خاستگاه اصلی «پته‌دوزی» کرمان است و این هنر قدمت دیرینه‌ای دارد. قدیمی‌ترین پته در مقبره شاه نعمت‌الله ولی در ماهان کرمان است که با پته‌های امروزی تفاوت‌های بسیاری دارد. پته قدیم تشکیل شده بود از پارچه شال یا عریض و نخ پته که هر دو جنسشان از پشم بود ولی در حال حاضر پته با نخ ابریشم هم دوخته می‌شود تا مشتری‌پسندتر و جنبه صادراتی داشته باشد که البته نفیس و گرانبها نیز هست. همچنین با نخ‌های گیاهی و شیمیایی نیز دوخته می‌شود که دارای هشت رنگ اصلی است و بیشتر رنگ‌های آن تیره است اما برای آنکه جذاب‌تر شود امروزه از رنگ‌های فانتزی در کنار سایر رنگ‌ها استفاده می‌شود.

اشتغال آسان با هنر تاریخی «پته‌دوزی»

این‌ها بخشی از گفت‌وگوی آزیتا اسکندری، هنرمند و کارآفرین کاشمری است. اسکندری متولد ۶۹ کارشناس ارشد حسابداری، متولد و ساکن کاشمر است. پنج سالی است به صورت جدی با راه‌اندازی کارگاه صنایع دستی پته‌دوزی با برند «گلبرگ» توانسته علاوه بر حفظ و احیای این هنر سنتی دیرینه، موجب اشتغال‌زایی بانوان زیادی در این عرصه شود.

اشتغال برای ۲۰ نفر

او می‌گوید: در زمینه هنر پته‌دوزی و سرمه‌دوزی به صورت جدی کار می‌کنم. آموزش می‌دهم و هنرجویانم برای خودم کار می‌کنند و می‌توانند کسب درآمد کنند. در حال حاضر بیش از ۲۰ نفر با من همکاری می‌کنند.

وی که به هنرهای ایرانی علاقه‌مند است، می‌افزاید: بسیاری از بانوان امکان حضور در محیط بیرون از خانه برای کار کردن را ندارند و این کار می‌تواند در منزل و در کنار خانواده انجام شود.

به‌روزرسانی هنر پته‌دوزی

وی درباره موارد استفاده پته نیز بیان می‌دارد: در گذشته پته‌ها جنبه تزئینی داشت اما در حال حاضر این هنر سنتی با به‌روزرسانی در لباس‌ها، دکمه، زیورآلات، پرده، کیف، کفش، تابلو، ساعت دیواری، قندان (کیسه‌های قند یا خشکبار) و... استفاده می‌شود که خوشبختانه به دلیل زیبایی‌اش دارای زمینه کاری زیادی است.

آزیتا اسکندری این هنر را یکی از هنرهای دستی برای گردشگری و صادرات اعلام می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر سفارش‌دهندگان تولیداتمان داخلی و از شهرهایی مانند تهران، مشهد، کرمان و... هستند. پیش از شیوع‌کرونا برگزاری جشنواره‌ها و بازارچه‌ها فرصت خوبی برایمان داشت اما اکنون در حال گفت‌وگو و ایجاد زیرساخت‌ها برای صادرات این هنر هستیم اگرچه در حال حاضر پته‌های تولیدی کرمان جنبه صادراتی دارد و حتی از جاذبه‌های گردشگری کرمان محسوب می‌شود و از استقبال خوبی در سایر کشورها برخوردار است.

افزایش قیمت مواد اولیه

وی درباره افزایش قیمت مواد اولیه نیز بیان می‌دارد: قیمت نخ به صورت کلاف محاسبه می‌شود که قیمت هر کیلو نخ براساس نوع آن بین ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش یافته است. مثلاً نخ شیمیایی ارزان‌ترین نخ است که هر کیلوی آن ۳۵۰ تا ۳۸۰ هزار تومان است و نخ گیاهی کیلویی حداقل ۵۰۰ هزار تومان و این در حالی است که هر کیلو نخ ابریشمی بیش از یک میلیون تومان قیمت دارد.

این هنرمند توضیح می‌دهد: پارچه پته‌دوزی شال یا عریض به صورت مهره شده خریداری می‌شود. برای مثال نیم بقچه سایز ۵۰ در ۵۰ سانتیمتر که به عنوان رومیزی، کوسن یا تابلو استفاده می‌شود پیش از شیوع کرونا با دوخت معمولی ۲۵۰ هزار تومان قیمت داشت و در حال حاضر هزینه تولید این کار به ۵۰۰ تومان رسیده است.

او تأکید می‌کند: معمولاً یک کار یک متر در یک متر حدود ۲۰ الی ۳۵ روز زمان می‌برد که میزان درآمد هر فرد به تلاش او بستگی دارد اما امکان درآمدزایی برای آن‌ها تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ماه وجود دارد و همکاران من از اقشار مختلف و در همه گروه‌های سنی هستند.

وی در ادامه درباره نحوه و مراحل دوخت پته بیان می‌دارد: ابتدا روی یک پارچه شال که آبی، قهوه‌ای، زرشکی یا مشکی است طرح مورد نظر توسط افرادی که در زمینه چاپ هستند به صورت گرته انداخته می‌شود که طرح‌ها سنتی اصیل ایرانی است. در کرمان این کار به صورت تخصصی انجام می‌شود اما در کاشمر و مشهد وجود ندارد و به صورت اینترنتی از کرمان خریداری می‌کنم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.