«نذر» از جمله اعمال مستحبی است که در آن، انسان برای انجام عملی خداپسندانه، خود را ملزم می‌کند و حتی در صورتی که بنا به دلایلی نتواند به این التزام عمل کند، در شرع برای او جریمه‌ای نیز در نظر گرفته شده تا حرمت این عهد میان خالق و مخلوق، پابرجا بماند.

گاه این عهد را مشروط به تحقق عملی می‌کند و گاهی نیز بدون هیچگونه شرط، به انجام این کار التزام می‌دهند. مانند کسی که برای رفع گرفتاری خاص، چیزی یا مبلغی را برای انجام کاری نذر می‌کند و....

البته سابقه این عمل خداپسندانه، فقط منحصر به دوران اسلامی نیست. نذر، پیش از اسلام نیز وجود داشته است و حتی در آیات قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است.

موضوع نذورات از جمله مواردی است که به عنوان یک ظرفیت مهم مردمی، همواره مورد توجه متدینان بوده است و در راستای انجام امور خیری که ممکن است به تنهایی از عهده افراد بر نیاید، تلاش کرده‌اند با جهت دهی و سمت و سو دادن به نذورات، این ظرفیت‌ها را به یک سرمایه در جهت برطرف کردن مشکلات و امور خیر تبدیل کنند.

حرم مطهر رضوی نیز که به عنوان بزرگترین و مهمترین پایگاه شیعه در کشور، سالانه پذیرای جمع زیادی از زائران و مجاوران امام رضا (ع) است، به عنوان یک نقطه قابل اعتماد مردم، روزانه پذیرای مبالغ زیادی از نذورات مردم از سراسر جهان است که می‌خواهند به واسطه کارگزاران حرم مطهر رضوی، در انجام امور خیر و کارهای بزرگ شریک شوند.

در این میان، برای انسجام هر چه بیشتر این امور خیر، سرفصل‌هایی نیز مشخص شده است. سرفصل‌هایی شامل عقیقه، نذر زیارت اولی‌ها، افطاری ساده، نذر فرهنگی و رسانه، نذر محرومین و نیازمندان، نذر درمان سلامت، نذر و هدیه امام رضا (ع)، نذورات خاص حرم مطهر، نذورات عمران و سازندگی، مشارکت‌ها و وجوهات شرعیه، از جمله سرفصل‌های کلی است که برای این کار در نظر گرفته شده است. ضمن این که ذیل این عناوین کلی، سرفصل‌های جزئی نیز برای این کار پیش‌بینی شده است.

اما در آستانه فرارسیدن ماه مبارک رمضان، برخی از نذورات از استقبال بیشتری از سوی مردم برخوردار می‌شود. نذوراتی مانند تهیه افطاری ساده برای زائران و مجاورانی که همزمان با اذان مغرب در حرم مطهر حضور دارند، از این جمله است. ضمن این که نذوراتی که برای اطعام زائران در مهمانسرای حضرت در نظر گرفته شده است و در طول سال در وعده‌های سه‌گانه غذایی در اختیار زائران قرار می‌گیرد، در ماه مبارک رمضان در ۲ وعده افطار و سحر ببرای زائران آماده شده و در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.

افزون بر این موارد، سرفصل‌های مختلف نذوراتی که در طول سال برای موارد گوناگون در نظر گرفته شده، بنا بر نیت شخصی که نذر را انجام می‌دهد، می‌تواند صرفاً در ماه مبارک رمضان به انجام امور خیر اختصاص پیدا کند. مانند مبالغی که زائران تمایل دارند برای تهیه افطار و یا اقلام مورد نیاز در چایخانه‌های مستقر در نقاط مختلف حرم مطهر رضوی به مصرف برسد.
 

لیلا لاریچه