مسعود ریاضی در گفت‌وگو با قدس خراسان به بیشترین تخلفاتی که مهندسان اکثراً به علت ناآگاهی مرتکب می‌شوند پرداخت و اظهار کرد: بیشتر اعضای نهمین دوره شورای انتظامی در تیر ماه ۱۴۰۱ شروع به کار کردند و در بدو شروع حدود ۶۰۰ پرونده از سال‌های گذشته در صف رسیدگی بود که سابقه برخی از آن‌ها به سال‌های ۹۵ و ۹۶ می‌رسید.
رئیس شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی بیان کرد: شیوع همه‌گیری کرونا در سال‌های گذشته موجب شده بود تعداد زیادی پرونده در صف رسیدگی باقی بماند اما در حال حاضر نوبت پرونده‌های در دست بررسی شورای انتظامی استان، به اوایل سال جاری رسیده است. صرفاً تعداد انگشت‌شماری از پرونده‌های سال گذشته به علت نیازهای کارشناسی و بررسی‌های فنی در نوبت صدور رأی هستند.
وی با اشاره به اینکه برای رسیدگی به تخلفات مهندسان، مرجعی به نام قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان وجود دارد، گفت: مهندسان در رشته‌های تخصصی خود ملزم به رعایت یکسری قوانین هستند که اگر از آن‌ها تخطی کنند، شورای انتظامی پس از رسیدگی که گاهی با دریافت نظرات کارشناسی توأم است، در آن خصوص ناچار است رأی محکومیت صادر کند.
ریاضی در این باره توضیح داد: مسائل کلی در کتاب قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان درج شده و بر مبنای آن مهندسان رصد و در صورت تخلف جریمه می‌شوند. ماده ۹۱ آیین‌نامه اجرایی این قانون به صورت خلاصه تمام تخلفاتی را که ممکن است یک مهندس مرتکب شود، ذکر کرده است. به همین دلیل برای هر مهندسی ضرورت دارد پیش از هر چیز این ماده را به صورت دقیق مطالعه کرده و سعی کند فعالیت‌هایش در قالب این تخلفات قرار نگیرد.
رئیس شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با بیان اینکه تخلفاتی که مهندسان در آن دسته‌بندی می‌شوند در مجموع ۳۷ مورد تخلف است، یادآور شد: این تخلفات به دو حالت حرفه‌ای و انضباطی تقسیم می‌شود که ۱۳ بند شامل تخلفات حرفه‌ای و ۲۴ بند شامل تخلفات انضباطی ذکر شده است.
وی با تأکید بر اینکه در این مصاحبه بیشتر به تخلفاتی اشاره می‌شود که ناشی از نبود آگاهی است، گفت: بعضی تخلفات از قبیل تقلب و ارتشا واضح است که اگر اتفاق بیفتد، حکم به محکومیت مهندس داده می‌شود اما در حال حاضر بیشتر مهندسان درگیر تخلفاتی می‌شوند که قصدی برای انجام آن‌ها ندارند و ناشی از نبود آگاهی است که متأسفانه حکم می‌گیرند و محروم هم می‌شوند.
ریاضی با بیان اینکه مهندس بر اساس قانون و تخلفی که مرتکب شده، از درجه یک تا ۶ محکوم می‌شود، ادامه داد: درجه یک فقط اخطار کتبی، درجه۲ توبیخ کتبی، درجه۳ محرومیت از استفاده پروانه تا یک سال، درجه۴ محرومیت یک تا سه سال، درجه۵ محرومیت سه تا پنج سال و درجه ۶ نیز محرومیت دائم از عضویت نظام مهندسی است که البته این رأی قابل تجدیدنظر در شورای انتظامی کشور نیز است.
کدام بندهای قانونی بیشترین تخلفات حرفه‌ای را دارند؟
رئیس شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با اشاره به اینکه از ۱۳ بند تخلفات حرفه‌ای پنج بند آن پرتکرارترین است و مهندس باید دقت مضاعفی در خصوص آن‌ها به عمل آورد، این پنج بند را تشریح کرد:
۱- مهم‌ترین تخلفات در این زمینه، تخلفات فنی است و اگر مهندس اصول فنی را به درستی رعایت نکرده باشد مثل عدم انطباق اجرا با نقشه، وجود نقیصه در نقشه یا دیگر مسائل فنی، به بند یک این نوع تخلفات محکوم می‌شود که این بند از درجه یک تا پنج جریمه خواهد داشت.
۲- بند دوم تخلفات حرفه‌ای ماده ۹۱ مربوط به قصور در انجام وظیفه است به نوعی که خسارت به صاحبکار وارد شده و او متضرر شود. این مورد نیز از درجه دو تا پنج محروم می‌شود.
۳- مطابق بند سه تخلفات حرفه‌ای ماده ۹۱ اگر تحمیل هزینه‌های غیرضروری و فاحش به کارفرما صورت بگیرد نیز دو تا چهار درجه محرومیت خواهد داشت.
۴- در بند هفت نیز برای تأیید غیرواقعی میزان عملیات انجام شده محکومیت سه تا پنج در نظر گرفته شده است. متأسفانه مشاهده می‌کنیم برخی از مهندسان توجه لازم به این بند را ندارند و محکومیت سنگین می‌گیرند.
۵- در واقع پرتکرارترین تخلف مهندسان مربوط به بند ۹ تخلفات حرفه‌ای یعنی تعلل در تنظیم و تسلیم به موقع گزارش به مراجع است. متأسفانه بسیاری از پرونده‌ها ناشی از این تخلف هستند و برخی از مهندسانی که به وظایفشان عمل نمی‌کنند، ناخواسته درگیر تبعات این بی‌توجهی می‌شوند. به این صورت که مهندس در ساختمان خلافی را مشاهده کرده اما پس از تذکر به مالک و مجری و عدم رفع آن، از سر ناآگاهی گزارش به شهرداری و نظام مهندسی را ارسال نمی‌کند. بعداً در صورتی که این پروژه دچار اشکال شود ولی گزارشی ثبت نشده باشد، مهندس طبق این بند، از یک تا سه درجه جریمه می‌شود.
کدام بندهای قانونی بیشترین تخلفات انضباطی را دارند؟
ریاضی با بیان اینکه از میان ۲۴ بند تخلفات انضباطی چند مورد بیشترین تکرار را دارد، اهم این تخلفات را نیز تشریح کرد:
۱- بند دو تخلفات انضباطی ماده ۹۱ شامل درج یا نشر موارد مغایر با اصول اخلاقی و شئون حرفه‌ای در شبکه‌های اجتماعی است که بین دو تا پنج درجه می‌تواند برای مهندس محرومیت داشته باشد.
۲- بند پنجم همان مأخذ مربوط به اخلال در وظایف جاری سازمان و نامه‌پراکنی‌های بی‌مورد شامل اقدام به شکایت‌ها و سخنرانی‌های بی‌مورد که در هیچ محکمه‌ای اثبات نمی‌شود، است. در صورتی که این اقدام‌ها موجب اخلال در امور و وظایف جاری سازمان شود، می‌تواند قابل شکایت باشد. این موضوع نیز دارای دو تا چهار درجه محکومیت است.
۳- بند ششم همان مأخذ در خصوص بی‌توجهی به مفاد شیوه‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و ابلاغیه‌هاست. مهندس باید دائم به بخشنامه‌ها و مقررات اعلامی اشراف داشته باشد و پیگیری کند. رعایت این مورد نیاز به به‌روزرسانی اطلاعات دارد و اگر شکایتی در این زمینه برسد، محکومیت بین یک تا چهار درجه اعمال می‌شود.
۴- یکی از تخلفات رایج و متأسفانه پرتکرار مهندسان عدم مراقبت از مُهر است. گاهی اوقات مهندس ادعا می‌کند بدون اطلاع ایشان از مهر وی استفاده شده است که این دفاع عمدتاً مسموع نیست. بنا به بند۱۲ بخش (ب) ماده ۹۱، مهندس مکلف است از مُهرش محافظت کند در غیر این صورت بین یک تا سه درجه محرومیت خواهد داشت.
البته ریاضی این را هم گفت که در صورت اعلام موضوع جعل، شورای انتظامی رأی خود را منوط به رأی دادگاه صالحه خواهد کرد.
۵- یکی از انواع شکایت‌های رایج، ادعای مالک مبنی بر درخواست وجه مازاد از طرف مهندس است که در صورت اثبات، جرایم سنگینی اعمال می‌شود. در صورتی که مهندس توضیحی برای دریافت این پول داشته باشد اما قراردادی نداشته باشد، بنا بر بند۱۶ بخش (ب) ماده ۹۱ که انجام کار حرفه‌ای بدون قرارداد تخلف محسوب می‌شود، باز هم متأسفانه به درجه یک تا دو محکوم می‌شود.
رئیس شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با تأکید بر اینکه ۱۰ مورد فوق مهم‌ترین تخلفات از مجموعه ۳۷ بندی است که در صورت رعایت آن بسیاری از تخلفات کاهش می‌یابد، یادآور شد: تاکنون بند یک و دو قسمت (الف) ماده ۹۱ بیشترین تکرار را داشته است.
وی اضافه کرد: محرومیت‌های درجه ۵ و ۶ خیلی کم بوده به حدی که جریمه درجه ۶ در یک سال گذشته فقط برای یک نفر صادر شده است. همچنین از میان محرومیت‌ها، درجه سه بیشترین تکرار را داشته است.
خبرنگار: طاهره فجر داودلی
نظر شما