درر گفت‌وگو با این استاد برجسته، از پیامدهای توافق هسته‌ای احتمالی ایران و 1+5پرسیدیم.
آیا امکان ابطال توافق احتمالی هسته‌ای ایران از سوی کنگره آمریکا وجود دارد؟
- وقتی توافق حاصل شود،این به معنای‌این است که این توافق برای رئیس‌جمهور آمریکا رضایتبخش و قانع‌کننده بوده است. بر این اساس، کنگره ضمن موافقت با چنین توافقی، آن را تصویب خواهد کرد. اگر توافقی را متصور باشیم که احتمال رد آن از سوی کنگره وجود داشته باشد، در‌این صورت رئیس‌جمهور آمریکا نیز چنین توافقی را امضا نخواهد کرد. قبول دارم که برخی مسایل قابل پیش‌بینی نیست و نمی‌توان از قبل همه چیز را در مورد آن دقیق محاسبه کرد، اما می‌توانم بگویم، توافقی به کنگره فرستاده نخواهد شد که کنگره آن را تصویب نکند. به عبارت دیگر،این توافق هسته‌ای، برای اوباما آن قدر باید قانع‌کننده باشد که کنگره نیز مخالفتی با آن نداشته باشد. وزیر خارجه آمریکا هم توافقی را امضا نخواهد کرد که مورد پذیرش کنگره آمریکا نباشد. از آن طرف هم تصور نمی‌کنم توافق هسته‌ای که طرف‌ایرانی آن را بپذیرد، در داخل آن کشور به مشکلی بر بخورد. توافقی که توسط ایران مورد پذیرش قرار می‌گیرد، توسط هیأت حاکمه رد نخواهد شد. در واقع طرف ایرانی نیز توافقی را که مورد پذیرش آن کشور نباشد، امضا نخواهند کرد. توافق اگر حاصل بشود، حتماً و حتماً به گونه‌ای است که خواست و رضایت طرفین را جلب کند و مورد پذیرش آنها باشد.
اما به هر حال رد این توافق توسط کنگره هم، یکی از احتمالهاست.این احتمال اگر به وقوع بپیوندد، در جامعه آمریکا و در فضای انتخاباتی چه تأثیری خواهد داشت؟
- گول سخنرانی‌های پر از شعار انتخاباتی را نخورید. به نظر من نتایج مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران، شاید در تهییج فضای انتخابات نقش داشته باشد، اما بعید است که تأثیری بر نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 داشته باشد. علت آن است که اگر توافقی حاصل بشود، به گونه‌ای خواهد بود که هم دموکراتهای کنگره و هم جمهوری‌خواهان را راضی و قانع خواهد کرد. بر‌این اساس توافق به گونه‌ای نخواهد بود که یکی از دو حزب را ناراضی و ناخشنود سازد. واقعیت‌این است که اگر توافقی که دموکراتها تدارک دیده‌اند، راضی‌کننده جمهوری خواهان نباشد، توافق ضربه خواهد خورد و به شکست خواهد انجامید و هیأت حاکمه آمریکا،این را می‌داند.
توافق هسته‌ای ایران به عنوان قطعنامه‌ای بر اساس فصل هفت منشور سازمان ملل متحد مصوب خواهد شد. پیامدهای حقوقی این اقدام چگونه خواهد بود؟
- فصل هفتم منشور سازمان ملل اختیار استفاده از زور توسط شورای امنیت سازمان ملل را در مواردی که توافق نقض شود، می‌دهد.این فصل، از طریق قطعنامه شورای امنیت می‌تواند الزام آور برای اجرای تعهدات کشورهای 1+5 بویژه آمریکا باشد. در واقع تیم مذاکره کننده‌ایرانی به دنبال این هستند که از قطعنامه صادره ذیل فصل هفتم شورای امنیت به عنوان ضمانت اجرا برای تعهدات توافق نهایی بهره بگیرند. مقامهای ایرانی از این شیوه می‌خواهند آمریکا و سایر کشورهای 1+5 را ملزم به انجام تعهدات خود بشوند.
آیا شما به انجام تعهدات طرف آمریکایی خوشبین هستید؟
- متوجه آنچه که در پشت پرسشتان پنهان است، هستم. به طرف ایرانی حق می‌دهم که نگران پایبندی آمریکا به تعهداتش باشد، اما طرف آمریکایی هم حتما دلایلی برای اعتماد دارد. با این وجود، دو طرف پذیرفته‌اند که برای رسیدن به توافق، با هم مذاکره کنند. در این میان یک اصل مهم وجود دارد و آن اینکه برای رسیدن به یک توافق باید خوشبین بود.
نظر شما