به گزارش روابط عمومی آستان قدس رضوی، کارشناس مسئول مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اعلام کرد: بهاءالدین محمد عاملی معروف به شیخ بهایی، بیش از 90 کتاب و رساله در سیاست، فقه و حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان و تصوف، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک نگاشته و اشعار بسیاری نیز به زبان‌های عربی و فارسی از او به یادگار مانده است که بیشتر آن‌ها در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
سید محمدرضا فاضل هاشمی در این رابطه افزود: بیشتر این آثار که برخی را خود شیخ، شرح و تصحیح کرده است، در کتابخانه شخصی او نگهداری می‌شده که وی شخصاً آن‌ها را به کتابخانه آستان قدس رضوی اهدا کرده و یادداشت وقف با دستخط و مهر و امضای وی در این آثار به چشم می‌خورد.
وی به یکی از این نسخه‌ها که خود شیخ بهایی بر آن شرح نگاشته و «ابن خاتون» شاگردش، آن را به فارسی ترجمه و شرح کرده، اشاره داشت و گفت: از جمله نسخه‌های نفیس آثار شیخ بهایی، کتابی با عنوان «اربعین حدیث» معروف به «اربعین» به زبان عربی و تاریخ کتابت 1010 است که سال 1309 شمسی وقف شده است. هر چند عالمان شیعی بسیاری به تألیف اربعین پرداختند، اما این اثر که آن را «چهل حدیث» نیز خوانده‌اند، از بهترین و معروف‌ترین اربعین‌ها است.
فاضل هاشمی به نسخه ارزشمند دیگری از آثار این دانشمند نام‌دار عصر صفوی اشاره کرد و توضیح داد: این اثر با عنوان «منتخب تأویلات» در تفسیر قرآن کریم است که سال 1014 کتابت و سال 1067 توسط ابن خاتون عاملی وقف شده است.
وی به معرفی یکی از برجسته‌ترین آثار شیخ بهایی در حوزه علوم و معارف اسلامی پرداخت که سال1017 در اصفهان کتابت شده و تصریح کرد: نام این کتاب «مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین» یا «مجمع‌النورین و مطلع‌النیرین» است که مؤلف در آن، با بهره‌گیری از آیات الاحکام و روایات فقهی، به ارائه فقه استدلالی شیعه پرداخته است.
فاضل هاشمی از نسخه‌ای یاد کرد که سال 1027 در مشهد کتابت شده و نادر شاه افشار آن را در سال 1145 وقف کرده است و ادامه داد: عنوان این اثر، «اثنی عشریات خمس» است که به «رسایل خمس اثنی عشریه» و «رساله اثنی عشریه» نیز معروف است و پیرامون طهارت، نماز، زکات، روزه و حج تألیف شده است.
کارشناس مسئول مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، شیخ بهایی را از واقفان عمده آستان قدس رضوی دانست که وقفیات وی، به تألیفاتش محدود نمی‌شود و خاطرنشان کرد: از جمله آثاری که به دستخط وی وقف شده، قرآن‌های منسوب به دستخط امام علی، امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهم‌السلام، به خط کوفی و بر روی پوست آهو است که از طرف شاه عباس صفوی وقف شده و وقف‌نامه آن تماما به دستخط شیخ بهایی است. هرکدام از این قرآن‌ها، جزو شاهکارهای هنر اسلامی قرون اولیه به شمار می‌رود.
بهاءالدین محمدبن حسین بن عاملی، معروف به شیخ بهایی، دانشمند نام‌دار قرن دهم و یازدهم هجری است. وی در بیست سال آخر عمر خود عنوان «شیخ الاسلامی» در دربار شاه عباس اول صفوی داشت و سال ۱۰۳۱ هجری قمری مصادف با 1000 هجری شمسی در اصفهان درگذشت و بر اساس وصیتش، او را در آستان قدس رضوی و کنار مزار علی‌بن موسی‌الرضا(ع) به خاک سپردند.
نظر شما