اعظم طیرانی/ نهم بهمن ماه، طرحی با عنوان «اصلاحات پراسنج (پارامتریک) قانون تأمین اجتماعی» در مجلس اعلام وصول شد؛که می‌تواند بی‌حقوق‌سازی طبقه کارگر را با سرعت بیشتری پیش ببرد.
اصلاحات پارامتریک قانون تأمین اجتماعی که با هدفِ نجات صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی از بحران احتمالی پیشی گرفتن مصارف از منابع، توسط مدیریت سازمان پیشنهاد و به امضای نمایندگان مجلس رسیده، بر این ادعا استوار است که چرا باید کارگران ایرانی بسیار زودتر از همتایان جهانی خود بازنشسته شوند و چرا مدل محاسبه میزان مستمری بازنشستگی به گونه‌ای است که راه فرار را باز می‌گذارد و ضرر بسیاری را متوجه سازمان‌های بیمه‌گر می‌سازد.
این همسان‌انگاری یک جانبه فقط بخشی از واقعیت مدل‌های اشتغال جهانی را می‌بیند و بخش عمده‌ای از واقعیت (اینکه کارگران در کشورهای توسعه یافته دیرتر از ایرانی‌ها بازنشسته می‌شوند) را نادیده می‌انگارد، یک وجه قضیه است و اینکه کارگرانِ کشورهای توسعه یافته، با مستمری دریافتی خود می‌توانند در سطح قابل قبولی از رفاه و آسایش زندگی کنند و از خدمات مناسب درمانی و مزایایی نظیر وام‌های کم‌بهره مسکن بهره‌مند می‌شوند و در سن کهولت دغدغه معاش و اشتغال فرزندان خود را ندارند روی دیگر سکه که مورد توجه ساست گذاران کشور ما نیست.
طراحی طرحی به ضرر کارگران
دبیر کل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران کشور در نقد این طرح می‌گوید: هرگاه کارگران مطالبات به حق خود را مطرح می‌کنند طرح اصلاحات پارامتریک قانون تأمین اجتماعی، طرحی به ضرر کارگران از سوی سازمان در مجلس با پشتوانه نمایندگان مردم و در واقع نمایندگان همین کارگران طراحی و مطرح می‌شود. سید هادی ابوی ادامه می‌دهد: هنگامی که قراردادی بسته می‌شود و مقرر می‌گردد بیمه‌پرداز پس از 30 سال بازنشسته شود، سازمان به لحاظ شرعی و قانونی حق ندارد این مدت را افزایش دهد. همچنین قانون محاسبه مستمری بر اساس دو سال پایان خدمت بوده که در این شرایط نیز در بسیاری از موارد حقوق کارگران توسط کارفرمایان تضعیف شده است، چرا که برخی از کارفرمایان حقوق کارگران را به طور کامل پرداخت نکرده‌اند،اما برخی از کارفرمایان دو سال آخر حقوق کارگران را آنگونه که باید پرداخت می‌کنند،اما اگر قانون محاسبه مستمری پنج ساله شود به طور حتم حقوق بسیاری از کارگران تضعیف خواهد شد.
افزایش سن بازنشستگی کارگران و کاهش سن امید به زندگی آن‌ها
ابوی با بیان اینکه جامعه کارگری با اجرای طرح اصلاحات پارامتریک قانون تأمین اجتماعی مخالف است در خصوص تبعات تصویب این طرح می‌گوید: متأسفانه وضعیت اشتغال در کشور ما به گونه‌ای است که استانداردهای لازم رعایت نمی‌شود و کارگر پس از 30 سال کار به لحاظ جسمی و بهداشت روانی دچار فرسایش می‌شود و افزایش سن بازنشستگی موجب کاهش سن امید به زندگی آن‌ها می‌شود. با این حال این طرح نه تنها به ضرر جامعه کارگری است، بلکه فضای اشتغال کشور را با مشکل مواجه خواهد کرد، چرا که با افزایش سن بازنشستگی جذب نیروی کار محدود و محدودتر می‌شود و جامعه با افزایش نیروی بیکار مواجه خواهد شد.
اصلاح مدیریت تأمین اجتماعی
اما یک کارشناس رفاه و تأمین اجتماعی معتقد است؛ ما باید به قوانین مرتبط با بیمه‌ها نگاه بلند مدت، حرفه‌ای و متناسب با تغییرات اجتماعی، اقتصادی و جمعیتی پیش روی کشور داشته باشیم که با توجه به این دیدگاه، ساختار تأمین اجتماعی نیازمند اصلاح است، زیرا سال 54 که سن بازنشستگی30 تا 35 سال (60 سال برای آقایان و 55 سال برای خانم‌ها) تعیین شد، سن امید به زندگی در کشور ما 54 تا 55 سال بود، در حالی که اکنون سن امید به زندگی افزایش یافته و به 72 تا 74 سال رسیده است و همین مسئله حکم می‌کند محاسبات جدیدی در این خصوص داشته باشیم، ضمن آنکه بر اساس قانون محاسبه مستمری نیز حقوق دوران بازنشستگی باید با توجه به سابقه اشتغال بین 60 تا 80 درصد حقوق دوران اشتغال باشد، در حالی که اکنون100 درصد و یا در برخی مواقع بیشتر از آن است و این موضوع مغایر با اصول بیمه‌ای می‌باشد.
وضع قوانین غیرمرتبط و ناکارآمد
فرشید یزدانی ادامه می‌دهد: تا زمانی که ساختار نظام مدیریتی بیمه‌ها به منظور استقلال اداری صندوق‌ها بویژه صندوق تأمین اجتماعی به عنوان بزرگ‌ترین صندوق بیمه‌ای کشور اصلاح نشود و در واقع نظام سه جانبه‌گرایی نادیده گرفته شود در صورت اجرای طرح اصلاحات پارامتریک هم پس از چند سال دوباره با بحران مواجه خواهیم شد؛ چرا که اصلاح نظام مدیریتی بیمه‌ها مقدم بر اصلاح قوانین است تا نیروی کار کشور به ساختار مدیریت صندوق‌ها اعتماد داشته باشد و مطمئن باشد پولی که وارد صندوق می‌شود قابل بازگشت است.
وی می‌افزاید: متأسفانه در حال حاضر نظام مدیریتی بیمه‌ها قابل اعتماد نیست و نظام سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی به واسطه دخالت‌های گسترده دولت و در پی آن نبود استقلال اداری و نظام سه جانبه‌گرایی نظامی غیرشفاف و برهم ریخته است که قدرت پاسخگویی ندارد و جایگاه سیاست‌گذار، مجری و ناظر مشخص نیست. خلاصه آنکه بنابراین اصلاح نظام عملیاتی و مدیریتی تأمین اجتماعی مقدم بر اصلاحات پارامتریک است؛ چرا که نظام پارامتریک نیازمند همسویی مردم با کارشناسان حوزه تأمین اجتماعی است و تا زمانی که ساز و کار عملیاتی سازمان اصلاح نشود امکان‌پذیر نخواهد بود.
نظر شما