرد: در حوزه های جراحی های تخصصی و فوق تخصصی، پیوند اعضاء و درمان بیماری های صعب العلاج برجسته ترین اساتید ایرانی را داریم به نحوی که بسیاری از بیماران منطقه برای درمان به ایران مراجعه می کنند.

مشاور معاون علمی و فناوری‌ ریاست جمهوری در ادامه با اشاره به توان و مهارت بالینی پزشکان ایرانی یادآور شد: در این زمینه صاحب رتبه خوبی هستیم اما گاهی برخی پزشکان منطقه به دور از اخلاق حرفه ای و برای کسب درآمدهای نامتعارف، عوامفریبی را به جای کار علمی انتخاب می کنند که این کار از سوی تمام گروه‌های علمی محکوم شده است.

***درمان دیابت با جراحی فریبی بیش نیست

درعین حال رییس انجمن دیابت ایران گفت: دیابت به ویژه نوع یک آن بر اساس دانش علمی و پزشکی روز جهان درمان قطعی ندارد و تبلیغاتی که در آن ادعا می شود می توان با جراحی این بیماری را درمان کرد، فریبی بیش نیست.

دکتر اسدالله رجب اظهار کرد: دیابت نوع یک که جنبه ژنتیکی و ارثی دارد قابل پیشگیری و درمان نیست اما می توان از بروز دیابت نوع 2 با پیروی از رژیم غذایی مناسب، ورزش کردن و دوری از استرس های روزمره پیشگیری و در صورت ابتلا آن را کنترل کرد.

به تازگی در برخی شبکه های ماهواره ای تبلیغاتی مبنی بر درمان قطعی بیماری دیابت با انجام جراحی پخش می شود که در آن تلاش می شود، بیماران از سراسر دنیا به کشور ترکیه که این نوع جراحی در آن صورت می گیرد، جذب شوند.

وی با بیان اینکه تبلیغات فریبنده برخی رسانه ها در مورد درمان دیابت نوع دو است، افزود: افرادی که میزان شاخص توده بدنی (BMI) (وزن به کیلوگرم تقسیم بر قد بر مبنای متر به توان دو) آنها بالای 40 است به گونه ای که چاقی سبب بروز بیماری دیابت در آنها شده است و راه حل غیرجراحی برای کاهش وزن و رفع چاقی آنها وجود ندارد، می توان با جراحی و برداشت چربی های زاید به درمان دیابت آنها کمک کرد اما نمی توان بیماری آنها را به طور کامل درمان کرد.

رجب ادامه داد:ازنظر انجمن ها و مراکز فعال در زمینه دیابت در سراسر دنیا، این گروه از بیماران برای رفع بیماری دیابت خود می توانند این جراحی را انجام دهند و منعی برای آنها وجود ندارد.

وی افزود: حتی در دیابتی هایی که علاوه بر چاقی عوامل دیگری در ابتلای آنها به این بیماری نقش داشته است، این جراحی می تواند به کاهش شدت بیماری آنها تا حدودی کمک کند اما نمی تواند آن را به طور قطع درمان کند.

رییس انجمن دیابت ایران اظهار کرد: بیمارانی که BMI کمتر از 40 دارند و می توان با روش های بی ضرر و بی هزینه مانند ورزش کردن، رژیم های غذایی مناسب و مدیریت استرس میزان وزن آنها را کاهش داد و میزان قندخون را کنترل کرد، دیگر نیازی به جراحی های پرهزینه و پرعارضه نیست و می توان به این طریق وضعیت بیماری آنها را بهبود بخشید.

رجب تاکید کرد: به طور کلی انجمن دیابت ایران و مراکز فعال دنیا در زمینه دیابت این روش را توصیه نمی کنند مگر اینکه چاقی فرد سبب بروز دیابت و مشکلات عدیده برای او شود.

وی گفت: این جراحی به جراحی متابولیسم معروف است که برای کاهش وزن و برطرف کردن چاقی استفاده می شود؛ جراحی هایی که در شبکه های ماهواره ای از آنها به عنوان درمان قطعی دیابت نام برده می شود نیز در واقع برای کاهش وزن و رفع چاقی مفرط است و درمان قطعی برای دیابت به شمار نمی رود.

رجب گفت: در این تبلیغات ادعا می شود که با این جراحی دیابت به طور قطع درمان می شود این درحالی است که چاقی مفرط برطرف و از این طریق به درمان دیابت کمک می شود.

وی با بیان اینکه حدود 80 درصد بیماران دیابتی در دوره ای از زندگی خود دچار اضافه وزن و چاقی بوده اند و به همین دلیل به دیابت مبتلا شده اند، افزود: با جراحی های متابولیسم می توان شدت بیماری برخی بیماران را کاهش و دیابتی هایی راکه علت دیابت آنها چاقی بوده است، درمان کرد.

رییس انجمن دیابت ایران اظهار کرد: در صورت نیاز به انجام دادن جراحی برای کاهش وزن و کمک به درمان دیابت این جراحی به بهترین روش در داخل کشور انجام می شود و نیازی به عزیمت بیماران به سایر کشورها برای انجام این عمل نیست.

***هشدار درباره درمان دیابت با عمل‌ جراحی

دراین خصوص نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر ضرورت شناسایی به موقع بیماری دیابت در کشور، گفت: شناسایی زودرس بیماری از مزایای اجرای طرح پزشک خانواده است که امیدواریم طی سال‌های آتی اجرایی شود.

عبدالرحمان رستمیان با هشدار نسبت به شیوع بیماری دیابت در کشور، افزود: بر اساس آمارها بیش از 5 میلیون نفر در کشور مبتلا به این بیماری هستند و نوع دوم این بیماری بیشتر جنبه ارثی دارد که اغلب مورد توجه است.

نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد:‌ بیماری دیابت به تدریج شناسایی می‌شود و بروز آن دارای علامت‌های خاصی است که ممکن است در فرد به وجود آید؛ هرچه زودتر افراد مبتلا به دیابت شناسایی شوند خطرات کمتری متوجه بیمار می‌شود.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه مهمترین عوارض بیماری دیابت نارسایی کلیه است، تصریح کرد: اگر این بیماری به موقع شناسایی، کنترل و درمان شود عوارض آن کمتر خواهد بود اما با توجه به اینکه در برخی موارد این بیماری به موقع شناسایی نمی‌شود با بروز عوارض بیماری متوجه ابتلای فرد به دیابت می‌شویم.

رستمیان با مثبت ارزیابی کردن درمان‌های موجود برای بیماری دیابت، یادآور شد: امروزه درمان‌های موجود برای بیماری دیابت می‌تواند قند را در سطح نرمالی نگه دارد از سویی دیگر درمان‌ها نیز روز به روز پیشرفت کرده و شرایط کنترل این بیماری را بهتر می‌کند.

وی درباره نقش مهم پزشک خانواده در شناسایی زودرس بیماری دیابت، افزود: یکی از اهداف مهم نظام ارجاع شناسایی به موقع بیماری است تا از این طریق خانواده را تحت نظر داشته باشد؛ این از مزایای پزشک خانواده است که امیدواریم طی سال‌های آتی اجرایی شود.

نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، با یادآوری برخی تبلیغات ماهواره‌ای مبنی بر درمان دیابت با عمل‌های جراحی، گفت: به هیچ عنوان چنین چیزی صحت ندارد و تنها هدررفت هزینه‌ها است، از سویی دیگر در سایت انجمن دیابت نیز به بی تاثیر بودن این اقدام کاملا اشاره شده است.