تحرک‌هاي جسته و گريخته‌اي که در هفته کتاب انجام شد، مثل حضور مردم در کتابفروشي‌ها و خريد کتاب ، نشان مي‌دهد، کوچک‌ترين محرکي که موجب جان بخشيدن به فضاي مرده کتاب‌خواني در کشور مي‌شود، حتما از سوي مردم مورد اقبال قرار مي‌گيرد. پس اگر پس از رکود چندساله اخير دستگاه‌ها و نهادهاي مرتبط فرهنگي برنامه‌اي هدفمند و البته مخاطب پسند داشته باشند به نتايج خوبي در زمينه آشتي مخاطب با کتاب که بزرگ‌ترين مسأله امروز جامعه فرهنگي ماست، خواهند رسيد.
روند تأمين کتاب کتابخانه‌ها تغيير مي‌کند
چندي پيش در خبرها اعلام شده بود، روند تأمين كتاب كتابخانه‌هاي عمومي كشور تغيير خواهد کرد و از اين پس اين کار با نظر کتابداران انجام خواهد شد. پيش از اين ارسال کتاب به کتابخانه‌ها با نظر کارشناسي نهاد و به صورت متمرکز صورت مي‌گرفت، اما در سال جديد اداره کل منابع نهاد کتابخانه‌ها به اين نتيجه رسيده است، دليلي که بعضي اعضا از کتابخانه‌ها استقبال نمي‌کنند اين است که کتاب‌هاي مورد نياز آن‌ها در کتابخانه نيست، به همين منظور نظر کتابداران در زمينه تأمين منابع کتابخانه‌ها در نظر گرفته شد تا با توجه به نيازهاي منطقه‌اي هر کتابخانه، کتاب تهيه شود. به گفته عليرضا مختارپور، دبيركل نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور، نياز به مطالعه و سليقه کتاب‌خواني در هر منطقه و هر بخشي از شهر متفاوت است، مثلا در منطقه‌اي که اعضاي کتابخوانش خانم‌هاي خانه دار هستند، طبيعي است که از کتاب‌هاي فوق تخصصي پزشکي، هنر و يا مهندسي، استقبال نمي‌شود و يا در مناطقي که تعداد اعضاي دانش آموزان، دانشجوها و يا طلبه بيشتر است، نيازهاي مطالعاتي هم متفاوت است. به اين ترتيب با در نظر گرفتن همه مسايل حتي تناسبات مذهبي و بومي‌هر منطقه بنايي گذاشته شد تا نظر کتابداران را در تأمين منابع کتابخانه‌ها در خصوص مجلات و کتاب‌ها در نظر گرفته شود.
البته به گفته دبيركل نهاد کتابخانه‌ها، اين نهاد به صورت متمرکز هم خريداري کتاب را انجام خواهد داد، براي مثال فرهنگ‌هاي جديدي که منتشر مي‌شود براي کتابخانه‌هاي مرجع خريداري خواهد شد.
آموزش و به روز شدن کتابدارها
اما اينجا يک پرسش مطرح مي‌شود که نهاد کتابخانه‌ها با توجه به اينکه نظر کتابدارها را در تامين منابع کتابخانه‌ها در نظر گرفته است، براي بالا بردن سطح آگاهي اين قشر در خصوص کتاب و نياز سنجي امروز مخاطبان چه کرده است؟ عليرضا مختارپور پاسخ مي‌دهد: آموزش کتابدارها و به روز کردن و بالابردن آگاهي اين قشر جزو اولويت‌هاي نهاد کتابخانه‌هاست که براي رسيدن به اين منظور برنامه‌هايي مثل آموزش و مشاوره کتابداران در نظر گرفته شده است.
وي آشنايي با روش‌هاي جديد کتابداري، آموزش خواندن و سبک شناسي کتاب‌ها را از جمله سرفصل‌هاي اين دوره‌هاي آموزشي نام مي‌برد و مي‌گويد: مدرسه اينترنتي «خواندن» برنامه ديگري است که براي بالا بردن سطح آگاهي کتابداران انجام شده است. بر اين اساس کتابداران به صورت مجازي وارد اين مدرسه مي‌شوند و واحدهاي درسي را مي‌گذرانند تا با آخرين يافته‌هاي مسايل مربوط به خواندن، مطالعه، ترويج کتاب‌خواني و شناخت کتاب‌ها آشنا شوند. از اين پس کتابدارها مي‌توانند راجع به همه کتاب‌هاي موجود در قفسه‌هاي کتاب اطلاعاتي به اعضا و مراجعه کنندگان بدهند. دبيركل نهاد کتابخانه‌ها توضيح مي‌دهد: براي اينکه کتابداران به اين سطح آگاهي و آمادگي برسند، جزوه‌هايي به نام «نورسيده‌ها» تدارک ديده شده که در اين جزوه‌ها کتاب‌ها به صورت مختصر براي کتابدار معرفي مي‌شود، چون نمي‌توان از کتابدار توقع داشت همه کتاب‌هاي موجود در قفسه‌ها را خوانده باشد.
مختارپور خبر خوش ديگري هم به ما مي‌دهد. او مي‌گويد: در دوره جديد بخش کودک و نوجوان از ساير بخش‌هاي کتابخانه جدا شده است که براي ارتقاي کتابداران اين بخش هم برنامه‌هاي ويژه‌اي نظير تدريس آقاي رحماندوست در نظر گرفته شده است. محصول اين تدريس به صورت لوح هاي فشرده در اختيار همه کتابداران گروه سني کودک و نوجوان کشور قرار مي‌گيرد.
مهارت ايجاد رغبت به کتاب
نشست کتاب‌خواني براي کتابدارها از ديگر برنامه‌هايي است که براي ارتقاي کتابداران انجام مي‌شود. به گفته مختارپور، در اين نشست‌ها از کتابدارها خواسته مي‌شود در
10 دقيقه آخرين کتابي را که خوانده‌اند، معرفي کنند و به اين صورت مهارت ايجاد رغبت به يک کتاب توسط کتابدار تقويت مي‌شود. دبيرکل نهاد کتابخانه‌ها معتقد است، اجراي اين طرح‌ها کمک مي‌کند فاصله جامعه با کتاب خواندن کم شود.
به گفته اين مسؤول، در دوره جديد صدور تعداد کارت عضويت براي او و همکارانش اهميتي ندارد و آنچه مهم است، تربيت اعضاي فعالي است که براي مطالعه و خواندن کتاب به کتابخانه‌ها مراجعه مي‌کنند و حتي به دنبال ارتقاي سلايق مطالعاتي شان هم هستند.
نظر شما