این گروه که بنیانگذار آن «طاهر یولداشو» از اتباع جمهوری ازبکستان است، در شمار وفادارترین متحدان القاعده محسوب میشود. بسیاری از پیچیدهترین عملیاتهای تروریستی که در پاکستان توسط القاعده به بار نشسته است توسط این گروه سازماندهی شده و حمله حیرتآور تروریستها به یک پایگاه نیروی دریایی پاکستان در بندر کراچی و نیز حمله به فرودگاههای «کویته» و «کراچی» از آن جملهاند.
جنبش اسلامی ازبکستان در سال 1998 توسط «طاهر یولداشو» و « جمعه بای نمنگانی» بنیان گذاشته شد و به سرعت در منطقه آسیای میانه گسترش یافت. بسیاری بر این باورند که دسترسی به منابع کلان مالی به واسطه قاچاق مواد مخدر از افغانستان به روسیه سبب شده تا این گروه تشکیلات بسیار سازمان یافته و گستردهای داشته باشد. به نظر میرسد، نقش ایجاد ناامنی در آسیای مرکزی به این گروه افراطی واگذار شده است. در بیش از دو دهه تمام جنگجویانی که از کشورهای ازبکستان، تاجیکستان. ترکمنستان، قرقیزستان، قزاقستان، چین و حتی بخشهایی از روسیه به القاعده میپیوندند، وارد جنبش اسلامی ازبکستان میشوند. پس از طالبان، اکنون مدتهاست این جنبش با داعش بیعت کرده است.
آسیای مرکزی برای بسیاری از قدرتهای فرامنطقهای، به عنوان محدودهای بسیاری مهم و سوقالجیشی در جهان به شمار میآید، بنابراین برای آن خوابهای خطرناکی دیدهاند. همجواری جمهوریهای این منطقه از یک سو با روسیه و از سوی دیگر با ایران و منطقه بحران زده «اویغورنشین» چین بیشتر آن را به یک منطقه هدف برای بسیاری از قدرتها تبدیل میکند. در آغاز و با شدت یافتن آشوبها در شمال افغانستان و رسیدن داعش و دیگر گروهکهای تروریستی به مرز جمهوریهای آسیای مرکزی، بسیاری بر آن بودند که آمریکا به طور حساب شده این بازی را برای ورود به حیات خلوت کرملین سامان داده است، اما اکنون به نظر میرسد ماجرا وسیع و پیچیدهتر از مقابله آنها با روسهاست و مهمتر آنکه تنها بازیگر منطقه آمریکاییها نیستند، بلکه دیگر قدرتهای منطقهای نیز با تربیت نیروهای وفادار به خود در این جمهوریها حضوری فعال دارند.
نظر شما