برخی مقامات و منابع دیپلماتیک پاکستان تأیید کردند این کشور در یک نشست مهم در اواخر ماه جاری میلادی در مسکو شرکت خواهد کرد که توسط روسیه با هدف بررسی و شروع مجدد مذاکرات متوقف شده صلح افغانستان، برگزار می‌شود. در حال حاضر، روسیه ابتکار دیپلماتیک برای برگزاری نشست پاکستان، ایالات متحده، چین و ایران به منظور توسعه سازوکار جمعی برای تلاش‌های صلح افغانستان را آغاز کرده است. در این راستا مسکو تلاش می‌کند مذاکرات بین‌الافغانی و همچنین اجماع منطقه‌ای گسترده‌تر را از سر بگیرد. به همین منظور، ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در امور افغانستان به‌تازگی به اسلام‌آباد سفر کرده و خواستار حمایت پاکستان از ابتکار مسکو شده است. درباره اینکه طرح روسیه برای تحقق صلح در افغانستان دارای چه مختصاتی است، تا به امروز داده زیادی منتشر نشده که بتوان بر اساس آن منصفانه قضاوت کرد. اما در جایگاه تحلیلی، در یک بعد کلی امروز یک نوع قطب‌بندی جدید قدرت در سطح بین‌المللی در دو قالب شکل گرفته است. یکی قالب شرقی قدرت به محوریت چین و روسیه است که در حال یارگیری بوده و دیگری، محور غربی قدرت است که آمریکا و اتحادیه اروپا در رأس آن قرار می‌گیرند و کشورهای دیگر را به خود جذب می‌کنند. این مسئله تنها مربوط به منطقه ما نبوده و در آمریکای لاتین و آفریقا تا شرق آسیا نیز در جریان است. جهان به جای نظام تک‌قطبی گذشته، امروز در حال گذار به نظمی جدید است که در عین آنکه می‌تواند دارای ویژگی‌های چندقطبی باشد، محوریت آن دو قطب شرق و غرب است. اگر از این زاویه نگاه کنیم، روس‌ها با توجه به این موقعیت که تقریباً پس از آمدن بایدن و حزب دموکرات و شکست جمهوری‌خواهان پیش آمد، متوجه شدند ابتکاری که ترامپ و خلیل‌زاد با طالبان داشتند -که منجر به امضا توافق‌نامه‌ای هم در قطر شد- تقریباً با شکست مواجه شده و فضا در حال باز شدن برای به اجرا گذاشتن دیگر ابتکارها برای صلح در این کشور است. به لحاظ تئوریک دو کشور ایران و روسیه این ظرفیت را دارند که ابتکارهای خود را در پیش گیرند. جمهوری اسلامی ایران پیش از این، ابتکاری منطقه‌ای را متشکل از همسایگان یا کشورهای دارای مرز با افغانستان از یک سو و از سوی دیگر، کشورهایی که در افغانستان نفوذ دارند، اعلام کرده بود. اما حقیقت آن است که چندان آن را پیگیری نکرده بود. حال، روسیه قوی‌تر در حال وارد شدن به پرونده است و تا به امروز هم چندین بار میزبان گروه‌های مختلف طالبان بوده و با آن‌ها گفت‌وگو داشته‌است. امروز که ابتکار آمریکایی با شکست روبه‌رو شده و جو بایدن هم به دنبال تجدیدنظر در قرارداد ترامپ است، فضا برای دعوت همه طرف‌ها به مسکو و طرح ابتکار جدید کاملاً فراهم است. به نظر می‌رسد در این لایه روس‌ها در حال فعال‌تر شدن هستند که اگر بتوانند این امر را به سرانجام برسانند، نفوذشان در افغانستان بسیار افزایش پیدا خواهد کرد و در آن معادله کلی قدرت که دو بلوک شرق و غرب در حال شکل‌گیری است، چین و روسیه می‌توانند افغانستان را در کمپ خود قرار دهند. به هر حال، واقعیت این است که سه کشور افغانستان، پاکستان و ایران در منطقه وجود دارند که در این معادله بین شرق و غرب دارای اهمیت بسیاری هستند. این سه کشور در آینده محل دعوای اصلی چین و روسیه از یک سو و اتحادیه اروپا و آمریکا از سوی دیگر خواهند بود و در همین قالب نیز باید ابتکار مسکو را تحلیل و ارزیابی کرد. بحران افغانستان سه طرف اصلی از جمله حوزه داخلی، کشورهای منطقه‌ای و مشکلات ایجاد شده ناشی از رقابت‌های بین‌المللی دارد. فعلاً شرط تحقق صلح در افغانستان این است که این سه جناح، بتوانند بر سر هر طرحی هماهنگ شوند. در آن صورت می‌توان امیدوار بود که افغانستان به صلح و ثبات برسد. اما جمع کردن این سه جریان کار ساده‌ای نیست. به همین دلیل به سختی می‌توان امیدوار بود اقدامات روسیه در افغانستان به سرانجام صلح شیرین ختم شود.