به گزارش قدس آنلاین و به نقل از ایرنا، به گفته مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، به دلیل سرمای زودهنگام امسال ، ویروس آنفلوآنزای فصلی از مناطق شرقی کشور فعال شد و اینک پهنه وسیعی از استان ها را درنوردیده؛ در بسیاری از مناطق شیوع این بیماری واگیر فروکش کرده و در برخی از مناطق دیگر نظیر استان مرکزی نیز این موج همه گیری وارد مراحل سراشیبی و افول شده و روند بیماری تحت کنترل است.

با توجه به اهمیت سطوح پیشگیری و مشارکت عمومی در رعایت بهداشت فردی و جمعی در مهار بیماری آنفلوآنزا، خبرگزاری جمهوری اسلامی در استان مرکزی با حضور مسئولان و متخصصان بهداشتی و درمانی اقدام به برگزاری میزگرد تخصصی با عنوان بررسی راهکارها، باید ها و نباید ها در مدیریت این بیماری فصلی کرده است.

***شیوع آنفلوآنزا تنها خاص فصل سرد امسال نیست
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: آنفلوآنزا بیماری واگیر ویروسی است که هر سال با شروع فصل سرد شایع می شود و پیش از این نیز سابقه شیوع این بیماری در جهان و ایران وجود داشته است.
دکتر حسین سرمدیان افزود: آنفلوآنزا از خانواده بیماری های واگیر ویروسی با سه تیپ مجزا است که تیپ اصلی آن موسوم به نوع A است که در گذر زمان دستخوش تغییر ساختار می شود و پاسخگویی آن به درمان با داروهای مشخص تغییر می یابد.
وی اضافه کرد: هر سال این ویروس با تغییرات جزئی و کلی در اقصی نقاط جهان شایع می شود و بعد از هشت تا 15 سال تغییر کلی در این ویروس رخ دهد.
دکتر سرمدیان بیان کرد: وضعیت شیفت موقعی است که شباهت ها و علایم بالینی حفظ شده ولی تغییراتی در ماهیت ویرس هست که به دوره درمانی تعریف شده مقاومت نشان می دهد.
این متخصص بیماری های عفونی توضیح داد: ویروس آنفلوآنزا از سال 1918 شناخته شده که به ویروس «H1N1» معروف است و از آن زمان تاکنون در فصل سرد سال آنچه به عنوان بیماری آنفلوآنزا فصلی ایران شایع می شود از این خانواده است و هیچ ارتباطی با آنفلوآنزای خوکی که این روزها به اشتباه در بین مردم مصطلح شده، ندارد.
دکتر سرمدیان بیان کرد: چند سال پیش نیز بیماری آنفلوآنزای فصلی در ایام سرد سال در استان مرکزی شایع شد که هنوز در حافظه بدن بسیاری از مردم باقیست وسیستم ایمنی بدن افراد از آن خاطره دارد.
وی ادامه داد: این بیماری از همان نوع آنفلوآنزای فصلی سالهای گذشته است که تغییرات جزئی دارد و با تظاهرات متفاوت از پارسال در بین مردم آمده و اگر فردی پارسال مبتلا شده باشد سطحی از ایمنی را در بدن خود دارد اما در برابر آن مصونیت کامل نمی یابد.
وی توضیح داد: این آنفلوآنزا برای برخی از گروه های جمعیتی نظیر افراد سالمند بالای 65 سال، زنان باردار، کودکان، افراد بیمار مزمن ریوی و تنفسی، مبتلایان به نارسایی کلیوی، دیابت و سرطان ها خطرآفرین است و نیاز است این گروه ها سطح مراقبتی خاص داشته باشند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک خاطرنشان کرد: همچنین افرادی که داروهای کورتنی با بیش از 10 میلی گرم استفاده می کنند و یا مبتلا به بیماری هایی که ضعف در سیستم ایمنی ایجاد می کند (نظیر ایدز)، هستند، بیش از دیگران در ریسک خطر شدت بیماری و مرگ و میر آنفلوآنزا هستند.
دکتر سرمدیان توضیح داد: ابتلا به بیماری آنفلوآنزا در دو مرحله رخ می دهد که مرحله نخست که به «فاز ویروس» شهرت دارد و بیمار ممکن به تمامی یا برخی از علایم بالینی نظیر عارضه تب بالای 40 درجه ، سردرد، کوفتگی، بی حالی، بی اشتهایی، سرفه، گلودرد و علایم گوارشی مبتلا شود.
وی بیان کرد: در برخی از مبتلایان حتی تب نیز جزو علایم بالینی وجود ندارد ، یعنی وجود همه علایم برای آنفلوانزا الزامی نیست اما هرچه علایم شدیدتر باشد اپیدمی بیماری نیز در سطح وسیع تری اتفاق خواهد افتاد.
این متخصص بیماری های عفونی اظهار کرد:در مرحله دوم ویروس در محیط پیرامونی وجود دارد و با ورود به بدن انسان از جاهایی که تراکم جمعیت بالا وجود دارد، می تواند تداوم حیات داده و عاملی برای همه گیری شود.
دکتر سرمدیان گفت: راه اصلی انتقال آنفلوآنزا از طریق ترشح و قطرات عطسه و سرفه فرد آلوده به ویروس و تماس آن با بدن فرد دیگر به ویژه چشم، بینی و دهان است.
وی افزود: در این روش انتقال ویروس سلول به سلول رخ می دهد و ممکن است حلق و ریه و یا سینوس های فرد مبتلا را در وحله اول درگیر کند که این مرحله سه تا پنج روز بسته به توان و ضعف ایمنی بدن هر کس اتفاق می افتد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک خاطرنشان کرد: در افراد سیگاری و یا بیماران مزمن ممکن است این مرحله از بیماری چندین برابر طولانی تر و شدیدتر باشد.
دکتر سرمدیان ادامه داد: عوارض آنفلوآنزا در افراد مبتلا که به عارضه تنفسی مزمن دچارند ممکن است تا هشت برابر شدت داشته باشد برای همین ممکن است این افراد به بستری و مراقبت ویژه نیاز پیدا کنند.
وی توضیح داد: عوارض ریوی و تنفسی آنفلوآنزا برای بیمارانی که در شهرهای آلوده زندگی می کنند نیز بیشتر و مشکل تر از مناطق با هوای پاک رخ می دهد.
دکتر سرمدیان گفت: ممکن است ویروس آنفلوآنزا از طریق فاصله کمتر از دو متر واستنشاق هوای آلوده ای که حاوی ویروس انفلوآنزا از سرفه و عطسه فرد بیمار است، نیز انتقال یابد.
وی عنوان کرد: در این روش انتقال اهمیت بهداشت فردی در گرفتن جلوی بینی و دهان هنگام سرفه و عطسه با دستمال یکبار مصرف و سپس دفع مناسب آن، شستشوی مرتب دست ها با آب و صابون و ضدعفونی دست ها و استفاده از ماسک به ویژه از سوی فرد آلوده، دو چندان است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک ادامه داد: در بیماری آنفلوانزا بین مرحله ویروسی و مرحله چرکی شدن یک تا سه روز فاصله است و یا ممکن است زمانی قائل نباشد و بیماری در سه سطح اولیه، ثانویه و یا مخلوط خود را نشان دهد.
دکتر سرمدیان توضیح داد: در آنفلوآنزای نوع اولیه ویروس به سمت درگیری دستگاه تنفسی و یا به سمت بالا و درگیری سینوس ها حرکت می دکند و در نوع ثانویه بیماری در دستگاه های حمله شده سطحی از تخریب را به وجود آورده و در این مرحله باکتری ها وارد شده و باعث عفونت شده اند که تظاهرات بالینی نظیر طولانی شدن بیماری و تب های شدید و علائم تنفسی ، گوارشی و سرفه های خلط دار را نیز با خود دارد.
وی یادآور شد: شیوه مخلوط بیماری شایع ترین حالت آن است که نسبت به دو نوع دیگر شدت بیماری کمتر است و کنترل بهتری می شود و شاید بتوان گفت خطرناک ترین نوع بیماری اولیه است که خود ویروس وارد شده است.

***مصرف آنتی بیوتیک ها در درمان آنفلوآنزا توصیه نمی شود
دکتر سرمدیان اظهار کرد: مهمترین نکته در درمان آنفلوآنزا این است که در سه تا پنج روز نخست این بیماری به هیچ وجه آنتی بیوتیک استفاده نشود و باید در این مرحله تنها داروهای ضد ویروس زیر نظر پزشک موثر استفاده شود و خوددرمانی با آنتی بیوتیک ها تنها بدن را در برابر درمان مقاوم کرده باعث طولانی تر شدن و شدت یافتن بیماری می شود.
این پزشک متخصص عفونی گفت: دو داروی ضد ویروس برای آنفلوانزای H1N1در دسترس است که هرکدام کاربرد درمانی خاص خود را دارد بنابراین مبتلایان از این داروها نیز نباید به شکل خودسرانه و بدون نسخه استفاده کنند.
وی اظهار کرد: گروههای در معرض خطر در صورتی که یکی از اعضای خانواده آنان دچار بیماری است ولی خودشان هنوز بیمار نشده اند، می تواند با نظر پزشک از داروهای ضد ویروس با دُز کم استفاده کنند.
دکتر سرمدیان عنوان کرد: یکی از راه های موثر پیشگیری و مهار ویروس آنفلوانزا واکسیناسیون است چرا که این روش تا شش ماه ایمنی بدن را در برابر این ویروس به ویژه برای گروه های در معرض خطر بالا می برد.
وی توضیح داد: بیماران قلبی و ریوی، سالخوردگان، بیماران سرطانی و زنان باردار با تزریق مناسب واکسن که بهترین موقع آن نیمه شهرویور ماه است، می توانند سطح مصونیت خود را ارتقا دهندف چرا که واکسن دو تا چهار هفته وقت نیاز دارد تا در برابر انفلوآنزا ایمنی ایجاد کند و اگر تزریق آن قبل از فصل سرما باشد اثر بهتری برای فرد دارد.
وی توصیه کرد: گروه های در معرض خطر و دارای نقص سیستم ایمنی و همه افرادی که قصد حضور در محیط های شلوغ و یا مسافرت را دارند بایستی حداقل دو هفته قبل از مسافرت و یا در هر زمان از سال حتما واکسن استفاده کنند.
دکتر سرمدیان گفت: زدن واکسن به این معنا نیست که فرد اصلا به آنفلوآنزا مبتلا نمی شود ، ممکن است با تغییر جزئی در ساختار ویروس واکسن تزریقی توان کامل مصونیت را نداشته باشد اما از شدت آن می کاهد چون پیش از ابتلا سطحی از ایمنی در بدن ایجاد شده است.
وی یادآور شد: آنفلوانزا هم اینک دهکده ای جهانی شده و واکسن های موجود با شاخص های ویروس اروپا است درحالیکه وجود ویروس در هر کشور با تغییرات و جهش های خاص خود مختصات منحصر به فرد دارد.

*** پیش آمادگی مقابله با آنفلوآنزا در استان مرکزی
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک یادآور شد: نیم تا یک و نیم درصد مرگ و میر بر اثر آنفلوآنزا در گروه های پرخطر و بیماران زمینه ای در همه دنیا وجود دارد و خوشبختانه در استان مرکزی هنوز موردی از مرگ و میر با علت آنفلوآنزا گزارش نشده است که این مهم نشان از پیش آمادگی و مدیریت موثر این بیماری در منطقه دارد.
دکتر سرمدیان عنوان کرد: با وجود این استان مرکزی در سیستم درمان بیمارستانی پیش آمادگی کامل در مقابله با شیوع احتمالی آنفلوآنزا را ایجاد کرده است.
وی توضیح داد: مرحله اپیدمی آنفلوآنزا با بیماران بستری بخش اطفال سنجش می شود چون نسبت به سایر گروه های جمعیتی سطح ایمنی کمتری به ویروس آنفلوآنزا دارند و به همین جهت بخش های چشم و گوش و حلق و بینی در بیمارستان امیرکبیر اراک ادغام شده و تخت هاتی بستری این بخش ها برای پیش آمادگی شیوع آنفلوآنزا در نظر گرفته شده است.
وی اظهار کرد: ساختمان درمانی جدید بیمارستان امیرکبیر نیز در صورت نیاز آمادگی تجهیز دارد ودر مجموع در بیمارستان امیر کبیر اراک به صورت سرجمع 42 تخت اضافه بستری به جز تخت های معمول پیش آماده برای سرویس دهی برای مبتلایان احتمالی آنفلوآنزا در نظر گرفته شده است.
وی گفت: همچنین در بیمارستان ولیعصر (عج) علاوه بر پنج تخت ایزوله تنفسی، یک آی سی یو تنفسی و یک آی سی یو عفونی اضافه شده و در بیمارستان امیرالمومنین (ع) نیز 50 تخت برای پیش آمادگی خدمات بستری دیده شده است.
دکتر سرمدیان بیان کرد: موج شیوع بیماری آنفلوآنزا در استان مرکزی از یک ماه قبل آغاز شده و همزمان تمامی اقدامات حفاظت فردی و امکانات درمانی آماده شد و برای همین مرگ و میر خاصی نداشتیم و با توجه به اینکه دوره اپیدمی آن دو ماهه است به سمت افول و نزول بیماری حرکت می کنیم و روند آن در منطقه کنترل شده است.
وی در خصوص تفاوت علایم بروز آنفلوانزا در جمعیت کودک و بزرگسال توضیح داد: آنفلوآنزا در کودکان علایم گوارشی حادتری دارد و مراجعه با تب بالا بیشتر است.
دکتر سرمدیان ادامه داد: تفاوت سرماخوردگی با آنفلوانزا هم در این است که سرماخوردگی تب تا 38 و نیم درجه می دهد ولی در آنفلوانزا بدحالی و بیمارگونگی همراه با تب بالای 40 درجه دیده می شود ضمن آنکه در سرماخوردگی آبریزش بینی و گرفتگی مخاط بینی بیشتر است.

***هیچگونه کمبود واکسن و دارو ی آنفلوآنزا در استان مرکزی وجود ندارد

معاون مرکز بهداشت استان مرکزی نیز در این میزگرد گفت: آنفلوآنزای فصلی هر سال اتفاق می افتد و امسال با دقت و مدیریت بهتری واکسن و دارو تامین شده و توزیع آن در بین مراکز درمان دولتی نیز روان و سریع است.
دکتر عباس اسماعیلی افزود: هرساله طبق دستورالعملی، تمهیدات لازم برای پیش آمادگی آنفلوانزا از سوی مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ابلاغ می شود و امسال با توجه به بحث ویژه حجاج و زائران عتبات عالیات که علاوه بر ویروس آنفلوانزای فصلی موضوع ویروس کرونا نیز مطرح بود که از همین خانواده است.
وی توضیح داد: از مدت ها پیش آموزش های لازم به پرسنل درمانی و در سطح عموم با کمک رسانه ها برای حساس سازی مردم به رعایت بهداشت فردی و حذف رفتارهای خطرآفرین در استان مرکزی شروع شده بود .
معاون مرکز بهداشت استان مرکزی توضیح داد: توصیه های مراقبتی در محدودیت تماس های بدنی افراد با کسانی که احتمال ابتلا به آنفلوآنزا دارند و استفاده از ماسک در بین افراد بیمار وهمچنین توصیه به شست و شوی مستمر دست ها با مواد ضدعفونی و یا صابون سبب شد که با وجود حجم بالای مسافرت های زیارتی در ماه های قبل، کمترین مشکل در استان مرکزی وجود نداشته باشد و این نشان از حساسیت و زنده بودن برنامه های بهداشتی و مراقبت های پیشگیرانه در شبکه بهداشتی است.
دکتر اسماعیلی ادامه داد: تامین لوازم حفاظت فردی برای پرسنل بیمارستانی و همچنین تشکیل نشستی با موضوع آنفلوآنزا در ستاد حوادث غیرمترقبه و معاونت عمرانی استانداری مرکزی از ماه های قبل به این مساله انجامید که هم اینک با وجود شیوع آنفلوانزا، این بیماری واگیردار فصلی در استان مدیریت شده است.
وی بیان کرد: میزان واکسن آنفلوآنزا امسال در حد قابل قبولی در استان وجود داشت و در داروخانه خها نیز به وفور وجود دارد و افراد پرخطری که نیاز به واکسن داشته اند از سوی کادر متخصص درمانی و کارشناسان برای مصرف واکسن به موقع هدایتگری شده اند و به همین خاطر مرگ با علت آنفلوانزا در استان ثبت نشده است.
معاون مرکز بهداشت استان مرکزی گفت: داروی ضد ویروس با هر میزان درخواست بیمارستانی تحویل شده و توصیه بر این بوده است که این داروها حتما زیر نظر متخصص به بیمار داده شود.
دکتر اسماعیلی، نمونه گیری از بیماران بدحال و ارجاع آن برای ازمایشگاه های کشوری به منظور تایید و ارزیابی منشاء بیماری ها نیز از سوی مرکز بهداشت استان در چند ماه اخیر به صورت مستمر انجام شده و با مجموعه اقدامات سیستم بهداشتی استان و پایش های مستمر می توان گفت در قبال بیماری آنفلوآنزا نگرانی خاصی وجود ندارد.
وی توضیح داد: حساسیت روی بهداشت فردی و سواد سلامت هدف سیستم بهداشتی و درمانی است ولی حساسیت بیش از حد و دامن زدن به شایعات و دلهره در خصوص بیماری ها، خود آفتی در حوزه سلامت است و آنفلوانزا در استان مرکزی در حدی نیست که نگرانی برای مردم عادی داشته باشد و تنها باید مراقبت های بهداشت فردی را داشت و در صورت ابتلا به پزشک مراجعه کرد.
دکتر اسماعیلی بیان کرد: درحال حاضر آن چه بیشتر جای نگرانی دارد گسترش بیماری های غیرواگیر نظیر سرطان ها، دیابت و فشار خون است که زائیده سبک زندگی نادرست و رفتارهای تغذیه ای و زیستی اشتباه است.
وی اظهار کرد: می توان گفت درحال حاضر دغدغه کاذب در خصوص خطر آنفلوآنزا در استان مرکزی در سطح مردم است و این دغدغه برای سیستم بهداشتی نیست و این مساله کاملا مدیریت شده و تحت کنترل است.
دکتر اسماعیلی گفت: به نظر می رسد شبکه های اجتماعی و رسانه ها به عنوان یک ظرفیت مهم اطلاع رسانی و آموزشی باید ارتباط تنگاتنگ تری با ر سیستم بهداشتی داشته باشند و سواد سلامت مردم را به شکل اصولی ارتقا دهند.
وی توضیح داد: در عامه مردم ابتلا به بیماری آنفلوآنزا بالای 95 درصد بهبود دارد و با امکانات تدارک شده برای گروه های سال خورده، کودک، زنان باردار و بیماران مزمن هم نگرانی جدی نیست.

***آمادگی مدیریت درمان تامین اجتماعی
معاون اداره کل تامین اجتماعی استان مرکزی نیز گفت: سیستم درمانی تامین اجتماعی در پیش آمادگی برای خدمات رسانی به مبتلایان احتمالی آنفلوآنزا در استان مرکزی پیشگام بوده و آمادگی لازم در این خصوص مهیا است.
دکتر عزیزالله دبیر افزود: از 345 تخت سه مرکز درمانی ملکی تامین اجتماعی در این استان 50 تخت به صورت اختصاصی با نیروی متخصص و کارشناس آموزش دیده و سطوح پیشگیری و ایمنی پرسنل و همراهان بیمار برای خدمات رسانی آماده است.
وی توضیح داد: درحال حاضر این تخت ها به صورت ایزوله، بستری عفونی و تخت ویژه پیش بینی شده و توزیع بسته های حفاظت فردی نیز در سطح وسیع در مراکز درمانی صورت گرفته است.
وی توضیح داد: مرحله حمله ای در همه گیری آنفلوانزا از استان مرکزی عبور کرده و سیستم درمانی در مرحله عبور از شرایط شیوع تا دفع دامنه خطر است و تمامی زیرساخت ها و امکانات برای عبور از این مراحل در حوزه دولتی و تامین اجتماعی در تعاملی موثر فراهم است.
دکتر دبیر گفت: آنچه مهم است الگوی زندگی مردم است و نیاز است که با تغییر تغذیه های نادرست که زمینه مستعد شدن بدن برای گرفتن بیماری های مختلف را فراهم می کند ، از آسیب پذیری ها پیشگیری کنیم.
وی افزود: معضل دیگری که بدن را در برابر درمان صحیح آنفلوآنزا مقاوم می کند، خوددرمانی های خودسرانه و مصرف داروها به ویژه آنتی بیوتیک ها بدون نسخه پزشک است و مردم باید بیاموزند که از این رفتارهای پرخطر فاصله بگیرند تا بدنی شاداب و پاسخگو به درمان داشته باشند و کمتر درگیر بیماری هایی نظیر آنفلوآنزا شوند.
معاون اداره کل درمان تامین اجتماعی استان مرکزی گفت: درحال حاضر مراکز درمان تامین اجتماعی نسبت به ماه های قبل 40 تا 50 درصد افزایش مراجعات فصلی دارند و این مراجعه ها در نوع خوب بسیار مناسب است چرا که با درمان آنفلوآنزا و سرماخوردگی در مراحل نخست از طولانی شدن و شدید شدن بیماری پیشگیری می شود.
دکتر دبیر عنوان کرد: رژیم غذایی پر ویتامین و حاوی آنتی اکسیدان، اصلاح سبک زندگی و مصرف میوه و سبزی در حد نیاز از مسایلی است که مقاومت بدن را در برابر ابتلا به آنفلوانزا بالا می برد .
وی گفت: مراکز درمانی تامین اجتماعی در زمینه توزیع دارویی و واکسن کوچکترین مشکلی را در سال جاری برای بیماری آنفلوآنزا نداشته و همکاری سیستم های مسئول در این خصوص مناسب بوده است.

*** پیشگیری از بیماری ها باید به فرهنگ غالب حوزه سلامت تبدیل شود
کارشناس دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری استان مرکزی نیز در این میزگرد گفت: حوزه سلامت هم اینک درمان محور است و باید با استفاده از ظرفیت های برنامه تحول نظام سلامت پیشگیری از بیماری ها به فرهنگ غالب جامعه تبدیل شود.
شیوا نکوئیان افزود: تابه حال 200 نوع ویروس سرماخوردگی شناسایی شده که هر سال با دگردیسی و تغییرات این ویروس ها انواع متنوع تری از آن مشاهده می شود وویروس بیماری آنفلوآنزا نیز از این قاعده مستثنی نیست.
وی بیان کرد: باید برای مردم توضیح دادکه چاقی مفرط، مصرف مواد دخانی، تغذیه های پرکالری و فاقد سبزی و میوه در ابتلا به بیماری ها و شدت بخشی و طولانی شدن زمان بیماری موثر است و آحاد مردم را به تحرک جسمانی مناسب و تغذیه درست دعوت کرد.
این کارشناس استانداری پیشنهاد داد که در پلی کلینیک ها و مراکز بهداشتی شلوغ و پررفت و آمد ماسک رایگان به وفور در دسترس مردم قرار گیرد.

***رسانه در خدمت سلامت است
رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی استان مرکزی نیز در این میزگرد گفت: یکی از رسالت های مهم رسانه ها اطلاع رسانی و آموزش در حوزه سلامت است و میزگردهای تخصصی سلامت در ایرنا نیز با این هدف برگزار می شود.
علی حیدر شاه حسینی افزود: کرسی بحث و نظر در رسانه بر مباحث سلامت موجب می شود که مردم حساسیت و نگاه درستی را به مقوله بهداشت و درمان پیدا کنند و ازحاشیه پردازی های کاذب ومسائلی که به نادرست در حوزه سلامت به آن دامن زده می شود جلوگیری شود.