و از آنجا که قبل از پیروزی انقلاب، کانونی برای حضور مخالفان نظام جمهوری اسلامی ایران محسوب میشد به فرمان بنیانگذار انقلاب، بنا شد که دانشگاه‌ها به سمت اسلامیسازی، هدایت شوند. به دلیل پاکسازی دانشگاه‌ها از عناصر غربزده و معاندین و مخالفان نظام، دانشگاه‌ها مدتی را در ناآرامی به سر بردند که منجر به تعطیلی موقت آنها شد.
با شکل گیری ستاد انقلاب فرهنگی، امام خمینی (ره) در فرمان خود وظایف این شورا را در چند بند چنین تعیین کرد؛ تربیت استاد و گزینش افراد شایسته برای تدریس در دانشگاه‌ها، گزینش دانشجو، اسلامی کردن جو دانشگاه‌ها و تغییر برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌ها، به صورتیکه محصول کار آنها در خدمت مردم قرار گیرد.
فرا رسیدن سالروز صدور فرمان انقلاب‌فرهنگی از جانب حضرت امام خمینی(ره) در دوم اردیبهشت 1359 بهانهای شد تا به این مناسبت درباره چند و چون فعالیت شورای عالی انقلاب فرهنگی با دکتر «مهدی گلشنی» از اعضای این شورا و چهره شناختهشده علمی و دانشگاهی، به نقد عملکرد یکی از مهمترین نهادهای فرهنگی کشور یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی بپردازیم . مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
آقای دکتر گلشنی! اهداف انقلاب فرهنگی چه بود؟
- در اوایل سال 1359 در پی نابسامانیهای بوجود آمده توسط گروهکهای ضد انقلاب، دانشگاه‌ها تعطیل و ستاد انقلاب فرهنگی به فرمان امام خمینی (قدس سره) تشکیل شد. وظیفۀ این ستاد برنامهریزی همهجانبه برای دانشگاه‌ها، هم از لحاظ علمی و هم از لحاظ فرهنگی بود. کار برنامهریزی دروس به شورای عالی برنامهریزی که زیر نظر ستاد انقلاب فرهنگی و با ریاست وزیر علوم کار میکرد واگذار شد. این شورا بیشتر به مسایل فرهنگی میپرداخت.
درسالهای پیروزی انقلاب، شورای عالی انقلاب فرهنگی چقدر به این اهداف نزدیک شده است؟
- تردیدی نیست که شورا خدمات زیادی انجام داده اما بهنظر من این خدمات در حد ظرفیت افراد شورا و اختیارات آن نبوده و این بیشتر بخاطر رصد نکردن میزان عملیاتی شدن مصوبات شورا و نیازهای روز بوده است.
به نظر شما ساختار و محتوای نظام آموزش عالی کشور در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی براساس انتظارات، اصلاح و بازسازی شد؟
- تا حدی بله ولی همانطور که عرض کردم به دلیل ضعف نظارت شورا بر مصوبات آن نتایج در حد انتظارات نبوده است.
نقش دانشگاه‌ها را در برآوردن توقعاتی که از انقلاب فرهنگی پس از پیروزی انقلاب میرفت، چگونه ارزیابی میکنید؟
- به نظر من غالب دانشگاه‌ها در اجرای مصوبات شورا خیلی موفق نبودهاند و این بیشتر بخاطر دقت نکردن در انتخاب مدیریت دانشگاه‌ها بوده است که گاهی به مصوبات شورا خیلی اعتقاد نداشتند.
روند کنونی نظام آموزش عالی را چطور میبینید؟
- بنده از روند فعلی آموزش عالی اصلاً راضی نیستم. در حقیقت کیفیت در سالهای اخیر در دانشگاه‌ها پایین آمده است. همچنین شاخصهای ارزیابی هیات علمی را درست نمیدانیم. پرورش و فرهنگ در دانشگاه‌ها عمدتاً به فراموشی سپرده شده و بیاخلاقی در سطوح مختلف در دانشگاه‌ها فزونی یافته است. رفع نیازهای کشور و قدمگذاری در راستای نوآوری در علم هدف اولیۀ دانشگاه‌ها و دانشآموختگان نیست. ضمن اینکه توجه دولتها به آموزش عالی در دهه های اخیر در حد مطلوب نبوده است.
با توجه به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی، ناظر بر تایید یا تغییر در سیاستهای حوزه آموزش عالی کشور است، نقش این شورا را دراینباره چطور ارزیابی میکنید؟
- متاسفانه نقش نظارت شورا بر مصوبات آن در حد مطلوب نبوده است. همچنین شورا بر جریاناتی که در سالهای اخیر و در وزارت علوم گذشته، بهویژه در مورد پذیرش دانشجو در سطح تحصیلات تکمیلی، کمتر واکنش جدی از خود نشان داده است.
چه پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد این مجموعه دارید؟
- به نظر من شورا باید مرتباً از طریق تماس با نخبگان دانشگاهی از وضعیت علمی و اخلاقی دانشگاه‌ها اطلاع حاصل کند و با نظارت بیشتر بر جریاناتی که در دانشگاه‌ها میگذرد و مشورت با نخبگان طرحهای لازم را برای مطرح شدن در شورا آماده سازد. همچنین توجه خود را بیشتر معطوف مسایل کلیدی کند و مسایل درجه دوم را به شوراهای دیگر بسپارد. ضمن اینکه نظارت خود بر مصوبات شورا را بسیار بیشتر کند.
از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، سپاسگزارم.
نظر شما