به گزارش قدس آنلاین به نقل از فارس در ادامه انتشار مفاهیم سورههای پایانی قرآن کریم بخش دوم سوره مبارکه «علق» تقدیم میشود.
همانطور که در گزارش قبل بیان شد. سوره مبارکه «علق» سورهای است مکی که در قرآن کریم به عنوان سوره نودوششم جای گرفته و اولین سورهای است که بر قلب پیامبر نازل شده است، همچنین با توجه به اینکه این سوره سجده واجب دارد خواندن آن برای بانوانی که در دوره عادت ماهانه هستند جایز نیست.
ترجمه
آیا دیدی کسی را که باز مىدارد؟ (9) بندهاى را هنگامیکه نماز میخواند (10) آیا دیدی آن بازدارنده را اگر باشد آن نمازگزار بر هدایت (11) یا دستور دهد به پرهیزکارى (12) آیا دیدی آن بازدارنده را اگر حقّ را دروغ شمارد و از آن روى برتابد؟ (13) آیا ندانست که همانا خدا مىبیند؟! (14) هرگز! چنین نیست که او را به حال خود رها کنیم حتماً اگر از اینکار دست برندارد، قطعاً به شدت مىگیریم موى پیشانیاش را (15) موى پیشانى دروغگوى خطاکار (16) پس آنگاه باید به یاری بخواند اهلِ مجلس خود را (17) ما به زودى فرا مىخوانیم گماشتگان بر آتش را (18) هرگز! اطاعت مکن او را و نماز را رها مکن و سجده کن و به پروردگارت تقرّب جوى(19)
این قسمت از سوره، به داستان ممانعت یک انسانِ جاهل از نماز خواندن پیامبر(ص) میپردازد. این داستان به عنوان یک نمونه از طغیانِ بعضی از انسانها در مقابل هدایت قرآنی ذکر شده است. خداوند این صحنه را چگونه تبیین میکند؟
شرح واژگان کلیدی
بیان آیات
در مطلب قبل، وظیفه اول پیامبر اسلام(ص) نسبت به مردم بیان شد. در این درس به بیان وظیفه دوم ایشان از منظر قرآن کریم، میپردازیم.
وظیفه دوم: دعوت مردم برای بندگی خدا و پیروی نکردن از طغیانگران
طغیان در برابر خدا و نافرمانی از دستورات او، فرجامی جز خواری و ذلت ندارد؛ از اینرو پیامبر(ص) و مؤمنان وظیفه دارند تنها به بندگی خدا بپردازند و از کسانی که از فرمان خدا
سرپیچی میکنند پیروی نکنند.
ابوجهل نمونهای از طغیانگری، غرور و نادانی
برای بیان این نکته ابتدا به نمونهای از طغیانگری انسان در برابر خدا و پایان ذلتبار آن اشاره میکند. در این آیات، داستان مخالفت ابوجهل با رسول خدا(ص) بیان شده است. او نه
تنها از تعالیم توحیدی و سعادتبخش پیامبر(ص) رویگردان بود، بلکه با غرور و نادانی مانع از گسترش دین خدا و عبادت و بندگی او توسط پیامبر(ص) میشد.
در این آیات، زشتی و نادرستی رفتار کسانی همچون ابوجهل بیان شده و با پرسشهایی که با سرزنش و توبیخ آمیخته است، از عاقبت شوم او خبر میدهد و میفرماید: آیا عاقبت کسی را که در مقابل خدا طغیان و سرکشی را به آنجا رسانیده که از عبادت و نماز خواندن بنده خدا جلوگیری میکند، میدانی؟
اگر آن بنده نمازگزار بر طریق هدایت باشد و کسی باشد که دیگران را به تقوا و پیروی از فرمان خدا فرا میخواند، آیا میدانی چه فرجام شومی در انتظار آن شخصی است که مانع او میشود؟
آیا میدانی اگر این مخالفِ پیامبر(ص)، خدا را انکار کند و از عمل کردن به فرمان الهی روی برگرداند، خدا چگونه او را مجازات میکند؟ به راستی کسی که چنین رفتار زشتی را مرتکب میشود، آیا نمیداند خداوند همه اعمال او را میبیند؟
مجازات ابوجهل
در ادامه به مجازات این شخص هتاک و گستاخ میپردازد و میفرماید: او حق ندارد چنین کند! اگر از این کار دست برندارد، به خواریاش میافکنیم و موی پیشانیاش را میگیریم و به سوی دوزخ میکشانیم.
آری! حتماً موی پیشانی آن شخص را که فردی دروغگو و گناهکار است میگیریم. وقتی موی پیشانی او را گرفته، به سوی عذاب میبریم، او یاران همدل و افراد قبیلهاش را به کمک فرا میخواند اما این کار هیچ سودی ندارد؛ زیرا ما هم مأموران آتش را فرا میخوانیم و چون هیچ کس را یارای مقاومت در برابر مأموران دوزخ نیست، نه او و نه یارانش نمیتوانند سرنوشت شوم او را تغییر دهند.
پس از آنکه نادرستی سرکشی و طغیانگری در برابر خدا و فرجام شوم آن بیان شد، آخرین آیه این سوره خطاب به پیامبر(ص) میفرماید: تو از راه و روش این طغیانگر کافر پیروی نکن؛ بلکه پیرو فرمان خدا باش و به درگاه او سجده کن و به سوی پروردگارت تقرّب جوی.
نظر شما