این مطلب را دکتر حمیدرضا بهرامی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و رئیس ستاد برگزاری «هفته سلامت» در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان کرد و افزود: 4 میلیون مرگ در سال به علت دیابت و پیامدهای آن یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بهداشتی جهان محسوب می‌شود، زیرا نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا آمار مبتلایان به دیابت رو به افزایش است، بنابراین با یک عزم ملی و بسیج عمومی باید برای «غلبه بر دیابت» اقدام شود.
بهرامی در آستانه فرارسیدن هفته سلامت (یکم تا هفتم اردیبهشت) خاطرنشان کرد: هر ساله سازمان بهداشت جهانی (WHO) با توجه به بیماری‌ها و مشکلاتی که در جهان وجود دارد، شعاری را انتخاب و اعلام می‌کند تا مردم دنیا با رعایت نکات لازم بر آن مشکل و بیماری غلبه کنند. امسال نیز با توجه به گسترش روز افزون دیابت و پیامدهای آن، شعار «غلبه بر دیابت» انتخاب شده تا با آموزش عمومی و برنامه‌ریزی در جهت کنترل و پیشگیری از این بیماری، آمار مبتلایان به دیابت کاهش یابد. وی با اشاره به اینکه به طور متوسط سالانه 4 میلیون مرگ در دنیا به علت دیابت اتفاق می‌افتد، اظهار داشت: 9 درصد مرگ‌های دنیا به علت دیابت است و هر دقیقه 6 نفر به دلیل دیابت و پیامدهای آن جان خود را از دست می‌دهند.
هر دقیقه 12 مورد ابتلای جدید در سطح دنیا داریم و این بیماری نه تنها در ایران و خراسان، بلکه در تمام دنیا در حال افزایش است، به گونه‌ای که در سال 1985 مبتلایان به دیابت 30 میلیون نفر بوده، در سال 2008 به 230 میلیون رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 بیش از 400 میلیون نفر در دنیا به دیابت مبتلا باشند.
رئیس ستاد برگزاری «هفته سلامت» در دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در سال 1386 از هر 20 ایرانی یک نفر به دیابت مبتلا بوده که با توجه به روند رو به رشد بیماری، پیش‌بینی می‌شود در سال 1404 از هر 7 ایرانی یک نفر به دیابت مبتلا باشد.
وی با بیان اینکه پیامدهای دیابت بسیار خطرناک است، اظهار داشت: شایع‌ترین علت نارسایی کلیه، شایع‌ترین علت نابینایی، شایع‌ترین علت قطع پا بعد از حوادث و سوانح، دیابت است.
از این رو «دیابت» به عنوان یک معضل بهداشتی درمانی برای سراسر دنیا مطرح است و در خیلی از کشورها بودجه زیادی (5/2 تا 15 درصد کل بودجه کشورها) صرف دیابت و مسایل مرتبط با این بیماری می‌شود و این رقم در عربستان و امارات به بیش از 15 درصد می‌رسد.
دکتر بهرامی تصریح کرد: هر ساله 400 میلیارد تومان در کشور صرف دیابت و پیامدهای آن می‌شود، در حالی که پیشگیری از این بیماری خطرناک هزینه بسیار اندکی خواهد داشت، زیرا آموزش و ارتقای دانش بهداشتی به منظور اصلاح شیوه زندگی و خودمراقبتی بهترین شیوه پیشگیری و کنترل این بیماری است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره این بیماری توضیح بیشتری داد و گفت: دیابت معمولاً به سه شکل دیده می‌شود: دیابت نوع یک که وابسته به انسولین است (دیابت جوانان) و 5 درصد بیماران دیابتی را به خود اختصاص می‌دهد، دیابت نوع 2 که دیابت میانسالان است و به علت کمبود تولید انسولین یا مقاومت بدن نسبت به انسولین ایجاد می‌شود و 90 درصد دیابتی‌ها در این دسته قرار دارند، و سوم دیابت حاملگی است که 4 درصد مادران باردار را شامل می‌شود.

 علایم تا پیشگیری این بیماری
وی به علایم دیابت اشاره کرده بیان داشت: پرخوری، پرنوشی، پرادراری، احساس خستگی زیاد و کاهش وزن از علایم بارز این بیماری است، اما متأسفانه خیلی از دیابتی‌ها (بیش از 50 درصد) از بیماری خودشان اطلاع ندارند و این بی‌اطلاعی خطر بروز عوارض دیابت را افزایش می‌دهد.
رئیس ستاد برگزاری هفته سلامت، کاهش وزن اضافی را در پایین آوردن قند خون بسیار مؤثر دانسته گفت: چاقی و اضافه‌وزن یکی از علل مهم ابتلا به دیابت است، از این رو ورزش و پیاده روی نقش مهمی در جلوگیری از افزایش وزن و در نتیجه پیشگیری از ابتلا به دیابت دارد.
همچنین پرهیز از دخانیات و نکشیدن سیگار، کنترل قند، چربی و فشار خون نیز در پیشگیری از دیابت بسیار مؤثر است.
- مصرف سبزیجات و میوه‌ها و فیبرها برای پیشگیری از دیابت توصیه می‌شود.
- ورزش در افراد دیابتی توده چربی را کاهش داده و سبب کاهش قند خون و کاهش فشار خون بالا می‌شود و در نهایت شادابی و نشاط را در فرد دیابتی ایجاد می‌کند که این موضوع نیز (شادابی و نداشتن از استرس) در کاهش قند خون اثر مثبت دارد.
- چکاپ دوره‌ای و آزمایش قند و چربی و فشار خون و... به همه افراد بویژه افراد 30 سال به بالا توصیه می‌شود، زیرا در صورت بالا بودن قند خون اقدام به درمان و کنترل آن خواهند کرد و به عوارض خطرناک بیماری دچار نخواهند شد.
دکتر بهرامی، سرمایه‌گذاری دولت را در امر آموزش و پیشگیری از اولویت‌های حوزه سلامت دانست و تأکید کرد: مردم باید از طریق تغذیه صحیح و عدم گرایش به فست‌فودها که موجب ابتلای جوانان به چاقی و دیابت می‌شود (58 درصد اضافه وزن در بروز دیابت مؤثر است) از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.
- رژیم غذایی خود را کنترل نمایند، ورزش مرتب و مستمر داشته باشند، سیگار را ترک کنند، الکل مصرف نکنند، از حرص و جوش و استرس جداً پرهیز نمایند، تحرک و فعالیت کافی داشته باشند. تا بتوانند بر دیابت غلبه کنند.
زیرا در صورت کنترل دیابت جای نگرانی نیست و حتی افراد دیابتی با رعایت موارد فوق می‌توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند.
رئیس ستاد برگزاری هفته سلامت خراسان رضوي به روز شمار هفته سلامت اشاره کرد و یادآور شد: براساس موضوعات مرتبط با پیشگیری و کنترل این بیماری عناوین روزهای هفته اولویت‌بندی شده که عزم ملی برای تحقق اهداف روز بیماری‌های غیرواگیر، بهداشت عمومی، فعالیت بدنی، ورزش و سلامت، غلبه بر دیابت با تحرک و تغذیه سالم از جمله آن‌هاست.
اما آنچه بیش از همه اهمیت دارد، ارتقای آگاهی‌های بهداشتی پزشکی در زمینه بیماری‌ها بخصوص دیابت و آشنایی با راه‌های کنترل و پیشگیری از آن است تا بتوانیم بر دیابت غلبه کنیم. وی به ترک سیگار و قلیان تأکید کرد و گفت: متأسفانه در خراسان بیشتر از نقاط دیگر از قلیان استفاده می‌کنند که زنگ خطری است برای ابتلا و افزایش آمار مبتلایان به دیابت، بنابراین بهتر است با این پدیده خطرناک به طور جدی برخورد شود.