۳۰ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۰:۰۴
کد خبر: 748428

بحران‌های جهانی و افول آمریکایی

پیمان حسنی، کارشناس مسائل بین‌المللی

امروز به گفته سفیر مسکو در واشنگتن، روابط روسیه و ایالات متحده در بحرانی‌ترین حالت ممکن قرار دارد. در دوران ترامپ، دولت او انتقادهای فراوانی به ناتو داشت، به همین دلیل، به دستور وی در تاریخ ۱۶خرداد سال گذشته، پنتاگون موظف شد نزدیک به ۱۲هزار نیروی آمریکایی را از آلمان فرابخواند. اما، با روی کار آمدن بایدن، وی مخالفت خود را با سیاست‌های ترامپ در قبال اتحادیه اروپا ابراز کرد، به طوری که دستور بازبینی در نحوه استقرار نیروهای آمریکایی در سراسر جهان را به پنتاگون داد. در این راستا، لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده در سفر خود به برلین، وعده استقرار ۵۰۰ نظامی جدید را در این کشور داد. به نظر می‌رسد در روزهای اخیر تشدید تنش‌ها بین مسکو و کی‌یف در این تصمیم ایالات متحده بی‌تأثیر نبوده است. ترس مسکو از قرار گرفتن اوکراین در مدار غرب موجب شده روسیه به منظور تأمین امنیت خود، تحرکات مختلفی انجام دهد. چنین اقدامی، موجی از مخالفت‌ها را در میان اعضای اتحادیه اروپا برانگیخت. آنچه در حال حاضر میان روسیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا در جریان است که می‌تواند به نوبه خود موجب پیچیده‌تر شدن اوضاع شود، تشدید تنش‌ها و اختلافات میان مسکو و واشنگتن است. در روزهای اخیر، دولت آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ۳۲ فرد و نهاد روسی اعمال کرد که در واکنش به آن، روس‌ها نیز اعلام کردند پاسخ مناسبی به این اقدام خواهند داد. نکته جالب توجه اینکه در جریان این تحریم‌ها، اشاره‌ای به پروژه نورد استریم ۲، خط انتقال گاز از روسیه به آلمان از طریق مسیر زیر دریای بالتیک نشده است. به نظر می‌رسد از آنجایی که کشورهای اتحادیه اروپا متحمل هزینه هنگفتی برای تکمیل این پروژه شده‌اند و پیشرفت ۹۰ درصدی داشته‌است، ایالات متحده قصد ندارد با تحریم این پروژه روابط خود را با اتحادیه اروپا که در دوران ترامپ دستخوش تحولات بسیاری شده، بدتر کند. شایان ذکر است ایالات متحده به بهانه‌های مختلف از جمله به خطر افتادن امنیت متحدان ناتو خود در اتحادیه اروپا و افزایش وابستگی آن‌ها به روسیه بارها در مسیر اجرای این پروژه مهم گازی کارشکنی کرده است. در بحبوحه افزایش تنش‌های سیاسی بین روسیه و آمریکا، این اختلافات به حوزه‌های دیگری نیز کشیده شده است. بر اساس اعلام وزارت دفاع روسیه، یک فروند جنگنده MiG-۳۱ روسی، هواپیمای جاسوسی استراتژیک RC-۱۳۵ آمریکا را که بر فراز اقیانوس آرام و در نزدیکی سواحل کامچاتکا در حال گشت‌زنی بود، رهگیری کرده است. برپایه اظهارات مقام‌های روسی، این هواپیما تاکنون حریم هوایی روسیه را نقض نکرده، اما به هر حال چنین اقدامی یکی از حلقه‌های سلسله اقدامات ایالات متحده علیه مسکو به شمار می‌رود. می‌توان ادعا کرد امروزه، سیاست خارجی ایالات متحده در یکی از بحرانی‌ترین حالت‌های ممکن خود قرار دارد. از یک سو اختلافات ایالات متحده با چین، از یک طرف ناکامی ایالات متحده در پیشبرد مذاکرات وین با جمهوری اسلامی و در نهایت افزایش تنش‌ها با روسیه، ایالات متحده را در وضعیت بغرنجی در عرصه سیاست خارجی قرار داده است. واشنگتن به خوبی آگاه است وخامت اوضاع سه‌گانه یاد شده، می‌تواند در تسریع روند افول این کشور تأثیرگذار باشد. وخیم‌تر شدن این اوضاع می‌تواند روسیه، چین و جمهوری اسلامی ایران را بیش از پیش به هم نزدیک کند. از یک سو ایالات متحده نمی‌تواند از نقش غیرقابل انکار روسیه در معادلات منطقه غرب آسیا و اتحادیه اروپا چشمپوشی کند. از سوی دیگر، هرگونه مماشات با روسیه می‌تواند جایگاه ایالات متحده را در منطقه متزلزل سازد. گفتنی است، حمایت ایالات متحده از اوکراین که به عنوان یکی از خطوط قرمز روسیه به شمار می‌رود نیز در تشدید وخامت اوضاع بی‌تأثیر نبوده است. ایالات متحده باید این واقعیت را بپذیرد که دیگر نمی‌تواند با تحکم و اجبار در عرصه بین‌المللی کنشگری کند. آمریکا هرچه بیشتر به ابزارهای فشار علیه قدرت‌های نوظهور جهانی و منطقه‌ای متوسل شود، عواقب ناگوارتری دامنگیرش خواهد شد. بنابراین شایسته است دولت بایدن در سیاست‌های بین‌المللی و منطقه‌ای خود بازنگری جدی داشته باشد تا از وقوع بحران‌های بدتر جلوگیری کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.