قدس آنلاین: از دیرباز جایزه نوبل ادبیات به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار استعمار نو بوده و به نوعی زیرگروه ادبیات استعمارنو قرار می‌گیرد. در سال‌های نه چندان دور نخستین پرسشی که به ذهن متبادر می‌شود این است که دلیل انتخاب این شاعر یا نویسنده گمنام چه بوده است؟ چرا که افراد انتخاب شده دارای پیشینه‌ای مستحکم و قوی نیستند. در صورتی که در دوران گذشته کسی تعجب نمی‌کرد وقتی بزرگان ادبیات جهان چون موریس مترلینک، رابیندرانات تاگور، رومن رولان، جرج برنارد شاو، توماس نو، هرمان هسه، ویلیام فالکنر و ارنست همینگوی نامشان به عنوان برگزیده جایزه نوبل انتخاب می‌شد.
در واقع افراد، ابتدا توانمندی خود را در عرصه ادبیات اثبات می‌کردند پس از آن برخی مناسبات سیاسی را در نظر می‌گرفتند و برگزیده خود را انتخاب می‌کردند. در دوران گذشته انتخاب برگزیدگان نوبل ادبیات کمی دقیق‌تر از زمان حال بود. اما در دوران معاصر ادبیت ادبیات دیگر مورد اعتنای دست اندرکاران جایزه قرار نمی‌گیرد و دیگر ادیبان لازم نیست در عرصه ادبیات خالق آثار فاخر باشند. بر این اساس می‌توان به این نتیجه رسید نوبل ادبیات دیگر اعتباری ندارد و تنها سلاحی است برای زمامداران سیاسی. آنچنان که در سال 2019 دیدیم برگزیده جایزه نوبل ادبیات، نویسنده اتریشی «پیتر هانکه» متهم به نژادپرستی شده است. او کسی است که نسل‌کشی در بوسنی و کوزوو را رد می‌کند و در تشییع جنازه اسلوبودان میلوسوویچ، رئیس‌جمهور صربستان شرکت می‌کند.
«میلوشوویچ» در حالی درگذشت که به جرم جنایت علیه بشریت محاکمه می‌شد و از «هانکه» خواسته بود به دفاع از او در دادگاه شهادت بدهد. هانکه در مقابل جمعیت بی‌شماری در مراسم تدفین او سخنرانی کرد. زمانی که «هانکه» در سال ۲۰۱۴ برای دریافت جایزه «ایبسن» به نروژ رفت تعدادی با پلاکاردهایی با عنوان هوادار فاشیست و انکارکننده نسل‌کشی علیه او تظاهرات کردند. بسیاری از برگزیدگان نوبل و بوکر رسماً عضو نویسندگان استعمار نو هستند. هر سال دولتمردان فهرستی از نویسندگان استعماری را معرفی می‌کنند که سلمان رشدی هم پیش از این جزو این دسته نویسندگان معرفی شده بود. جایزه «نوبل» ادبیات امسالنیز به شاعر گمنام آمریکایی «لوییز الیزابت گلوک» (گلیک) Louise Elizabeth Gluck (Glick) تعلق گرفت .آثار او در ایران ترجمه شده است و به گفته بسیاری از منتقدان چون پیمان خاکسار، از اعتبار و ارزش زیادی برخوردار نیست.
لوییز گلوک متولد نیویورک‌سیتی است. تحصیلاتش را در دانشگاه کلمبیا به پایان رسانده است. در اساس‌نامه جدید جایزه نوبل آمده پس از معرفی نویسندگان توسط برخی کارشناسان در سراسر جهان، اسامی نویسندگان برگزیده توسط برخی داوران مد نظر جایزه ارزیابی و با توجه به جریان‌های سیاسی همان سال به فردی جایزه تعلق می‌گیرد که انتخاب او به نفع منافع ابر قدرت‌هاست. نکته قابل تعمق این است که جدا از مراحل داوری جانبدارانه، هنگامی که داوران فردی را انتخاب می‌کنند هیئتی دیگر تازه وارد میدان می‌شود و با توجه به شرایط سیاسی همان ماه و حتی روز می‌تواند کل مراحل داوری را منحل و فرد دیگری را جایگزین او کند. در اینجا این سؤال به ذهن متبادر می‌شود که اگر قرار است هئیتی در آخرین دقایق برگزیده جایزه را تغییر دهد، چرا از همان ابتدا همان هیئت بدون در نظر گرفتن ادبیت ادبیات و توانمندی نویسنده و شاعر، فرد مورد نظر خود را اعلام نمی‌کند و چرا مراحل نمایشی داوری را برگزار می‌کنند؟ روند رو به حضیض و جانبدارانه جایزه نوبل ادبیات آنچنان است که در شرایط کنونی هیچ کس حتی تمایلی ندارد به صورت تخصصی دریابد چرا فرد مذکور انتخاب شده و چرا افراد صاحبنام و معتبر انتخاب نشده‌اند؟
نظر شما