۲۷ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۰۷
کد خبر: 724302

یادداشت/

افزایش «رفاه‌عمومی» شاخص رشد اقتصادی است

مرتضی افقه/اقتصاددان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه اهواز

قدس آنلاین: رشد اقتصادی هر کشوری برگرفته از چندین شاخص است که اقتصاد آن کشور را در مسیر رشد و توسعه قرار داده است. وقتی شاخص‌های تأثیرگذار در رشد اقتصادی را از هر اقتصادی بگیریم و سهم آن را در اقتصاد کاهش یا حذف کنیم، رشد اقتصادی از بین می‌رود و اقتصاد در مسیر کاهش رشد قرار می‌گیرد.

کاهش رشد اقتصادی با احتساب نفت به تازگی توسط بانک‌مرکزی اعلام شده است. کاهش درآمدهای نفتی و اینکه صادرات نفت ایران به دلیل تحریم‌ها تقریباً به صفر رسیده است، عامل مؤثری در رشد منفی اقتصاد با احتساب نفت بوده است. مادامی که تحریم‌های نفتی ادامه داشته باشد، بعید است شاهد رشد اقتصادی با احتساب نفت باشیم.

بخش‌های دیگر اقتصاد مثل صنعت و کشاورزی در تازه‌ترین آمارهای اعلام شده از سوی بانک‌مرکزی نسبت به بخش صادرات نفتی با رشد اقتصادی مثبت عنوان شده‌اند که این هم وابسته به صادرات کشاورزی و بخش‌های صنعتی است که امکان صادرات داشته‌اند یا به صورت خام یا فراورده‌های صنعتی.

در واقع نمی‌توان گفت آنچه به عنوان رشد اقتصادی مطرح می‌شود، شاخص قابل‌اعتنایی است؛ چرا که افزایش رشد اقتصادی زمانی قابل اعتناست که با افزایش شاخص رفاه‌عمومی جامعه در ارتباط  باشد.

تا زمانی که اقتصاد بار سختی‌های خود را به دوش مردم بریزد، هر چقدر نتایج رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف داده شود، چندان مهم نیست. اینکه سهم مردم از نتایج حاصل از رشد اقتصادی در بخش‌های صنعتی و کشاورزی چقدر بوده، چه افراد یا گروه‌های خاصی یا  صنایع خاصی از منافع این مسئله برخوردار شده‌اند و اینکه به کل بخش تولید یا مصرف رسیده، می‌تواند ماهیت اصلی و واقعی رشد اقتصادی را به تصویر بکشد.

زمانی رشد اقتصادی معنا می‌یابد که مختص گروه‌های خاصی نباشد بلکه رشد اقتصادی منجر به کاهش بیکاری، فقر و نابرابری اجتماعی و فاصله طبقاتی کمتر شود، درغیراین صورت رشد اقتصادی که عمومیت نداشته باشد، حائز اهمیت نیست.

اگر در شرایط تحریم اقتصادی  بتوانیم بخش‌های تولیدی و اقتصادی  که وابستگی کمی به ارز خارجی دارند و عمدتاً مواد اولیه آن‌ها در داخل تهیه می‌شود را تحت حمایت دولت قرار دهیم، در راه رشد اقتصادی قدم برداشته‌ایم. کاهش بروکراسی دولتی برای رشد تولید و صادرات غیرنفتی، مسئله‌ای مهم است. در صورتی که بروکراسی دولتی کاهش بیابد، در رشد اقتصادی بدون نفت می‌توانیم به مراحل خوبی برسیم و رشد اقتصادی بدون نفت را به طور نسبی مثبت نگه داریم.

این مسئله نباید فراموش شود تا زمانی که تورم در کشور وجود دارد، رشد اقتصادی منفی و پایین خواهد بود. جای شکی وجود ندارد اتخاذ راهکارهای درونی برای کاهش تورم و عبور از خام‌فروشی نفت و عدم لحاظ نفت در محاسبه‌های اقتصادی، امکان رشد مثبت اقتصادی را مهیا می‌کند. با تأکید بر این موضوع که واقعیت رشد اقتصادی در بهره‌مند شدن مردم از رفاه اجتماعی، کاهش تورم و کاهش فاصله طبقاتی خود را به خوبی نشان می‌دهد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.