در مورد آینده آسیای میانه، این منطقه محصور در خشکی با جمعیت حدود ۶۵ میلیون نفر، پیش بینی های مختلفی ارائه شده که تمرکز بیشتر این آینده نگری ها، یاس و ناامیدی ساکنان از فردای مبهم و ناروشن این منطقه است.

چشم اندازی از وضعیت آینده آسیای مرکزی

به گزارش قدس آنلاین به نقل از ایرنا : فقر و بیکاری، سرکوب مخالفین و گروههای مذهبی، تقویت حکومتها و شورش گرسنگان، پیش بینی وضعیت آسیای میانه برای آینده نه چندان دور است که از سوی تحلیلگران مطرح می شود. 
بر اساس این تحلیل ها، حداقل در 10 سال آینده وضعیت سیاسی در آسیای مرکزی به طور جدی تغییر نخواهد کرد اما فقر و بیکاری بیشتر دامنگیر مردم خواهند شد. منطقه آبستن انقلابی در این مدت نیست و تحولات جدیدی را هم نباید انتظار داشت. 

**آسیای مرکزی حاکمیت فقط در اختیار چند نفر 
با وجود گذشت 25 سال از استقلال پنج کشور آسیای مرکزی با حدود 65 میلیون نفر جمعیت، حاکمیت در دست فقط چند نفر بوده است، پدیده ای کم نظیر در دنیا که برخی تحلیلگران سیاسی ازآن به عنوان «پنجه های آهنین قدرت در آسیای مرکزی» نام می برند. 
اگرچه به ظاهر و براساس قوانین، مدل موجود حکومت داری در این کشورها براساس معیارهای دمکراسی و جمهوریت است اما در عمل تنها چند نفر هستند که همچنان بر کورس دولت داری برای خود و وابستگانشان می تازند. 
ازحاکمان پنج کشور آسیای میانه سه نفرشان بیش از 25 سال است که قدرت را در اختیار دارند دو نفرشان نیز یکی مرگ و یکی هم شورشهای مردمی از اریکه قدرت جدا کرد تا قدرت به دو فرد دیگر سپرده شود. 
رهبران کشور‌های منطقه هر چند به سن کهنسالی رسیده اند اما آنها هنوز هم به اندازه ای توان دارند که تا 10 - 15 سال دیگر سر قدرت بمانند. 

**نسل جدید رهبران در آسیای مرکزی و امید به تغییر 
بعد از 10 سال دیگر، رهبرانی چون نورسلطان نظربایف و اسلام کریم‌اف رهبران قزاقستان و ازبکستان که بیش از 75 سال از عمرشان می رود در صحنه سیاسی نخواهند بود اما سوال مهم این است که آیا نظام سیاسی در این کشور‌ها و طرز اداره دولت تغییر خواهد یافت یا نه؟ البته بعد از 10 سال دیگر پیش بینی این است که در آسیای میانه نسل جدید رهبران سر قدرت بیایند و چگونگی اوضاع به آن وابسته خواهد بود که چه افرادی در صدر قدرت خواهند نشست. فرزندان رهبران کنونی یا افراد دیگر. 

**قزاقستان امکان توسعه بعد از بین رفتن نظام استبدادی 
از نگاه تحلیلگران آسیای مرکزی ، قزاقستان تنها کشور این منطقه است که بعد از بین رفتن نظام استبدادی، امکان توسعه را خواهد داشت. بعد از نظربایف در قزاقستان جنگ داخلی رخ نخواهد داد. قوانین سیاسی و حکومتی تغییر و در نهایت دست به اصلاحات زده می شود. 

**ازبکستان بعد از 10 سال همچنان بدون تغییر 
در 10 سال دیگر در ازبکستان مقامات امنیتی و پلیس و دیگر نهاد‌های نظامی و مقامات متوسط و عالیرتبه همچنان از جایگاه ویژه برخوردارند و بعد از رفتن اسلام کریم اف از صحنه سیاسی آنها تمام تلاش‌ خود را برای جلوگیری از تغییر نظام فعلی بکار خواهند برد.

**ترکمنستان تا 100 سال بدون تغییر 
در ترکمنستان نظام سیاسی شاید طی 50 تا 100 سال آینده بی‌تغییر ماند و این دو علت دارد: یکی ذخیره‌های بزرگ گاز که می‌توانند تا دهها سال ساکنان کشور را از نظر تغذیه و معاش تامین کنند و دیگری بی‌تفاوتی مردم به سیاست است که پیامد سیاست زمان بعد از سقوط رژیم شوروی در این کشور است. 

**قرقیزستان بر سر دوراهی 
اگر چه در قرقیزستان به عنوان تنها کشور دارای نظام پارلمانی وضع تا مدتی معتدل و بدون تغییر خواهند ماند ولی در 10 سال دیگر در برسر دوراهی قرار خواهد گرفت که راه فعلی دمکراتیک را به پیش ببرد و یا بیشکک در راهی گام بردارد که روسیه در آن است و با امر کرملین سیاست خود را تعیین کند؟ 

**تاجیکستان مشکل دارترین کشور 
اما تاجیکستان از نگاه پیشگویان سیاسی مشکل دارترین کشور آسیای مرکزی خواهد بود، بر اساس این پیشگویی های سیاسی رژیم امامعلی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان باقی خواهد ماند به ویژه که او اکنون بعد از رای مثبت مردم در همه پرسی به ایجاد اصلاحات در قانون اساسی، هم خود می تواند مادام العمر کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شود و هم در صورت ضرورت می‌تواند زمام حکومت را در اختیار پسرش یگذارد. نسل امامعلی رحمان در دولت داری ادامه خواهد یافت زیرا به احتمال زیاد رئیس جمهوری آینده پسر او خواهد بود و در مجموع استبداد ادامه خواهد یافت و پس رفت اقتصادش هم به سیرنزولی ادامه می دهد. 

**شورش مهاجران و قدرت طلبی طالبان در آسیای مرکزی 
تعداد مهاجرانی که بر اثر نیافتن کار در روسیه یا دلایل د‌گر به وطن برمی گردند افزایش می‌یابد و چون آنها در وطن شغلی برای تامین قوت لایموت پیدا نخواهند کرد از «جانشان سیر شده» و دست به شورش می زنند. 
یک نگاه دیگر این است که تنها عاملی که می‌تواند وضع آسیای میانه را در 10 سال آینده تغییر دهد صاحب قدرت شدن طالبان در افغانستان است. طالبان به تدریج نفوذ خود را در افغانستان تقویت می کند و ا‌گر صاحب‌ قدرت شوند می‌توانند جمهوری‌های آسیای مرکزی را تهدید کنند و این را با حمایت مسلمان‌های جان به لب رسیده منطقه به سرانجام می رسانند. 
از نگاه این دسته وضع منطقه آسیای مرکزی در 10 سال آینده فقط در حالت خارجی 
می تواند تغییر کند تلاش جنبش طالبان افغانستان و گروه داعش البته در صورت افزایش نفوذش می‌تواند منطقه را ناآرام کند. اما این بعید بنظر می رسد چون تعداد پشتیبان‌های این گروه‌ها در آسیای مرکزی به صورت جدی کاهش خواهد یافت و مقامات امنیتی هم در 10 سال آینده بیشتر به سرکوب گروههای گوناگون مذهبی اقدام خواهند کرد. 
هر چند بعضی می گویند بعد از 10 سال اینده برخی مشکلات فعلی منطقه مثل اختلافات مرزی حل خواهد شد اما برخی هم خوشبین نییستند و می گوید مشکلات مرزی و آب کشورهای اسیای مرکزی سالیان درازی به قوت خود باقی خواهند ماند. 

**میزان نفوذ ابرقدرتها در آسیای مرکزی 
بیشتر تحلیلگران این نظر را دارند که حداقل در 10 سال آینده هم آسیای مرکزی همچنان در مدار روسیه باقی خواهد ماند. نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی کاهش خواهد یافت و چین به این دلیل که بیشتر در تلاش برای تحکیم نفوذ اقتصادی خود در منطقه خواهد بود، برای تغییر نظام سیاسی این کشور‌ها اقدامی نخواهد کرد . 
در مسائل آسیای مرکزی چین با روسیه همکاری خواهد داشت و این همکاری همزمان با افزایش نفوذ طالبان در افغانستان تقویت می یابد. 
در حال حاضر چین تنها ابرقدرتی است که به آسیای مرکزی توجه جدی دارد و این توجه در 10 سال آینده هم باقی خواهد ماند. اما توجه آمریکا به منطقه کاهش خواهد یافت زیرا از یک سو جنگ در افغانستان ادامه می یابد و از سوی د‌یگر واشنگتن طی 10 سال اینده درگیر مسائل و مشکلات خاورمیانه و بعضی کشور‌ها اروپایی خواهد بود. 

**نگاه خوش بینانه به آینده آسیای مرکزی 
با این وجود یک نگاه دیگر پژوهش گران این است که آسیای مرکزی در آینده به یکی از مهم‌ترین مناطق عالم تبدیل خواهد شد. به گفته آنها هم‌مرزی با روسیه و چین دو کشور پیشرفته جهان و سرمایه‌گذاری این دولت‌ها به خاطر رشد اقتصادی منطقه و وجود ذخایر غنی زمینی امکان می‌دهد که آسیای مرکزی از جهت صنعتی در آغاز سده آینده به رشد بی‌سابقه دست یابند. 

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.