در واقع بعد از دو سال تداوم کاهش شدید قیمت طلای سیاه، حالا بهای نفت خام برنت دریای شمال به ٣٨ دلار و ٧٢ سنت، نفت خام دبلیو تی آی به ۳۵ دلار و ۹۵ سنت و نفت خام اوپک هم به ۳۱ دلار و ۶۱ سنت در هر بشکه رسیده است.
اما این اتفاق خوشایند که خیلی از کشورهای تولید و صادرکننده نفت بی‌صبرانه منتظر وقوع آن بوده‌اند، چگونه رقم خورده است؟ به عبارت بهتر چه عواملی سبب افزایش قیمت نفت در روزهای اخیر شده است؟
مایکل ترن، مدیر راهبرد انرژی در مؤسسه آمریکایی آربی‌سی کپیتال مارکتس در این باره به خبرگزاری رویترز می‌گوید: آمارهای مثبت اشتغال در آمریکا و همچنین برخی عوامل فنی و معاملاتی مثل استمرار کاهش شمار دکل‌های حفاری در این کشور برای یازدهمین هفته پیاپی سبب شد تا قیمت نفت در پایان هفته گذشته افزایش یابد. وی می‌افزاید: البته بازار هم به دنبال بهانه‌هایی برای افزایش قیمت نفت است.
توافق احتمالی اوپک
جلیل جعفری عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی هم اگرچه کاهش استخراج نفت غیرمتعارف و رشد اقتصادی کشورهای بزرگ دنیا مثل آمریکا و چین را درافزایش قیمت نفت مهم ارزیابی می‌کند، اما در این میان نقش اوپک را نادیده نمی‌گیرد و می‌گوید: احتمال توافق کشورهای عضو اوپک در ماه مارس جهت تثبیت میزان تولید نفتشان سبب شده تا در آخرین روز هفته گذشته قیمت روند افزایشی پیدا کند.
حال با مشخص شدن عوامل افزایش قیمت نفت در چند روز گذشته، پرسش اساسی این است که آیا این روند موقتی است یا برعکس این روند افزایشی تا رسیدن به یک قیمت معقول همچنان ادامه خواهد داشت؟
جلیلی عضو کمیسیون انرژی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: قیمت نفت زیر ۳۵ دلار توجیه اقتصادی ندارد. یعنی تولید با این وضعیت برای کشورهای تولید کننده ضرر است. لذا اگر اقتصاد دنیا بویژه کشورهای بزرگ، رشد مناسب داشته باشند و از سوی دیگر کاهش ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت آمریکا همچنان ادامه یابد و اعضای اوپک هم به صورت واقعی میزان نفت تولید خود را ثابت نگه دارند، در این صورت شاهد ادامه افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی تا سقف ۵۰ دلار خواهیم بود.
تا رسیدن به نقطه تعادل قیمت نفت افزایش می‌یابد
رضا پاکدامن یک کار‌شناس نفتی نیز ادامه افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی را پیش بینی می‌کند و می‌گوید: جهش و سقوط قیمت نفت طی چند سال گذشته غیر منطقی بوده، به همین دلیل بازارعرضه و تقاضا به آرامی به سوی تعادل پیش می‌رود. از این رو تا رسیدن به این نقطه قیمت نفت روند افزایشی خواهد داشت.
وی در همین زمینه ادامه می دهد: البته موضع گیری‌ها و سیاست‌های اعضای اوپک بویژه عربستان و روسیه در ادامه افزایش قیمت نفت نقش بسیار زیادی دارد. اگر اعضای اوپک سقف تولید نفتشان را ثابت نگه دارند، یعنی اگر تقاضا برای نفت بالا رفت، اما آن‌ها تولیدشان را افزایش ندهند، افزایش قیمت نفت همچنان ادامه می‌یابد.
وی همچنین کاهش استخراج نفت از سوی برخی از شرکت‌های بزرگ نفتی را درادامه روند افزایشی قیمت نفت موثر می‌داند و می‌گوید: نکته مهم دیگر میزان موجودی انبار‌هاست. یعنی شاید برخی از کشور‌ها ادعا کنند که تولیدشان را کاهش می‌دهند، اما آمار نفت موجودی در انبار آن‌ها چیز دیگری بگوید. به هرحال اگرذخیره نفت کاهش یابد، با توجه به کاهش تولید۲۰۰ هزار بشکه‌ای کشور روسیه و ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت آمریکا، عرضه و تقاضای نفت متعادل شده و ما شاهد تداوم افزایش قیمت نفت خواهیم بود.
موقتی بودن افزایش قیمت
اما یک استاد دانشگاه که نخواست، نامش فاش شود، احتمال موقتی بودن افزایش قیمت نفت را ضعیف نمی‌داند و می‌گوید: در حال حاضر تقاضا برای خرید نفت از سوی آمریکا و چین به عنوان دو کشور بزرگ اقتصادی دنیا رو به کاهش است که این موضوع تا حدی پیش بینی یکی از کار‌شناسان معروف امور مالی دنیا مبنی بر رکود اقتصادی کشورهای یاد شده را برای سال آتی، تأیید می‌کند.
بنابراین در صورت وقوع چنین اتفاقی برخلاف پیش بینی‌ها تقاضا برای افزایش خرید نفت از یک میلیون و سیصد هزار بشکه به ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد و در این حالت کاهش ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت آمریکا کفاف نمی‌کند. ضمن اینکه هم اکنون انبار‌ها پر از نفت شده است. بنابراین خیلی نمی‌توان با اطمینان از ادامه افزایش قیمت نفت سخن گفت، بلکه باید یک ماه منتظر بود و دید چه پیش می‌آید.
خلاصه کلام اینکه برخلاف شکستن طلسم سقوط قیمت نفت در روزهای اخیر و افزایش ناچیز آن در بازارهای جهانی، اما شاخص‌ها همچنان نگران کننده هستند و خیلی نمی‌توان به ادامه افزایش قیمت‌ها امیدوار بود.
نظر شما