دکتر رجبی قدسی با بیان اینکه سبک زندگی امام علی بن موسی الرضا(ع) دارای بالاترین درجه اخلاق و انسانیت است، می‌گوید: امام رضا(ع) به شرایط مختلف زمانی، مکانی و عرف جامعه و مخاطبان توجه جدی داشت. چنان‌که وقتی به ایشان گفته شد برخی پوشیدن لباس‌های زیبا و فاخر را برای شما نمی‌پسندند، فرمود: «یوسف، پیامبر و فرزند پیامبر بود ولی لباس دیبا می‌پوشید و این امور چیزی از مقام معنوی او نکاست؛ آنچه بر امام لازم است، عبارتند از: عدالت در مقام فرمان و داوری، وفای به عهد، راستگویی و صداقت، ... حلال و حرام خدا مشخص است، کسانی که ایمان ضعیفی دارند دوست دارند من بر پلاس نمدی بنشینم و لباس زبر و خشن بپوشم ولی دوران زندگی من تحمل و اقتضای چنین مسائلی را ندارد».

او با اشاره به روایتی از ابراهیم بن عباس که دورة کوتاه ولایت‌عهدی امام رضا(ع) را دیده است، دربارة اخلاق و سیرة آن حضرت می‌گوید: نقل شده است که «هرگز ندیدم ابوالحسن الرضا با سخن خود شخصی را برنجاند، یا کلام کسی را قبل از آن که سخن او پایان یابد، قطع کند. نیاز نیازمندان را تا حدی که توان کمک به آنان را داشت، برآورده می‌ساخت. هیچ‌گاه نزد کسی که در حضور او نشسته بود، پایش را دراز نمی‌کرد و در حضور دیگران به متکا تکیه نمی‌داد و آب دهان خود را بر زمین نمی‌ریخت، با خدمتکاران و غلامان به نرمی سخن می‌گفت و غذا را با آنان بر سر یک سفره می‌خورد، حتی به دربانان اجازه نمی‌داد به هنگام صرف غذا بایستند، بلکه آنان را نیز سر سفره می‌نشاند. همواره متبسم و گشاده‌رو بود و با صدای بلند و به حالت قهقهه نمی‌خندید؛ خوابش اندک و بیشتر شب (منتهی به صبح) را بیدار بود و اغلب سه روز از هر ماه را روزه می‌گرفت؛ بسیار احسان و نیکی می‌کرد و فراوان صدقه می‌داد، البته این کار را بیشتر شب‌های تاریک انجام می‌داد». یاسر خادم نیز گفته است حضرت رضا(ع) هر گاه سرش خلوت می‌شد همه خدمتکاران از کوچک و بزرگ را فرا می‌خواند و با آنان گفت‌وگو می‌کرد و انس می‌گرفت و زمینۀ الفت و دوستی آنان را فراهم می‌ساخت.

این کارشناس علوم قرآنی تشریح می‌کند: امام رضا(ع) در تمامی ابعاد الگو است و سبک زندگی ایشان را می‌توان در دو حوزة فردی و اجتماعی مطالعه و تحقیق کرد. در مورد شاخصه‌های مهم سبک زندگی فردی امام(ع) می‌توان به مواردی مانند رعایت اعتدال در طعام، آراستگی و بهداشت و نیایش‌ها او اشاره کرد. امام رضا(ع) در اطعام رعایت اعتدال داشت. همچنان که آیه 81 سوره طه زیاده‌روی درخوردن را موجب خشم خدا و سقوط انسان می‌داند و آمده است از خوراکی‌های پاکیزه‌ای که روزی شما کردیم، بخورید ولی در آن زیاده روی مکنید که خشم من بر شما فرود آید، و هر کس خشم من بر او فرود آید، قطعاً در ورطۀ هلاکت افتاده است. اباصلت هروی، خوراک امام رضا(ع) را خفیف و قلیل توصیف کرده و می‌گوید: غذای امام رضا(ع) سبک و کم حجم بود.

دکتر رجبی قدسی اضافه می‌کند: امام رضا(ع) به آراستگی، نظافت، تطهیر و استعمال بوی خوش و عطر و پوشیدن لباس زیبا بسیار اهمیت می‌داد و می‌فرمود: «خداوند متعال، فقر و بینوایی و تظاهر به نداری و مردم ژولیده و شلخته را دشمن می‌دارد» و توصیه می‌کرد «حمام و شستشوی بدن یک روز در میان انجام گیرد». حسن بن جهم نیز می‌گوید «ابوالحسن الرضا را دیدم در حالی که موهایش را رنگ کرده بود، امام فرمود: آراستگی و آمادگی مرد از عواملی است که پاکدامنی و عفت زنان را افزون می سازد».

این استاد دانشگاه به جلوه دیگری از سبک زندگی فردی امام رضا(ع) اشاره کرده و بیان می‌کند: حضرت همیشه در حال ابتهال و نیایش بود. چون ثلث آخر شب فرا می‌رسید، امام(ع) از بستر برمی‌خواست در حالی که ذکر بر لب داشت، مسواک می‌کرد و وضو می‌گرفت و به نماز می‌ایستاد و پس از نماز به مناجات، تسبیح و تحمید و تکبیر و تهلیل و استغفار و سجدة شکر می‌پرداخت و رسول خدا(ص) را یاد می‌کرد و بر ایشان صلوات و درود می‌فرستاد و به تفکر و تدبر در قرآن و امور زندگی می‌پرداخت. حضرت در اغلب اوقات به یاد خدا بود و به نماز اول وقت اهتمام فراوانی داشت. تلاوت قرآن محور اغلب عبادات امام بود به طوری که در سحرگاهان، در نماز واجب و نافله و در شب، آیات و سوره‌های بسیاری را متدبرانه می‌خواند. مثلاً با خواندن آیه (قل هوالله احد) با صدایی آهسته می‌گفت: «الله احد» و پس از خواندن سورة کافرون سه مرتبه می‌فرمود: «ربی الله و دینی الاسلام» و هر گاه «یا ایها الذین آمنو» را می‌خواند، بلافاصله لبیک می‌گفت. به اعتراف بسیاری از دوستان و دشمنان آن حضرت، از همة مردم زمان خویش پارساتر بود. رجاء این ابی ضحاک سوگند یاد می‌کند که: «سوگند به خدا، مردی به پرهیزکاری او ندیده‌ام، در اغلب اوقات به یاد خدا بود و خوف و ذکر او بیش از همه بود».

این کارشناس علوم قرآن و حدیث اظهار می‌کند: در حوزة اجتماعی مهم‌ترین شاخصة سبک زندگی حضرت را می‌توان مردم‌داری و نفی هرگونه مردم‌آزاری دانست. امام رضا(ع) محبت و مهرورزی به مردم را فارغ از نژاد، مذهب و ملیت آنان را نشانة خردمندی و نیمی از عقل می‌دانست و به نقل از رسول خدا(ص) می‌فرمود «اوج خردمندی، پس از ایمان به خدا، دوستی با مردم و نیکوکاری نسبت به آنان است» و نیز به نقل از رسول خدا(ص) می‌فرمود: «همواره امتم زندگی به سامان و شایسته‌ای خواهند داشت، اگر یکدیگر را دوست بدارند و به هم هدیه بدهند و امانتدار باشند و از حرام دوری گزینند و مهمان‌نواز باشند و نماز را اقامه و زکات را پرداخت کنند». از این رو امام رضا(ع) همواره با مردم مهربان و خیرخواه و دلسوز آنان بود و عشق و علاقه و محبت خویش را در گام نخست با خوش‌رویی و خوش‌برخوردی با مردم نشان می‌داد و از هیچ کمکی برای حل مشکلات آنان دریغ نداشت. او هر گاه می‌دید یا می‌شنید کسانی حقوق مردم را رعایت نمی‌کنند، گر چه برادر یا از نزدیکان ایشان بود، سخت ناراحت و دلگیر می‌شد و برای احقاق حق مردم کوشش می‌کرد. ریّان به صلت گوید: گروهی به خراسان نزد امام رضا(ع) رفتند و گفتند: عده‌ای از بستگان شما کارهای ناپسند و قبیح انجام می‌دهند. خوب بود آنان را از این کارها نهی می‌کردید! حضرت فرمود: این کار را نمی‌کنم. علّت آن را پرسیدند. امام گفت: زیرا از پدرم شنیدم که می‌گفت: نصیحت‌کردن کسانی که حرف‌شنوی ندارند، نتایج تلخ و زیان‌باری به بار می‌آورد و موجب بروز خشونت و گستاخی می‌گردد.

دکتر رجبی قدسی در پایان عنوان می‌کند: در اندیشة قرآنی امام(ع)، ارتباط با مردم و حفظ عزت و کرامت آنان، در واقع نوعی ارتباط با خدا و عبادت و سپاسگزاری از اوست. ملاک برتری مردم در نزد خدا تقوا، تفکر، اعمال صالح و سودمندی آنان است. نتیجة این برتری نیز خشوع و خشیت در برابر رب و اصلاح امور زندگی مردم و پرهیز از هرگونه برتری‌جویی و خودخواهی و استکبار در مقابل مردم است.