سیزدهم رجب سالروز ولادت باسعادت مولی‌الموحدین و قائد الغر المحجلین الامام امیرالمؤمنین(ع) است. مرحوم شیخ مفید متوفای ۴۱۳هجری، در صفحه 300 جلد دوم کتاب ارزشمند الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد می‌گوید: یکی از مباحث مهم و کلیدی در زندگی سراسر افتخار آن امام مظلوم، افضلیت و برتری آن حضرت بر اولین و آخرین غیر از نبی مکرم اسلام(ص) است و این افضلیت، ریشه در وحی الهی دارد، زیرا در آیه مباهله «انفسنا» فقط به آن حضرت قابل انطباق است. اگر علی(ع)، نفس پیامبر اکرم(ص) شد پس هر ویژگی که در آن حضرت ثابت است، باید در علی(ع) هم بوده باشد و الا «انفسنا» هرگز صدق نخواهد کرد.
بدون هیچ تردیدی، پیامبر خاتم(ص) بر همه آدمیان و پیامبران برتری دارد. پس نفس او هم باید دارای این ویژگی باشد. صحابه و تابعین هم به این مطلب اذعان کرده‌اند. در این نوشتار کوتاه تنها به چند نفر از تابعین اشاره می‌کنیم که افضلیت آن حضرت را نقل کرده‌اند.
1. ابان بن تغلب کوفی
ابان یکی از راویانی است که شیعه و سنی او را ستایش کرده‌اند و در سال ۱۴۱ فوت کرده است. ذهبی متوفای ۷۴۸ او را توثیق کرده و گفته: ثقة شیعی در کتاب میزان الاعتدال، جلد یک، صفحه ۵ درباره ابان بن تغلب گفته: ابان معتقد است علی(ع) از همه افضل است. نکته قابل توجه اینکه این شخصیت که قائل به افضلیت امیرالمؤمنین علی(ع) است مورد توجه ارباب صحاح سته قرار گرفته و همگی جز بخاری از او نقل حدیث کرده‌اند.
2. احمد بن فرات
بنا به گفته حافظ ذهبی، احمد بن فرات امام، حافظ، برجسته، حجت و محدث اصفهان است. احمد بن عدی، رجال‌شناس معروف اهل سنت درباره شخصیت احمد بن فرات گفته: روایت ضعیفی از او سراغ ندارم و او همواره راستگو و حافظ احادیث است. ابوعمران طرسوسی می‌گوید: از احمد بن حنبل شنیدم که می‌گفت: در زیر آسمان، کسی حافظ‌تر از او نیست.
حدیث برتری امیرالمؤمنین(ع)
شیبانی حدیثی را نقل کرده که احمد بن فرات در سلسله سند آن قرار گرفته است. در این حدیث ابن‌عباس، مفسر معروف می‌گوید: اولین کسی که اسلام آورد علی(ع) است: «أوّل من أسلم علی» بزرگان اهل سنت هم به این حقیقت اعتراف کرده‌اند.
3. ابوبکر بن عیاش (متوفای ۱۹۰)
یکی از شخصیت‌های بزرگ اهل سنت ابوبکر بن عیاش کوفی است که در سال 190 فوت شده است. ذهبی از او به فقیه، محدث و شیخ‌الاسلام تعبیر کرده و مهم‌تر از او احمد بن حنبل او را ثقه و مورد اطمینان قرار داده است.
حدیث برتری امیرالمؤمنین(ع)
ابونجم اصفهانی متوفای ۴۳۰ در کتاب حلیة الاولیاء، جلد یک، صفحه ۶۸ حدیثی را نقل کرده که در سند آن، ابوبکر بن عیاش است که او از نصیر از سلیمان احمس از پدرش از امیرالمؤمنین(ع) نقل کرده که حضرت فرمود: «والله ما نزلت آیة الا و قد علمت فیم انزلت و این نزلت».
4. ابو ربیعة ایادی
ابن حجر عسقلانی درباره او گفته: مقبول و عثمان بن سعید می‌گوید: از یحیی بن معین درباره ابو ربیعه پرسیدم. گفت: کوفی، ثقه.
حدیث اعلمیت و برتری امیرالمؤمنین(ع)
جناب ابن عساکر دمشقی شافعی مذهب متوفی ۵۷۱ در کتاب تاریخ دمشق حدیثی را نقل کرده که ابوربیعه در سلسله سند آن قرار گرفته و می‌گوید: از ابن‌بریده از پدرش نقل شده که رسول خدا(ص) فرمود: برای هر پیامبری جانشین و وارثی است و علی(ع) وصی و وارث من است.
5. ابوقلابة بصری
ذهبی از او به «و کان من ائمة الهدی» تعبیر کرده و ابن سعد در کتاب الطبقات الکبری جلد ۷ صفحه ۱۸۳ می‌گوید: «کان ثقة کثیر الحدیث».
حدیث اعلمیت امیرالمؤمنین(ع)
ابو داوود طیالسی متوفای ۲۰۴ در کتاب مسند صفحه ۲۸۱ با سندی که ابوقلابه در آن وجود دارد از انس بن مالک نقل کرده که رسول خدا(ص) فرمود: «و اعلمهم بما انزل الله علی».
6. ابوهاشم رمانی
ابوهاشم رمانی یکی دیگر از تابعین است که راوی حدیث افضلیت امیرالمؤمنین(ع) است. ابوحاتم از او به فقیه و صدوق یاد کرده است. مزی می‌گوید: ابو رمان، انس بن مالک صحابی را درک کرده است.
حدیث افضلیت امیرالمؤمنین(ع)
ابن مغازلی شافعی مذهب متوفای ۴۸۳ در کتاب مناقب صفحه ۹۲ حدیث را نقل کرده که در سند آن ابوهاشم است. او از مجاهد از ابن‌عباس نقل کرده که رسول خدا(ص) فرمود: «علی منّی کرأسی من بدنی».
7. اسماعیل سدی
ذهبی در سیر اعلام النبلاء جلد ۵ صفحه ۲۶۴ از او به امام و مفسر و کوفی یاد کرده و نسائی احادیث او را شایسته دانسته و احمد بن حنبل از او به ثقه یاد کرده و ابوحاتم او را صدوق ذکر کرده است.
حدیث افضلیت امیرالمؤمنین(ع)
خوارزمی حنفی مذهب متوفای قرن هفتم در کتاب المناقب صفحه ۱۰۷ حدیث از او نقل کرده که انس بن مالک می‌گوید: نزد رسول خدا(ص) پرنده‌ای بریان شده بود. حضرت گفت: پروردگارا محبوب‌ترین خلق نزد خودت را به من برسان تا از این پرنده بخورد؛ پس علی بن ابیطالب(ع) آمد و با پیامبر(ص) از آن خورد. در این حدیث صحیح و متواتر، علی(ع) بهترین مخلوقات نزد خداوند عز وجل است و محبوب‌تر از او وجود ندارد و این نص صریح در افضلیت او است.
8. اسماعیل بن ابی خالد
شخصیت دیگری که راوی حدیث افضلیت است، اسماعیل بن ابی خالد بجلی است. ذهبی از او به امام، کبیر و محدث کوفه در زمان خودش تعبیر کرده است. عجلی می‌گوید: وی کوفی تابعی و ثقه است. ذهبی در جای دیگر درباره شخصیت او گفته همه بر اتقان او اجماع و اتفاق نظر دارند و حدیث او از عالی‌ترین احادیث صحیح بخاری است.
حدیث اعلمیت امیرالمؤمنین(ع)
ابن عساکر دمشقی شافعی مذهب متوفی ۵۷۱ در کتاب تاریخ دمشق با سندی که اسماعیل در آن وجود دارد از ابواسحاق از هبیره نقل می‌کند که حسن بن علی(ع) خطبه خواند و فرمود: «ای مردم! دیروز کسی از بین شما مفارقت کرد که قبلی‌ها در علم به او نمی‌رسند و آخرین نیز از درک او عاجزند».
نظر شما