استعمارگر پیر که این روزها در حال تدارک برچیدن پایگاه‌ها و خروج نظامیان خود از افغانستان است به گفته محمود عباس تحلیلگر سیاسی برجسته کویتی از نقطه ضعف منطقه یعنی حکومت بحرین و اوضاع آشفته این جزیره استفاده کرده و بر آن است تا یک بار دیگر با ایجاد پایگاه نظامی دایمی در خلیج فارس، حضور و نقش آفرینی خود را در تحولات این منطقه با کمک برخی از حکومت های مرتجع عربی پر رنگ تر کند.

دولت انگلیس و حکومت بحرین در حاشیه اجلاس امنیتی منامه قراردادی را امضا کردند که بر اساس آن یک پایگاه لجستیکی برای حمایت و پشتیبانی از نیروی دریایی انگلیس در خلیج فارس، در بندر سلمان بحرین احداث خواهد شد.

روباه پیر در سال 1971 در پی فشار اعتراض ها و انقلاب های مردمی، هزینه سنگین حضور نظامی و عنوان قیمی برخی از کشورهای عرب منطقه و ورود پر رنگ قدرت نوظهور یعنی ایالات متحده آمریکا نیروهای خود را از خلیج فارس خارج کرد که در نتیجه آن سه جزیره ابوموسی و تنب های بزرگ و کوچک که در اشغال نظامیان انگلیس بود به تسلط دوباره ایران درآمد. جزایری که در نتیجه بیش از هفت دهه اشغالگری انگلیس امروز مورد ادعای واهی امارات است.

اکنون اما بازگشت انگلیس به خلیج فارس می تواند دلایل و انگیزه‌های بسیاری داشته باشد ولی بدون تردید کشورهایی چون بحرین بواسطه بحران سیاسی داخلی و کشورهایی چون امارات، عربستان سعودی و قطر که در سالهای اخیر در حوزه سیاست خارجی و تحولات منطقه با سیاست های آمریکا دچار مشکل و اختلاف بوده‌اند از بازگشت انگلیس و نقش آفرینی این بازیگر پرسابقه و پرتجربه و به نوعی بنیانگذار ژئوپولتیک کنونی کشورهای عرب این منطقه استقبال می‌کنند. این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان سیاست چرخش توجه و تمرکز آمریکا از خاورمیانه به آسیای دور نیز زمین‌بازی را برای روباه پیر در خلیج فارس بازتر کرده‌است.

  جنگ قدرت و انرژی در خلیج فارس

مصطفی عباس تحلیلگر مسایل جهان عرب اهل کویت در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به شرایط زمانی امضای این توافقنامه بین حکومت بحرین و دولت انگلیس گفت: کنترل اوضاع در بحرین از دست حکومت خارج شده و رژیم آل خلیفه احساس می‌کند اگر مورد حمایت خارجی قرار نگیرد ناگزیر خواهد بود به مطالبات مردمی پاسخ دهد و انقلاب مردمی در بحرین به پیروزی خواهد رسید. وی افزود: انتخابات فرمایشی هم در بحرین نتوانست شرایط را تغییردهد و تحریم انتخابات از سوی احزاب و جریانهای معارض و مردم برنامه رژیم آل خلیفه را ناکام گذاشت. مصطفی عباس همچنین با اشاره به تشدید اختلاف نظرها میان لندن و منامه در پی اوضاع سیاسی و سرکوب‌ها در این کشور از جمله لغو مصونیت دیپلماتیک فرزند پادشاه بحرین و همچنین اپوزسیون قدرتمند بحرینی‌ها در انگلیس خاطرنشان کرد: رژیم آل خلیفه می داند اگر لندن از آنها ناراضی باشد برایشان گران تمام خواهد شد زیرا ممکن است انگلستان با اپوزسیون بحرینی و تحولات در بحرین به سمت دیگری حرکت کند.

این تحلیلگر مسایل منطقه اظهارداشت: انگلیس در حقیقت از نقطه ضعف منطقه که بحران در بحرین است استفاده کرده و فهرست بلند بالایی از مطالبات را برای اعراب ارایه داده است تا در مقابل از این حکومت ها حمایت کند. وی با اشاره به برنامه فرانسه برای ایجاد پایگاه نظامی در امارات و همچنین ایجاد پایگاه نظامی جدید آمریکا در قطر گفت: قدرتهای جهانی وارد نوعی رقابت جدید در منطقه خلیج فارس شده‌اند و بحران‌های مختلف در منطقه خاورمیانه، خلیج فارس و جهان عرب که کشورها را به خود سرگرم کرده فرصت را برای تقسیم بندی جدید قدرت و منطقه برای آنها فراهم کرده است.

مصطفی عباس عامل محرک سوم برای رجوع نظامی انگلیس به خلیج فارس را مساله انرژی بویژه منابع گاز منطقه دانست و افزود: آمریکا دیگر به منطقه خلیج‌فارس از منظر انرژی به چشم یک موقعیت خاص نمی‌نگرد زیرا آمریکا بعنوان یک تولید کننده نفت و گاز چندان وابسته به این منطقه نیست و رویکردهای اقتصادی و تجاری‌اش به خاور دور متمایل شده است. اما برای کشورهای اروپایی خاورمیانه حرف اول را در تامین انرژی می زند و آینده انرژی جهان در صنعت گاز است.

این تحلیلگر کویتی نزدیک شدن و تقویت احتمال توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران و برداشته شدن محدودیت‌های قابل توسعه ایران در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی را عامل دیگری برای این اتفاق دانست و گفت: بسط نفوذ ایران در منطقه بعنوان یک قدرت موثر و نگرانی انگلیسی‌ها از غلبه نظامی ایران بر خلیج فارس از یک سو و تسلط حوثی ها بر باب المندب، لندن را وا داشته تا پس از 43 سال به خلیج فارس باز گردند.

  پایگاه جدید برای مدیریت نیروها

صباح زنگه دیگر کارشناس مسایل منطقه نیز با اشاره به عوامل خروج نظامی انگلیس از خلیج فارس در دهه 70 میلادی از جمله هزینه های سنگین حضور نظامی، قیام ها و اعتراضات روز افزون مردمی و ورود ابرقدرتی بنام آمریکا که سهم خواهی می کرد به خبرنگار ما گفت: اکنون اما قیام مردمی در بحرین و ناتوانی حکومت های عرب در پاسخگویی به مطالبات مردم و دموکراسی خواهی و وجود نوعی از تلاش آمریکا برای کاستن از هزینه های خود در خاورمیانه و تمرکز بر حوزه دیگری از منافع اقتصادی بزرگتر در شرق آسیا و احتمال بروز نوعی خلا قدرت خارجی، دولت انگلیس در تلاش است عقربه های ساعت را به عقب بازگرداند.

مشاور سابق وزیر خارجه خاطرنشان کرد: انگلیس تصور می کند در شرایط موجود تنها از نزدیک می‌تواند اوضاع منطقه و تحولات کشورهای عربی را مدیریت کند و نباید فراموش کرد که انگلیس به لحاظ تاریخی حاکم مطلق و قیم بحرین و بوجود آورنده کشورهای عرب در قواره امروزی بوده اما بازگشت نظامی انگلیس در مقطع کنونی قطعا بازتابها و تاثیراتی بر جای خواهد گذاشت که بسیاری از آنها غیر‌قابل پیش بینی است لذا به نظر می‌رسد کارکرد این حضور نظامی تنها حمایت از حکومت‌های عرب البته با هزینه خود آنها خواهد بود.

  رویای استعمار کهنه

دکتر حشمت ا... فلاحت پیشه نیز  با تاکید و یادآوری این نکته که خطوط گسل اختلاف در خاورمیانه را انگلیسی ها ترسیم کرده و باقی گذاشته اند به خبرنگار ما گفت: آنها هر از گاهی از این خطوط گسل استفاده می‌کنند تا تاثیر و نقش خود را بروز دهند و از فتنه‌ها و چالش‌ها در منطقه از شبه قاره هند تا شمال آفریقا برای بازگشت استفاده کنند.

عضو سابق کمیسیون سیاست خارجی مجلس با اشاره به اینکه شکل گیری بحرین و جدا شدن آن از ایران از آغاز یک توطئه انگلیسی بود گفت: اکنون که مردم بحرین دموکراسی و استقلال می‌خواهند، انگلیسی‌ها احساس خطر می‌کنند و نمی‌خواهند این پایگاه را از دست دهند لذا این رخداد یک ریشه تاریخی دارد.

وی با اشاره به خروج نیروهای انگلیسی از افغانستان خاطرنشان کرد: بزرگترین لابراتوارهای تولید مواد مخدر صنعتی در افغانستان متعلق به انگلیس است، گروههای تروریستی در منطقه ارتباطات ویژه و مستقیمی با سازمان اطلاعات این کشور دارند و بحرین در شرایط موجود بهترین پایگاه برای انتقال مرکز مدیریت این نیروها و فعالیت‌ها است.

این کارشناس مسایل منطقه درباره چشم انداز تاثیرات این حضور نظامی اظهار داشت: این نوع حضور نظامی و ارتباطات با آن دسته از نظام‌های سیاسی که دچار ضعف مشروعیت هستند خاص قرون 18 و 19 میلادی است و امروز دیگر جواب نمی دهد،  لذا تجدید حضور کهنه انگلیسی‌ها در منطقه ای که با بیداری اسلامی مواجه شده با واکنش های جدی روبرو خواهد شد و نمی‌تواند کارکردهای گذشته را برای استعمارگر پیر داشته باشد.