قدس آنلاین-  رسانه‌های غربی به نوعی اینگونه القا می‌کنند که با خروج آمریکا از این توافق تبعات اقتصادی فراوانی متوجه ایران خواهد بود ونظام اقتصادی کشورمان از جمله حوزه‌های پولی ومالی، بازار سرمایه، کشتیرانی، بازارارز، نفت و... را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در این زمینه کارشناسان اقتصادی معتقدند که در وهله اول خروج آمریکا از برجام تنها دولت آمریکا را از تبادلات اقتصادی با ایران محروم خواهد کرد چرا که هنوز پنج کشور قدرتمند دیگر و حتی کشورهای اروپایی تبادلات اقتصادی خود را با ایران حفظ خواهند کرد واز سویی ایران به دلیل اعمال وادامه تحریم‌های گذشته از سوی آمریکا می‌تواند این مرحله از بحران را نیز که توسط ترامپ ایجاد شده به راحتی پست سر بگذارد. این عده بر این عقیده‌اند که یکی از راه‌های مقابله با خروج آمریکا از برجام جلوگیری از سوداگری ودلال بازی در بازار ارز برای کنترل نوسان‌های شدید نرخ آن است تا عده‌ای نتوانند با برهم ریختن بازار فضا را به نفع آمریکا نشان دهند.   دراین باره خریدها و معاملات احتیاطی، سفته بازی و تلفنی شدت گرفته است وبویژه نرخ ارز قاچاق رشد چشمگیری داشته است، اما خوشبختانه طی دو روز گذشته بخشی از حباب بازار ارز وطلا تخلیه شده است.

■ مدیریت بازارها در برابر شوک اولیه 
در این زمینه عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به این که در صورت خروج آمریکا از برجام احتمال شوک اولیه به بازارهای مختلف از جمله بازار ارز، سرمایه، طلا و کالاها ومحصولات دیگر وجود دارد وباید مراقب فشارهای اقتصادی بر بازارهای مختلف باشیم، خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های حل این مشکل که به عنوان ضربه گیر شوک اقتصادی عمل می‌کند توجه جدی به تولید داخلی است به گونه‌ای که بتوانیم تولیدات ونیازهای مردم را در همه بخش‌ها تأمین کنیم. محمد قلی یوسفی با بیان اینکه بخشی از نیازهای ما ازطریق واردات تأمین می‌شود وباید به فکر تولید و جایگزینی برای واردات باشیم، خاطرنشان کرد: ما هنوز وابستگی هایی به واردات داریم که این مسئله با هر نوسان نرخ ارز منجر به گرانی وافزایش قیمت در بازارها می‌شود که این موضوع نیز باید کنترل شود.
این کارشناس اقتصادی اظهارداشت: در نهایت این دولتمردان هستند که با توجه به آگاهی از منافع وذخایر کشور در بخش‌های مختلف از جمله ارز وطلا و... می‌توانند جلوی تأثیرات احتمالی این تحریم‌ها را بگیرند واین تصمیمات باید از هم اکنون وبه صورت فوری اتخاذ واجرایی شود تا کشور در این زمینه آسیبی نبیند. دیگر استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز تصریح کرد: یکی از دلایل عدم نگرانی ما همان توافق برجام است، چرا که هنوز پنج کشور دیگر در این قرارداد حضور فعال دارند و سیاست‌های آمریکا را در این زمینه قبول ندارند وحتی نسبت به بدعهدی آمریکا در این قرارداد گلایه هایی دارند.  

■ مدیریت ذخایر ارزی 
مهدی تقوی خاطرنشان کرد: در هر صورت اروپایی‌ها مراودات تجاری واقتصادی ومنافع خود را با ایران دارند ودر برجام طرف ایران هستند. وی با اشاره به این که دولت باید ذخایر دلاری وارزی خود را با تحریم‌های احتمالی مدیریت کند، اظهارداشت: زمانی که دلار به ۶۰۰۰ تومان رسید مطابق نظریه‌های اقتصادی مشخص بود که این رقم کاذب ومسخره است. وی با اشاره به این که مدیریت این بازار توسط بانک مرکزی باید با جدیت بیشتری ادامه یابد تا دلالان وافراد سودجو فضا را تغییر ندهند، چرا که ارز تقریباً با واردات ومواد اولیه و تولید و... مرتبط است، افزود: با توجه به این که دولت نرخ رسمی دلار را ۴۲۰۰تومان اعلام کرده نرخ ارز آزاد که به ۷۰۰۰ تومان رسیده را بانک مرکزی باید پیگیری کند تا ببیند اشکال کار کجاست واخلالگران بازار ارز را شناسایی وبا آن‌ها برخورد کند. وی خاطرنشان کرد: هم اکنون تمام کشورهای دنیا از جمله کشورهای اروپایی با ایران معاملات تجاری و اقتصادی دارند وهیچ گونه نگرانی از تحریم‌های یکجانبه آمریکا نداریم.  

■ تقویت دیپلماسی اقتصادی 
اظهارات کارشناسان درحالی است که صرف نظر از اتکا به ظرفیت‌های داخلی که در جای خود مهم‌ترین راه حل کاهش اثر پذیری تحریم‌های احتمالی آمریکاست، اما نقش وزارت خارجه بویژه معاونت اقتصادی آن بیش ازپیش اهمیت می‌یابد.
دراین رابطه باید از ظرفیت وزارت امور خارجه در پیشبرد اهداف اقتصادی استفاده کرد. دراین رابطه پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی معتقد است: مجموعه‌ای از پیشنهادات در جلسه اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس با وزیر امور خارجه در راستای تقویت دیپلماسی اقتصادی ارائه شد و در صورت ضرورت طرح جامع قانون دیپلماسی اقتصادی در کمیسیون اقتصادی مجلس در دستور کار قرار خواهد گرفت تا به وزارت خارجه برای تقویت حوزه‌های اقتصادی کشور کمک شود.
درهمین باره بلومبرگ نیز با اشاره به اینکه تحریم‌های مجدد علیه ایران به اندازه قبل مؤثر نخواهد بود، تصریح کرده است شرکت‌های اروپایی نمی‌خواهند در توییتر ترامپ مورد خطاب قرار بگیرند.  
تحلیلگران معتقدند تحریم‌های جدید به این دلیل که اروپایی‌ها قرار نیست بار دیگر خرید نفت از ایران را ممنوع کنند به اندازه قبل بد نیست. تجربه تحریم‌ها درچند سال گذشته نشان داده هرگاه اروپایی‌ها از ایران رفته‌اند، چینی‌ها و روس‌ها جای آن‌ها را پر کرده‌اند؛ بنابراین در صورت لغو برجام اروپایی‌ها بیشتر ضرر می‌کنند. دراین رابطه دولت تا حدودی به تقویت اقتصاد ایران و بهبود تجارت با کشورهایی نظیر جمهوری آذربایجان، چین، هند و پاکستان اقدام کرده است وباید این سیاست تقویت شود.
درمجموع بررسی‌ها نشان می‌دهد که  از ۱۰۰درصد مشکلات اقتصادی ایران، تنها ۲۰درصد آن به تحریم‌ها و موضوعات برجام مرتبط است؛ بنابراین اگر سیاست‌های درست اقتصادی در پیش گرفته شود، تحریم‌ها اثر چندانی نخواهد داشت.