هفته گذشته بود که رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از کشف بزرگ‌ترین واحد تولید کتاب‌های قاچاق در تهران و خیابان جمالزاده با همکاری پلیس امنیت و کارگروه صیانت از حقوق ناشران، مؤلفان و مترجمان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران خبر داد. این واحد مسکونی در خیابان جمالزاده تهران با ۱۵ پرسنل به شکل چهار شیفت و شبانه‌روزی فعال بود و حتی برای از دست ندادن زمان برای چاپ کتاب، آشپزی را هم استخدام کرده بودند تا ۲۴ ساعته تولید داشته باشند. تعداد کتاب‌های کشف شده از این مجتمع نزدیک به ۴ هزار و ۵۰۰ جلد تخمین زده شده که به نظر می‌آید حجم کتاب‌ها بیش از آمار اعلامی است. تخلف در حوزه نشر مسبوق به سابقه است اما پرسش اینجاست چرا با وجود برخورد با متخلفان همچنان شاهد بروز چنین اتفاقاتی آن هم در ابعادی وسیع‌تر از گذشته هستیم.

قاچاق کتاب در حال صنعتی شدن!؟

نهادهای نظارتی به میدان بیایند


علیرضا اسدی، مدیر انتشارات «نیماژ» با بیان اینکه قاچاق کتاب تبدیل به مافیایی شده که اتفاقاً در حال صنعتی شدن هم هست و هر روز گسترده و فربه‌تر می‌شود، می‌گوید: کارگروه صیانت اتحادیه این مسئله را به صورت جدی پیگیری می‌کند و بسیار دغدغه‌مند است، اما این کاری نیست که در حیطه و توان کارگروه صیانت باشد.
این ناشر با تأکید بر اینکه دستگاه‌های نظارتی باید به میدان بیاید، ادامه می‌دهد: متأسفانه هیچ واکنشی نسبت به این مسئله وجود ندارد و بارها از سوی ناشران بحث قاچاق کتاب و تخلف‌های مربوط به آن مانند حضور دستفروشان در خیابان‌ها و فروش کتاب‌های ناشران اعلام شده اما دستگاه امنیتی نسبت به اینکه جلو آن‌ها را بگیرد هیچ گونه دغدغه‌ای ندارد و تا زمانی که وضع به همین منوال پیش برود و دستگاه‌های نظارتی  پشت موضوع قرار نگیرند هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
به گفته اسدی؛ کارگروه صیانت بعضاً انبارها و چاپخانه‌های مختلفی را پیدا می‌کند و جلویشان را می‌گیرد اما باز هم همان شخص در جای دیگری و در یک فضای جدید شروع به کار می‌کند. در حال حاضر بخش عمده‌ای از کسانی که در کار قاچاق کتاب هستند در همان محدوده خیابان انقلاب دفاتر چاپ دارند و به دستگاه‌های دیجیتال مجهزند و به راحتی کتاب‌ها را چاپ می‌کنند و می‌فروشند.

برخی کتابفروشان هم مشتری نسخه‌های فیک هستند


این ناشر تأکید می‌کند: البته برخی کتابفروشان فیک هم هستند که این آثار را می‌فروشند، زیرا اگر نسخه اصلی آن را از ناشر تهیه کنند باید با ۲۰ تا ۲۵ درصد تخفیف بخرند در حالی که قاچاقچیان کتاب‌ها  را با ۶۰ تا ۷۰ درصد تخفیف می‌فروشند و هزینه‌های معمول ویراستاری، حق‌التألیف و... را ندارند بنابراین برای برخی کتابفروش‌نماها و کتاب‌فروشی‌های غیراصلی به صرفه است که از آن‌ها تهیه کنند و کسی هم نیست جلویشان را بگیرد. سال‌هاست که این موضوع مطرح است و اتحادیه هم کارهای مهمی انجام داده اما باز هم می‌گویم تا نهادهای حاکمیتی و امنیتی پشت این موضوع قرار نگیرند هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

سود حاصل از قاچاق کتاب چقدر است؟


علیرضا اسدی در پاسخ به این پرسش که با توجه به بازار داغ قاچاق کتاب آیا سودهای کلانی هم نصیب متخلفان می‌شود، می‌گوید: البته معنی قاچاق هم اشتباه تفسیر می‌شود. یک مبحث کپی کتاب مطرح است که این قاچاق نیست، بلکه یک کتاب پرفروشی ترجمه می‌شود و ناشران فیک عین همان کتاب اصلی را با یک اسم قلابی منتشر می‌کنند و اگر قیمت کتاب در حالت عادی ۱۰۰ هزار تومان باشد آن‌ها ۲۰۰ هزار تومان قیمت می‌زنند و در سایت‌های مختلف با
 ۸۰ درصد تخفیف می‌فروشند. البته این هم می‌تواند شاخه‌ای از قاچاق باشد اما بیشتر کپی‌کاری است. چیزی که در قاچاق صورت می‌گیرد این است که یک ناشر باید هزینه‌های جاری، مالیات و... را در هزینه کتاب بگنجاند اما قاچاقچیان عین همان کتاب را با همان هویت بصری منتشر می‌کنند و هزینه‌های جاری را ندارند و در نتیجه سودش هم چشمگیر است. ضمن اینکه متخلفان با فروش کتاب‌ها وجه را نقدی دریافت می‌کنند اما ناشران معمولاً چک هشت ماهه تا یک ساله می‌گیرند و کتاب را می‌فروشند و قطعاً این تفاوت برای قاچاقچیان سود دارد.


بعید است بدون اتکا به جایی کتاب‌ها را قاچاق کنند


اما یک ناشر دیگر در اعتراض به فعالیت قاچاقچیان کتاب می‌گوید: وقتی یکسری آدم متخلف و دزد، کتاب ناشران دیگر را ضایع می‌کنند و بدون پرداخت حقوقش آن را با درصدهای بالا در مترو، بساط‌های کتاب‌فروشان و... عرضه می‌کنند. واضح است که افراد درستی پشت این کار نیستند و بعید است شخصی بدون اتکا به جایی بتواند این کار را انجام دهد! یکی دو سال پیش هم یکسری از همین قاچاقچیان را گرفتند و حکم دادند اما امروز می‌بینیم که باز همان روند ادامه دارد.
اعظم کیان‌افراز، مدیر انتشارات «کیان افراز» با تأکید بر اینکه باید قاطع‌تر با چنین اشخاصی برخورد شود می‌گوید: وقتی مشخص می‌شود در انباری ۴هزار و ۵۰۰ جلد کتاب وجود دارد که افرادش سه‌شیفته کار می‌کنند و حتی آشپز هم استخدام کردند که بدون ذره‌ای وقفه کارشان را انجام دهند، به این معنی است که هر کتاب پرفروشی که به بازار می‌آید همان موقع منتشر و حقوق نویسنده، ناشر و مترجم ضایع می‌شود و از طرفی مخاطب هم عادت کرده در بازار کتاب همیشه تخفیف بگیرد.

باید دنبال دست‌های پنهان باشیم


به گفته این ناشر؛ گویی دست‌های پنهان و با اعتماد به نفسی وجود دارد که می‌خواهد کتابفروشان را زمین بزند و صنعت نشر را خراب کند.
کیان‌افراز با بیان اینکه باید آگاهی در سطح جامعه و رسانه‌ها اتفاق بیفتد و مردم نسبت به این تقلب‌ها آشنا شوند، ادامه می‌دهد: به نظرم قوه قضائیه باید خیلی قاطع‌تر با این اشخاص برخورد کند و متخلفان بدانند کارشان بی‌پاسخ نیست و جریمه و حکم‌هایی برای پرونده‌های قاچاق باید صادر شود که کسی جرئت نکند سمت این کار برود. سال ۹۷ هم چنین انباری را گرفتند و اگر آن طور که باید جریمه شده بودند امروز شاهد این نبودیم که ۴هزار و ۵۰۰ جلد کتاب از ناشران مختلف قاچاق شود.

انتهای خبر/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.