بنابر آمارگیری چندی پیش در فرانسه، 54 درصد فرانسویان چندان تمایلی برای رفتن به نزد دندانپزشک ندارند و می‌ترسند. گرچه 35 درصد به طور مختصر از این موضوع هراس دارند اما 19 درصد واقعا با این مسأله مشکل دارند و 2 درصد نیز به هیچ وجه حاضر نیستند نزد دندانپزشک بروند. در این میان، باید به ترس دیگری در این باره به نام «ترس از دهان و بیماری‌های آن» نیز اشاره کرد.
این ترس نیز مانند دیگر انواع ترس، نامعقول و شدید است. چنین بیمارانی هنگام رفتن به نزد دندانپزشک، شخص دیگری را همراه خود می‌برند، در اتاق انتظار دچار حالت تهوع می‌شوند، ساعت قرار با دندانپزشک را فراموش می‌کنند و از دریافت نوبت بعدی خودداری می‌کنند. در موارد شدیدتر، این ترس با فراموش کردن رسیدگی به دهان همراه است. همچنین ممکن است با ترس‌های دیگری مانند ترس از خون، درد و حالت تهوع همراه باشد.

وقتی ترس موجب پوسیدگی دندان‌ها می‌شود
نرفتن نزد دندانپزشک، خطر تشدید ناراحتی‌های دهان و دندان را در پی دارد. این در حالی است که بیش از نیمی از افرادی که از این مسأله هراس دارند، منتظر می‌مانند تا پوسیدگی دندان پیشرفته شود و یا از درد، بی تاب شوند تا حاضر به رفتن مطب دندانپزشکی شوند.
برخی افراد حتی با وجود درد شدید باز هم حاضر به این ملاقات نیستند و ترجیح می‌دهند با به کار بردن ترفندهایی مانند خوردن مسکن‌های قوی تا اسپری‌های بی حس کننده، درد را تسکین دهند.
اما مشکل نه تنها با درمان‌های خودسرانه حل نمی شود، بلکه پوسیدگی روز به روز پیشرفت و به دندان‌های دیگر نیز سرایت می‌کند و به تدریج می‌افتند. درد و از دست دادن دندان ها مانع از خندیدن، صحبت کردن، غذا خوردن و حضور در جمع دوستان می‌شود. ترس از دهان و بیماری‌های آن، افزون بر اینکه مشکلات جسمی شدیدی در پی دارد، از لحاظ روحی روانی نیز آسیب زاست.
پوسیدگی‌های ترمیم نشده و بیماری‌های دهان و دندان می‌تواند منشا بیماری‌های قلبی عروقی و عدم تنظیم نشدن قند خون باشد.

کاهش اضطراب
مهم نیست، ترس و اضطراب شما از رفتن به نزد دندانپزشک چقدر است، مهم این است که در گام اول با دندانپزشک درباره آن صحبت کنید. دندانپزشکان نیز مانند سایر پزشکان درد و ناراحتی بیمار را درک می‌کنند. این موضوع از دو جنبه برای آنها دارای اهمیت است. نخست اینکه بیماری که به شدت هراس دارد، ممکن است که دیگر برای ادامه درمان مراجعه نکند و سپس دندانپزشک در محیطی آرام، بهتر می‌تواند کار کند و درمان نتیجه مطلوب تری خواهد داشت.
اگر اولین مراجعه نیز برایتان غیر قابل قبول است و آمادگی روانی ندارید و یا «ترس از دهان و بیماری‌های آن» با مشکلات دیگری همراه است، بهتر است با روان درمانگر مشورت کنید. هیچ چیز برای این بیماران از غلبه به ترسشان با اهمیت‌تر نیست. بحث و گفتگو با این بیماران به صورت گروهی انجام می‌شود.

ترفندهای غیر دارویی
توصیه می‌شود شب قبل از مراجعه به مطب دندان پزشک، زود، آرام و دور از هیجان بخوابید. زمانی که دراتاق انتظار هستید، آرام و عمیق نفس بکشید، افکارتان را به سمت موضوعات مورد علاقه هدایت کنید، موسیقی گوش دهید و ... از تمرکز روی محیط مطب و کارهای درمان دوری کنید.

استفاده از داروها و مسکن‌ها
برخی از داروهای آرام بخش و ضد اضطراب را می‌توان با تجویز جراحان دندانپزشک شب قبل یا ساعتی پیش از حضور در مطب استفاده کرد. بعضی از دندانپزشکان نیز ماسک بی حس کننده را در اختیار بیمار قرار می‌دهند که او را تا اندازه ای آرام می‌کند. البته این ماسک ها برای افراد سالمند و ناتوان، خانم‌های باردار و بچه ها توصیه نمی شود.

بیهوشی در موارد وخیم
در موارد انگشت شماری که روش‌های معمول در مورد این بیماران کاربرد ندارد و به درمان و ترمیم بیشتر دندان ها نیاز است، دندانپزشک با همکاری برخی پزشکان دیگر بیمار را به صورت بیهوش تحت مداوا قرار می‌دهد. این بیماران پس از یک دوره درمان و برطرف شدن مشکلشان، با مسأله راحت‌تر کنار می‌آیند و اعتماد به نفس پیدا می‌کنند. بعضی از آنها نیز قبول می‌کنند روال درمان معمول را ادامه دهند.

پیشگیری از بروز ترس کودکی
نکته مهم برای اینکه ترس از دندانپزشک در افراد نهادینه نشود، این است که بچه ها را از سنین پایین عادت دهیم تا به طور منظم به نزد دندانپزشک بروند. توصیه می‌شود نخستین بار کودک را در سن یک سالگی نزد دندانپزشک اطفال ببرید. ترس بچه ها به رفتارهای والدین مربوط می‌شود. بچه‌های کوچک از اینکه مدتی بی حرکت روی یونیت دندانپزشکی بنشینند و دهان را باز نگه دارند ناراحت می‌شوند.
اگر آنها را عادت دهیم که به طور منظم هر چند وقت یک بار در این وضعیت قرار بگیرند، آرامش و اطمینان پیدا می‌کنند و مراجعه در موارد اورژانس با ناراحتی کمتری همراه می‌شود. حتی اگر کودک درد دندان ندارد، باز هم لازم است این مراجعات منظم در دو سال اول هر سه ماه یک بار انجام شود، البته توصیه دندانپزشک نیز در این زمان بندی مهم است. ارتودنسی نیز در موارد بی نظمی‌های دندانی توصیه می‌شود که بهترین زمان آن 6 تا 7 سالگی است.

کلید طلایی
پلاک‌های دندان محل تجمع باکتری هاست که مهم ترین عامل پوسیدگی‌های دندان و عفونت لثه است. از آنجا که این پلاک ها پس از چند ساعت روی دندان ها به وجود می‌آید، لازم است که دست کم روزی دو بار دندان ها را و به مدت 3 دقیقه مسواک بزنید.
سطح دندان ها را با حرکات چرخشی مسواک بزنید و برای اینکه پلاک‌های بین دندان و لثه از بین برود، مسواک را با زاویه 45 درجه روی دندان ها بکشید. تمامی اطراف و گوشه‌های دندان ها را با دقت مسواک بزنید. پس از مسواک زدن، فضای بین دندان ها را نخ دندان بکشید؛ زیرا یک سوم سطح دندان ها به وسیله مسواک، تمیز نمی شود.
مسواک، نخ دندان و خمیردندان را به دقت انتخاب کنید. مسواک باید هر چند وقت یک بار عوض شود و نباید خیلی زبر و سفت باشد، چون لثه ها و همچنین سطح مینای دندان آسیب می‌بینند. خمیردندان نیز بسیار مهم است، اگر لثه ها حساس باشد و یا دندانپزشک احتمال دهد که فرد ممکن است دچار التهاب و عفونت لثه شود، در این صورت باید خمیر دندان مخصوص استفاده شود.
منبع: www.Doctissimo.fr