نگاهی به تاریخ سینمای جهان هم نشان می‌دهد جنگ‌هایی که در طول تاریخ شکل گرفته، بارها و بارها دستمایه و سوژه ساخت آثار بسیاری شده که اتفاقاً برخی از آنها از ماندگارترین‌های سینما هستند. «فرار بزرگ»، «نجات سرباز رایان»، «فهرست شیندلرز» و «پیانیست» تنها نمونه‌ای از این آثار جهانی هستند.

در سینمای ایران هم در ژانر سینمای دفاع مقدس فیلم‌هایی تولید شده که جزو آثار ماندگار سینمای ما هستند. اما به جرأت می‌توان گفت که سینمای ایران همچنان به دفاع مقدس بدهکار است. آزادگان و اسرا سند زنده و موجود جنگ هستند و خاطرات ارزشمند و دراماتیکی از آنها به چاپ رسیده است. اما به‌صورتی که شایسته است، تصویری از آنها در فیلم‌های سینمایی دیده نمی‌شود و آثاری که با محوریت آزادگان ساخته شده، کم و ناچیز است.

«پرواز از اردوگاه»، «بوی پیراهن یوسف»، «کیمیا»، «مردی شبیه باران»، «نفوذی»، «بازگشت پرستوها» و «بیداری رویاها» تعدادی از فیلم‌هایی است که با موضوع آزادگان ساخته شده است. «پرواز از اردوگاه» به کارگردانی حسن کاربخش جزو اولین آثار تولیدشده درباره اسرای ایرانی است. اما سایر فیلم‌ها بیشتر نگاهی به خانواده اسرا و زندگی اجتماعی آنها دارند. «مردی شبیه باران» و «بازگشت پرستوها» از معدد فیلم‌هایی هستند که زندگی اسرا را در اردوگاه‌های عراق روایت می‌کنند. همچنین «نفوذی» ساخته احمد کاوری نیز روزهای اسارت را به تصویر می‌کشد. در مجموع باید گفت با توجه به ظرفیت‌هایی که این حوزه برای ساخت آثار ارزشمند دارد، اما همچنان مهجور و مغفول باقی مانده است.