فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر این که؛ "ما امروز در مقابل یك فشار جهانی قرار داریم. دشمنی وجود دارد در دنیا كه می خواهد با فشار اقتصاد ی و با تحریم، سلطه ‌‌یا اهریمنی خودش را برگرداند به این كشور. ما باید یك اقتصاد مقاومتی واقعی در كشور به وجود بیاوریم" در شرایط امروز اقتصادی کشور به عنوان یک راهکار کلان ارائه گردیده است. در واقع طی سال های اخیر عرصه اقتصاد کشور شاهد مواجهه با گفتمانی جدید در حوزه اقتصادی با عنوان "اقتصاد مقاومتی" است. اكنون اقتصاد کشورمان از فضای جهانی هم تأثیر می‌پذیرد و هم بخاطر قدرتی که در حوزه های مختلف علمی، سیاسی و انرژی(خصوصاً نفت) به دست آورده و یا از قبل داشته است بر آن اثر می گذارد. با توسعه تحریم اقتصادی علیه ایران (که به بهانه ی واهی موضوع هسته ای صورت می‌پذیرد) یک ضرورت بیش از بیش نمایان است و آن دستیابی به یک مدل و الگوی مقاومتی از اقتصاد است. مدلی که نسبت به بحران های اقتصادی رویکردی فعالانه دارد و می تواند در شرایط بحرانی موانع را برطرف سازد. اقتصاد مقاومتی چشم‌اندازی کلان به جريان اقتصادي ایران اسلامي دارد و یک اقدام بلندمدت در راستاي چشم انداز را شامل می‌شود. البته تحريم اقتصادي عليه ايران مربوط به سال های اخیر نیست. بلکه اولين تحريم اقتصادي ايران سی سال پیش و در ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي توسط ايالات متحده صورت گرفت كه منجر به مسدودشدن اموال كشورمان در بانك هاي غربی گرديد. پس از آن در طول سال هاي گذشته تاكنون، تحريم ها به صورت مستمر به بهانه هاي مختلف تداوم يافته است. البته باید به این نکته اشاره نمود که در چندسال اخیر با تصويب قطعنامه 1929، تحريم ایران در برخی محورها از قبیل؛ خرید نفت ایران، سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد ایران (خصوصاً بخش انرژی)، تحریم تجاری و حمل و نقل دریایی و هوایی ایران، بانک مرکزی و بانک های فعال در نقل و انقالات صادرات و واردات کشور ابعاد وسیع تری یافته است.
واژه اقتصاد مقاومتی بر این موضوع دلالت می‌کند که فشارها و ضربه‌های اقتصادی از سوی نیروهای دشمن سد راه پیشرفت جامعه است که باید بر آن غلبه کرد.  براي درك مفهوم اقتصاد مقاومتي اول مي بايست فهم درستي از اقتصاد ملي و همچنين فضاي اقتصاد جهاني و به دنبال آن شدت فشاري که نظام سلطه استكبار و غرب نسبت به جمهوري اسلامي داشته است به دست آوريم. نظام سلطه بعد از شكست هايي که در عرصه نظامي داشته است، چند سالي است که در حوزه اقتصاد به طمع افتاده است تا اقداماتي را به صورت برنامه ريزي شده و هدفمند براي اثرگذاري بر محيط اقتصادي (با هدف‌هايي که تضعيف نظام و فشار روي آحاد مردم در رأس آن است) را در دستور کار قرار دهد. در اين ميان حركت اقتصادي كشور نيز مي بايست با اين جريانِ محيطي داراي واكنش و برنامه اي متناسب باشد. با اين تفاسير و با توجه به وضعیت امروز و آینده جهان که به شدت در حال تغییر و تحول است اقتصاد مقاومتی به دنبال تشکیل یک جريان اقتصادی فعال برای مقابله با هرگونه بحرانی است.  دشمنان كشور ايران بیش از هر زمان دیگری عزم خود را جزم کرده‌اند تا اراده خودشان را به ما تحمیل نمايند تا از بسیاری حقوق مسلم و آشكار خود در گذریم. بنابراین مقاومت در برابر این زورگویی آشکار،  نیازمند دو اصل انگیزه و برنامه ي مشخص است. كه در اين ميان اقتصاد مقاومتي به عنوان يك راهكار اساسي معرفي گرديده است. از اين منظر اقتصاد مقاومتي يعني تشخيص حوزه هاي فشار و متعاقباً تلاش براي کنترل و بي اثر کردن آن و تبديل چنين فشارهايي به فرصت از طريق باور و مشارکت همگاني و اعمال مديريت هاي مدبرانه كه پيش شرط و الزام چنين موضوعي است. اقتصاد مقاومتي کاهش وابستگي ها و تأکيد روي مزيت هاي توليد داخل و تلاش براي خوداتکايي است. اقتصاد مقاومتي مفهومي است كه در پی مقاوم‌سازی، بحران ‌زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود اقتصادی است. به بيان ديگر اگر در گذشته می‌گفتیم که فلان مجموعه نمی‌تواند انتظارات ما را برآورده کند، در رویکرد جدید به دنبال آن هستیم که با بازتعریف سیاست‌های نهادهای موجود، کاری کنیم که انتظارات ما را برآورده سازند كه اين يك رويكرد فعال است. مفهوم اقتصاد مقاومتي با واژگاني از قبيل؛ حمایت از تولید ملي، كارآفريني، اتخاذ سیاست‌های پولی و ارزی متناسب، اصلاح الگوي مصرف، اجرای اصل 44، تصحيح سياست هاي بازرگاني، توجه به نخبگان، توليد دانش كاربردي و استفاده از فناوری نوین كه از محورهاي مهم تحقق آن هستند معناي عملياتي مي يابد.