شکست مصطفی ادیب کناره‌گیری او از مأموریت تشکیل کابینه نشان داد در ساختار پیچیده و خط کشی شده سیاسی لبنان، ایجاد یک کابینه تکنوکرات و غیر سیاسی ولو آنکه مورد توافق کلامی همه احزاب و جریانها هم باشد، ممکن و عملی نیست.

آیا رویای تشکیل دولت تکنوکرات در لبنان بر باد رفته است؟

قدس آنلاین: با استعفای مصطفی ادیب، سیاستمدار ناشناخته و کم حاشیه اما مورد حمایت فرانسه و در پایان ضرب‌الاجل امانوئل مکرون، بحران در لبنان پیچیدهتر از گذشته به نظر می‌رسد و بازیگری در این میدان حتی برای خبره‌های آن همچون سعد حریری که شاید بدش نمی‌امد بجای ادیب معرفی شود اما با مخالفت پارلمان روبه‌رو بود هم سخت و پیچیده‌تر شده است.

بویژه آنکه انگشت‌های اتهام زیادی در این ماجرا و کارشکنی در برابر تشکیل کابینه غیر سیاسی متوجه حریری و متحدانش در ائتلاف ۱۴ مارس و بیرون از آن است که به دنبال یک هدف مشخص بودند. تضعیف قدرت حزب الله و کمرنگ کردن جایگاهش در دولت. چیزی که به جنگ بر سر وزارتخانه‌ها مثل ادوار گذشته منتهی شد.

با این حال  سعد حریری، نخست‌وزیر سابق این کشور از این اتفاق و شکست ابتکارعمل امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه ابراز تأسف کرد.

وی در توییتی در این باره نوشت: کسانی که امروز شکست ابتکارعمل فرانسه برای سوق دادن رهبران لبنان به سمت تشکیل دولت جدید را جشن می‌گیرند به دلیل از دست دادن این فرصت پشیمان خواهند شد. اما کمتر کسی است که این نظر حریری را صادقانه بشمارد.

با این حال نبیه بری، رئیس پارلمان و میشل عون، رئیس جمهوری لبنان بر پایبندی خود به ابتکارعمل امانوئل ماکرون تأکید کرده‌اند.

رؤیای یک تکنوکرات بر باد رفت

مصطفی ادیب سیاستمدار کمتر شناخته شده اما بلند پروازی بود که از قضا راوبط و لابی‌های خوبی با فرانسه، کشوری که نفوذ تاریخی و سنتی زیادی در لبنان دارد داشت و به واسطه همین رابطه نیز از یک کارمند رده میانی در دولت نجیب میقاتی به سمت مشاوره نخست وزیر و سپس سفیری لبنان در آلمان رسید و در بحران این ماه ها توانست خود را به عنوان گزینه نخست وزیری معرفی کند.

اینرا سید هادی سید افقهی به خبرنگار قدس آنلاین می‌گوید و ادامه می‌دهد: فرانسوی‌ها هم تصورشان این بود که چون او ناشناخته و بی‌حاشیه است، می‌تواند در تشکیل کابینه‌ای که غیر سیاسی باشد موفق شود.

این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه عملا اما ادیب قرار بود نقشه فرانسوی‌ها را پیاده کند، می‌افزاید: پاریس این واقعیت را کم وزن محاسبه کرده بود که خیلی از احزاب و جریانهای سیاسی در لبنان وابستگی‌های خارجی دارند. برخی به فرانسه، برخی به عربستان و برخی نزدیک به آمریکا و برخی هم حتی در جبهه اسرائیلی‌ها بازی می‌کنند.

وی با یادآوری اینکه یک ماه پیش تقریبا همه این احزاب و جریانها از نخست وزیری مصطفی ادیب حمایت کردند و پس از سفرها و رایزنی‌های آقای ماکرون با تشکیل یک دولت غیر سیاسی و تکنوکرات موافقت نمودند، خاطرنشان می‌کند:  در نتیجه این امیدواری بوجود آمد که او بتواند دولت تشکیل دهد. اما به فاصله کمی نقش بازیگران خارجی و پشت پرده نمایان و تاثیرات آن ملموس شد و توطئه‌های پشت پرده به ویژه گروه‌های وابسته به عربستان و آمریکا خود را نشان دادند.

این واقعیت از آنجا روشن شد که برخی احزاب اعلام کردند کابینه تکنوکرات ادیب را تأیید خواهند کرد اما در آن مشارکت نمی‌کنند. در حالی که توافق این بود همه احزاب و گروه‌ها در این دولت مشارکت کنند. از اینجا زاویه‌ها شکل گرفت و ماجرا به سمت درگیری و اختلاف و کارشکنی رفت.

سید افقهی با بیان اینکه مسئله دیگرنزاع برخی احزاب و جریانها بر سر تقسیم وزارتخانه‌ها علی‌رغم  توافق بر سر دولت غیر سیاسی بود که ماجرا را پیچیده‌تر کرد، ‌می‌گوید: البته نباید این را هم نادیده گرفت که آقای ادیب از کاریزمای لازم در بدنه تشکیلات سیاسی لبنان برخوردار نبود.

حریری دوباره در کانون توجه

این تحلیل‌گر مسائل جهان عرب با اشاره به اینکه حالا به نظر می‌رسد نگاه‌ها به سعد حریری متمرکز خواهد شد، می‌افزاید: باید دید حزب‌الله و آقای نبیه بری رئیس پارلمان که حامی مصطفی ادیب بودند، پس از کارشکنی‌های جرایان ۱۴ مارس، اجازه می‌دهند دوباره حریری که پیشتر با استعفای خود بحران لبنان را کلید زده بود دوباره نخست وزیر شود.

سوالها و شروط زیادی مقابل حریری وجود دارد، مثلا اینکه اگر او نخست وزیر شود آیا او قول لازم را برای حضور و مشارکت حزب‌الله و جنبش امل در دولت خواهد داد؟ و آیا با توجه به حملات شدید و توهین آمیز ملک سلمان در سازمان ملل علیه حزب‌الله و مقاومت و ایران آنها با آمدن حریری موافقت خواهند کرد؟ اینها پارامترهایی است که وضعیت لبنان را پیچیده‌تر می‌کند.

سید افقهی معتقد است لبنان را آمریکایی‌ها و سعودی‌ها و صهیونیست‌ها در تونل تاریکی از بحران سیاسی، تحریم اقتصادی، خطر حملات رژیم صهیونیستی و خطر اختلافات و درگیری‌های داخلی و ... فرو برده‌اند و هدف آنها اینست که آنقدر زمان بخرند تا اولا نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شود و دوم اینکه مسئله ادامه عادی سازی دیگر کشورهای عربی با اسرائیل مشخص شود و سوم اینکه جبهه ضد محور مقاومت و ایران را با تنگ‌تر کردن حلقه متحدان خود زیر فشار بگذارند.

وی درباره نقش حریری و ائتلاف ۱۴ مارس در شکست ادیب می‌گوید: در میان جریانهای ۱۴ مارس اختلافاتی هم وجود دارد و آنها کاملا هماهنگ و متفق‌القول نیستند و بر سر تقسیم وزارتخانه‌ها توافق ندارند ودیدیم وقتی حریری و جنبلاط از ادیب حمایت کرد جعجع مخالفت کرد.

الان اگر حریری بخواهد نخست وزیر شود ممکن است جعجع و حتی جنبلاط مخالفت کنند و برخوردهای غیر صادقانه و دوگانه با حریری هم تکرار خواهد شد.

این کارشناس مسائل غرب آسیا می‌گوید الان نام بهاء‌الدین حریری برادر بزرگ سعد هم برای نخست وزیری مطرح است و شخصیت‌های دیگری مثل اشرف ریگی یا فواد سنیوره و میقاطی هم تمایل دارند که مأمور تشکیل کابینه شوند.

وی می‌گوید: بدعت عجیب و مخربی در لبنان گذاشته‌اند که هر کس می‌خواهد نخست وزیر شود باید با نخست وزیران پیشین ملاقات و اجماع آنها را بدست آورد. این اتفاق بی‌ربطی است و معلوم نیست جایگاه حقوقی و قانونی آن کجاست و در واقع آنها از نفوذ سیاسی خود برای سهم خواهی استفاده می‌کنند که این امر تشکیل دولت را با مانع جدی روبرو کرده است.

خطر در کمین لبنان

سید افقهی در مورد واکنش فرانسه با توجه به خط نشان و ضرب‌الاجل ماکرون هم با تاکید بر اینکه طرح مکرون تمام شد، می‌گوید: بعید است او بتوان کاری بکند. گفته شد مکرون با هماهنگی آمریکا و عربستان و اسرائیل به میدان آمد، اما این تحلیل درستی نیست. در این صورت چرا طرح او را زمین زدند؟.

وی با بیان اینکه ماکرون می‌خواست از فرصت برای میدان داری در لبنان استفاده و سوار موج شود خاطرنشان می‌کند: این به مذاق آمریکا و عربستان و اسرائیل خوش نیامد.

وی تأکید می‌کند: حالا که او موفق نشد باید ببینیم او چه اعمال نفوذ و بازی برای کارشکنی در طرح‌های احتمالی آمریکا و عربستان اجرا خواهد کرد.

سید افقهی می‌گوید: وضع لبنان بسیار مبهم است و برخی معتقدند اگر این بحران حل نشود لبنان دوباره به سمت جنگ داخلی خواهد رفت در این صورت اسرائیل احتمالاً به طمع اشغال مجدد جنوب لبنان ممکن است ورود کند و حتی عربستان هم  در این فتنه چه بسا وارد جنگ شود.

الان بهترین گزینه برای آمریکا و عربستان و اسرائیل در کنار فشار تحریم  و بحران اقتصادی همین جنگ داخلی است. آنها حاضرند لبنان ۱۰ سال دیگر بدون دولت و کابینه و نخست وزیر بماند و در خلأ به سر ببرد و روز به روز ضعیف تر شود تا حزب‌الله و محور مقاومت رو به تحلیل برود تا زمان ضربه نهایی فرارسد.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.