اقتصاد/ محمود مصدق: ایران در مصرف انرژی‌های اولیه اگر در جایگاه اول تا سوم پرمصرف ترین کشورهای جهان نباشد، اما به طور حتم جزو کشورهای با مصرف بالا به شمار می‌آید.

  دولتی ها  ۴۰ درصد انرژی را هدر می دهند

البته مصرف انرژی نفت، گاز طبیعی، زغال‌سنگ و انرژی برق آبی اگر بهینه و در راستای تولید باشد، امری قابل قبول است، در غیر این صورت نشان از هدر رفت این منابع ارزشمند و به تبع آن حیف و میل میلیاردها دلار از سرمایه‌های کشور دارد که با ابراز تأسف باید گفت، کشور ما مصداق بارز آن است و آن گونه که اظهارات رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی نشان می‌دهد، حجم هدر رفت انرژی در ایران 35 تا 40 درصد است .
به طور قطع در کنار بخش‌های صنعت و خانگی دستگاه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسه‌های دولتی و نیمه دولتی با دارا بودن چند میلیون نیروی اداری و خدماتی، سهم بسیار زیادی در بالا رفتن نمودار سینوسی اتلاف انرژی در کشور دارند .
مهندس آرش نجفی، رئیس انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی در ارزیابی اش از وضعیت هدر رفت انرژی در دستگاه‌ها و مؤسسه‌های دولتی و نیمه دولتی به قدس می‌گوید: هدر رفت انرژی در دوایر دولتی تفاوتی با بخش‌های دیگر مثل صنعت و خانگی ندارد و در واقع طبق برآوردهای قبلی یعنی در زمانی که نفت بشکه‌ای 100 دلار بود، مصرف انرژی کل کشور حدود 110 تا 115 میلیارد دلار بوده که به طور قطع 35 تا 40 درصد آن هدر می‌رفت، یعنی سالی 40 میلیارد دلار. اما حالا که قیمت نفت پایین آمده، شاید از لحاظ دلاری مجموع مبلغ مصرف انرژی کاهش یافته باشد، اما از نظر حجمی با گذشته فرقی نکرده است. به عنوان مثال بهترین بهره‌وری که در صنعت برق داریم 38 درصد است که باز این رقم در شبکه توزیع تا 10 درصد افت می‌کند، یعنی آنچه دست مردم می‌رسد به 22 درصد هم نمی‌رسد.
برخی از کارشناسان و مدیران حوزه انرژی علاوه بر نبود سرمایه گذاری کافی و استفاده از فناوری‌های نوین در دوایر دولتی و نیمه دولتی، فرهنگ مصرفی را ریشه مصرف بالای انرژی در زیر مجموعه دولت می‌دانند و معتقدند، این موضوع به مرور زمان به یک بدرفتاری مزمن تبدیل شده که به تک تک افراد و تشکیلات رسوخ کرده است .
نجفی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران چنین نگاهی دارد و می‌گوید: برای بهینه سازی مصرف انرژی سرمایه گذاری نکردیم. علاوه بر این به دلیل نبود دستورالعمل‌های لازم و نبود حساسیت و سختگیری از سوی مدیران سازمان‌ها و مؤسسه‌های دولتی، مصرف بی‌رویه انرژی  در بین کارکنان دولتی نهادینه شده است .

 عدم رعایت دستگاه‌های دولتی
حسین نجابت، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز علاوه بر فرهنگ مصرفی و ضعف در فناوری، انگشت روی ناتوانی وزارت نیرو و نفت در برخورد با سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی می‌گذارد و می‌گوید: اگرچه ما در حوزه فرهنگ مصرف و فناوری مشکل جدی داریم، به طوری که هنوز بخاری‌هایی در کشور استفاده می‌کنیم که فاقد تایمر و کاربرات خوب هستند و بهره وری آن‌ها بسیار کم است، اما بیشترین دلیلی که موجب شده تا مدیران دستگاه‌های دولتی و نهادها هیچ کنترلی بر مصرف انرژی نداشته باشند، آن است که آنها احساس می‌کنند وزارتخانه‌های مربوطه امکان و قدرت قطع آب، برق و گاز آن‌ها را ندارند.
موضوعی که البته واقعیت دارد.
از این رو آن‌ها نهایت سوء استفاده را می‌کنند، به طوری که نه تنها صورت حساب انرژی مصرفی خود را پرداخت نمی‌کنند، بلکه بی رحمانه از انرژی‌های اولیه استفاده می‌کنند. مثلاً حتی در مجلس شورای اسلامی می‌بینیم که گاهی اتاق‌ها آن قدر گرم می‌شود که برای کاهش درجه حرارت آن پنجره‌ها را باز می‌کنند.
وی با ابراز تأسف از بالا بودن هدر رفت انرژی در کشور، درباره برآورد هزینه اتلاف انرژی در دستگاه‌های دولتی، می‌گوید: گزارش و یا تحقیقی که به صورت علمی به این موضوع پرداخته باشد، ندیدم.

  اختصاص یک درصدی
با این همه و با توجه به اقدام‌هایی که از سوی دولت یازدهم انجام شده، امیدواری‌ها را برای کاهش مصرف و هدر رفت انرژی افزایش داده است.
نجفی، رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی در این باره می‌گوید: طی یک دو سال اخیر دولت نیم نگاهی به این حوزه کرده است .یعنی بر خلاف گذشته که بهینه سازی مصرف انرژی فقط در حد شعار بود، اخیرا به واسطه مصوبات دولت تدبیر و امید، پیگیری‌ها برای بهینه سازی مصرف انرژی بیشتر شده است.
وی در همین زمینه با اشاره به اختصاص یک درصد بودجه جاری سال 94 به بحث بهینه سازی مصرف انرژی و کاهش انتشار کربن می‌افزاید: البته این بودجه در عمل به جز در سازمان زمین و مسکن که بشدت پیگیر بهینه سازی مصرف انرژی بود، به این موضوع اختصاص نیافت، چرا که دستگاه‌ها با کمبود بودجه مواجه شدند و از این بخش زدند. با این وجود، این طرح ما را به آینده امیدوار کرده است.
وی در خاتمه با اشاره به ضرورت برگزاری دوره‌های آموزش شیوه‌های رفتاری برای همه نیروهای دولتی می‌گوید: برای کاهش مصرف انرژی در دوایر دولتی باید روی هوشمند سازی ساختمان‌ها، اصلاح ساختار موتورخانه ادارات و شرکت‌ها و تغییر ساختار روشنایی برنامه ریزی و سرمایه گذاری کنیم.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.