اگر فکر می‌کنید در یک چهارراه و یا بزرگراه این تعارف‌ها از سوی رانندگان نسبت به یکدیگر رد و بدل می‌شود، سخت در اشتباهید! چون این تعارف‌ها برای ورود به سالن پذیرایی در یک مهمانی معمولی است، اما در رانندگی و راه دادن به خودروهای دیگر، فرهنگ دیگری حاکم است که باید به آن گفت فرهنگ بزن دررو!
نهادینه شدن فرهنگ بزن دررو
دکتر حبیب هورمزد، روان‌شناس و مشاور خانواده می‌گوید: در کشور ما به دلیل نبود آموزش‌های اصولی در فرآیند آموزش رانندگی و حاکم نبودن اخلاق در هدایت خودرو‌ها، فرهنگ بزن دررو نهادینه شده است و باید در این زمینه کار آموزشی کرد.
وی می‌افزاید: هموطنان ما در بحث تعارف کردن، معروف به زیاده‌روی هستند تا جایی که این موضوع حتی به دستمایه طنز و شوخی دیگر ملت‌ها نیز تبدیل شده است و دو یا چند نفر هنگام رسیدن به ورودی یک مکان عمومی آنقدر به هم تعارف می‌کنند که کار به جاهای باریک می‌کشد!
اما اغلب همین افراد وقتی پشت فرمان هستند، انتظار دارند که همه گوش به فرمان آن‌ها باشند. این‌گونه راننده‌ها برای زود‌تر داخل شدن به معابر، نسبت به دیگر راننده‌های مسیر بی‌رحمانه رفتار می‌کنند و جلوی خودروی آن‌ها به داخل یک خیابان فرعی می‌پیچند و در برخی موارد ممکن است، کار به حرف‌های نامتعارف ضدفرهنگی و یا درگیری فیزیکی و زد و خورد با قفل فرمان هم بینجامد.
فرهنگ رانندگی از مهد کودک
این روان‌شناس خانواده با بیان اینکه نیاز به عزم ملی برای آموزش فرهنگ ترافیک داریم، می‌گوید: برای رسیدن به فرهنگ صحیح رانندگی باید از زمان دبستان و حتی مهد کودک به بچه‌ها فرهنگ تعامل و دیدن دیگران و این نکته را حقوق فردی در گرو رعایت حقوق اجتماعی دیگران معنا می‌شود، آموزش دهیم.
به گفته دکتر هورمزد، در این حوزه باید پیش نیاز‌ها مورد بررسی نهادهای آموزش عمومی قرار گیرند، ولی این‌گونه نیست. زیرا هم اکنون درحالی که فرآیند رانندگی در کلانشهر‌ها به دلیل نیاز به تعامل با دیگر رانندگان، از اهمیت بیشتری برخوردار است، اما در این باره کسی به فکر دیدن حقوق دیگر راننده‌ها نیست و هدایت خودرو خود به هر قیمتی شده مدنظر رانندگان است.
در شرایط فعلی باید در راستای بهبود وضعیت حمل و نقل شهری، برنامه‌ریزی‌های دقیق تری در راستای ارتقای فرهنگ و اخلاق شهروندی صورت گیرد و رانندگان در محیط‌های آموزشی و تفریحی مانند سمینارهای اجتماعی با لزوم رعایت اخلاق شهروندی و بازتولید آن در بحث رعایت حقوق دیگران به صورت کاربردی و مؤثر آشنا شوند.
عکاسی از کشته‌ها و زخمی‌ها؟!
سرهنگ سجاد کهلبونی، کارشناس تصادفات دادگستری و نویسنده کتاب‌های ترافیکی نیز در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: به دلیل نبود زیرساخت‌های فرهنگی در زمان مواجه شدن با راهبندان‌های بزرگراه‌ها برخی راننده‌ها چنان پای صحنه‌ها به تماشا می‌ایستند که گویی به تماشای صحنه نمایش ایستاده‌اند غافل از اینکه کشته و زخمی شدن دیگران، عکس گرفتن ندارد.
وی می‌افزاید: آن‌ها به این مسأله نمی‌اندیشند که با هر توقف بیجا به دیر رسیدن مصدومان به بیمارستان دامن‌زده و باعث می‌شوند تا افراد مصدوم قربانی بی‌فرهنگی آنان شده و خانواده‌های بیشتری داغدار شوند و لازم است در این باره به وجدان خود مراجعه کنند.
این مسؤول انتظامی و کارشناس تصادفات همچنین می‌افزاید: بیش از ۵۰ درصد تصادف‌های درون شهری و حاشیه بزرگراه‌ها به دلیل توقف افراد در محدوده وقوع تصادف صورت می‌گیرد و این مسأله نشان دهنده نبود فرهنگ لازم در رانندگی و نگاه برخی رانندگان به «تصادف» به عنوان یک سرگرمی است که بسیار هشداردهنده است.
خسارت میلیونی برای دیدن صحنه تصادف
رادین میرحسینی، یکی از شاهدان یک صحنه تصادف زنجیره‌ای در یکی از بزرگراه‌ها با اشاره به حادثه‌ای که بتازگی شاهد آن بوده است، می‌گوید: در بزرگراه امام علی(ع) مشهد یک فاصله دو دقیقه‌ای را در 30 دقیقه و با مشکلات و اعصاب خردی فراوان طی کردم و پس از رسیدن به میدان متوجه شدم که رانندگان خودروهای عبوری برای دیدن صحنه یک تصادف زنجیره‌ای در زیرگذر پل، خودروهای خود را وسط بزرگراه رها کرده و خود به ترافیک طولانی دامن زده‌اند. به گفته میرحسینی، این تماشاگران بی‌مسؤولیت با اقدام ماجراجویانه و تجسس بیخودی و خاله زنکی خودشان راه ورود مأموران انتظامی و امدادرسان را بسته بودند و جان افراد مصدوم را هم به خطر انداخته بودند و از طرفی به دلیل اعتراض خودروهایی که دقایق طولانی در ترافیک گیر کرده بودند، داشت بین رانندگان درگیری به وجود می‌آمد. براستی آیا رها کردن خودرو درست وسط بزرگراه برای دیدن صحنه تصادف، کار درستی است و با چنین راننده‌ای چه باید کرد؟!
پیشگیری از خسارت تصادفات با مهربانی
علی ظرافتی یکی دیگر از شاهدان صحنه‌های تصادف شهری نیز خاطرنشان می‌کند: در صورت وجود فرهنگ ترافیکی و اخلاق رانندگی و آموزش دادن به رانندگان برای مهربانی و تعامل با دیگر خودرو‌ها بسیاری از خسارت‌های مالی و جانی قابل پیشگیری هستند. وی که در یکی از این نوع تصادف‌های شهری خسارت دیده، ولی به عنوان مقصر شناخته شده، می‌افزاید: در این تصادف اگر راننده‌ای که از مسیر اصلی و در عرض خودرو من حرکت می‌کرد، کمی آرامش داشت و به دیگر خودرو‌ها توجه کافی می‌کرد، هرگز شاهد این تصادف و خسارت خودرو و از کار افتادگی هر دو نفرمان نبودیم.
وی همچنین درباره کم توجهی برخی راننده‌های خودروهای عمومی به اتومبیل‌های شخصی می‌گوید: رانندگان برخی اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها همه سطح خیابان را متعلق به خودشان می‌دانند و حقوق دیگر رانندگان را رعایت نمی‌کنند و موجب تصادف می‌شوند.
کنترل خشم برای رانندگی ایمن
قاضی علیرضا سالاری کنگ، عضو شورای ترافیک که متخصص حل اختلاف‌های رانندگی است، به خبرنگار ما می‌گوید: بی‌حوصلگی و کاهش آستانه تحمل، مهم‌ترین عامل بروز بی‌اخلاقی‌ها در رانندگان ایرانی است و لازم است در این زمینه کلاسهای کنترل خشم برای رانندگی ایمن با همکاری پلیس راهور و دانشگاه‌ها برگزار شود.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر باید با افزایش جریمه‌های بازدارنده در این زمینه اعمال قدرت شود، چون بیشتر رانندگان خودروهای مدل بالای خارجی و گران قیمت در بزرگراه‌ها با نور بالا و سرعت بالای ۱2۰ کیلومتر، توان فنی اتومبیل خود را با قلدری به رخ رانندگان دیگر می‌کشند.
ترافیک خلافکاران در دادگاه‌ها
قاضی سالاری کنگ، با اشاره به پرونده‌های موجود در دادگاه‌ها درباره رانندگی با سرعت بالا و عدم رعایت حقوق دیگران می‌گوید: خودرو یک محدوده شخصی را برای راننده ایجاد نمی‌کند. هیچ کس حق ندارد با زیرپا گذاشتن مقررات، حقوق دیگران را زیر پا بگذارد و اخلاقیات را نادیده بگیرد. چنین کاری، خلاف اصول انسانی است و قانون نیز با آن برخورد می‌کند.
این جرم‌شناس و کارشناس قضایی و فنی تصادفات تصریح می‌کند: اگر مسأله فرهنگ شهروندی حل نشود و به حقوق یکدیگر احترام نگذاریم، هرگز نمی‌توانیم، ادعا کنیم که در مسیر پیشرفت و توسعه گام برداشته‌ایم. لازم است نهادهای آموزشی، رسانه ملی و نیز روزنامه‌ها در این زمینه برنامه‌ها و طرح‌های آموزشی و فرهنگی مستمری را در نظر بگیرند.
نظر شما